11 triệu người nhập cư trái phép Mỹ lo bị trục xuất

Hàng triệu người nhập cư  trái phép tại Mỹ đứng trước nguy cơ bị trục xuất

Nơm nớp lo sợ

Ngày 22/2, theo giờ VN, Bộ trưởng Bộ An ninh Nội địa Mỹ công bố mệnh lệnh mới, vô cùng khắt khe về việc truy quét những người nhập cư trái phép, dưới 2 bản ghi nhớ, được gửi tới hàng loạt cộng đồng người nhập cư tại Mỹ.

Sự thay đổi này đưa khoảng 11 triệu người nhập cư không có giấy tờ, có thể đã sinh sống, xây dựng gia đình tại nước này nhiều năm vào tầm ngắm bị trục xuất. Trong số 11 triệu người đó, theo Công ty USIS (U.S. Investment Services), chuyên tư vấn cá nhân và Công ty Việt Nam đầu tư vào thị trường Mỹ, có khoảng 170 nghìn người Việt Nam nhập cư không giấy tờ (chiếm 2%).

Sau khi thông báo hai bản ghi nhớ, Bộ trưởng Bộ An ninh Nội địa John Kelly khẳng định, đây là việc cần phải làm để giải quyết những vấn đề khiến các nguồn lực của Chính phủ quá tải lâu nay. “Làn sóng người nhập cư trái phép tại biên giới phía Nam khiến các cơ quan và nguồn lực liên bang quá tải đồng thời tạo ra lỗ hổng an ninh quốc gia đáng ngại”, ông Kelly nói.

Với chính sách mới, những người nào sẽ bị ảnh hưởng? Tờ New York Times cho biết, theo hướng dẫn trục xuất người nhập cư bất hợp pháp được thực hiện dưới thời Tổng thống Barack Obama từ năm 2014, những đối tượng có nguy cơ bị trục xuất cao nhất là thành viên các băng đảng, những người có nguy cơ đe dọa an ninh quốc gia. Mục đích là tập trung nguồn lực vốn hạn chế để xử lý những trường hợp nghiêm trọng nhất. Song, nhiều nhân viên lực lượng hải quan và nhập cảnh cho rằng, quy định này đã “trói tay họ” khiến họ không thể truy đuổi những đối tượng nhập cư trái phép theo ý mình.

Nay, dưới hướng dẫn mới, Chính phủ không còn loại trừ bất cứ tầng lớp hay xếp hạng nào đối với những người nước ngoài có thể bị trục xuất. Nhân viên hải quan có thể chọn và trục xuất bất cứ người nào nếu họ từng bị cáo buộc hoặc phạm tội hình sự, thậm chí những tội nhỏ nhất hoặc những người từng bị yêu cầu trục xuất, không cần biết có phạm tội hình sự hay không. Chỉ có một số trường hợp ngoại lệ chẳng hạn như trẻ em.

Theo Guardian, rất nhiều người nhập cư không giấy tờ đến từ Việt Nam, Mexico… sợ hãi có thể bị bắt giữ và trục xuất nên không dám ra khỏi nhà.

Một người nhập cư không giấy tờ tại California, chỉ cho biết tên là Kristina chia sẻ, ngay sau khi bản ghi nhớ được công bố, cô được cảnh báo sẽ là mục tiêu bị trục xuất đầu tiên. Cô Kristina sống tại Mỹ trong 25 năm, từng bị yêu cầu trục xuất nhưng được hoãn suốt 4 năm qua, dưới chính quyền ông Obama. “Toàn bộ cuộc sống của chúng tôi ở đây, con cái của chúng tôi là công dân Mỹ. Tôi đang không biết liệu có bị trục xuất hay không và cần phải làm gì”, người này chia sẻ.

Cho phép trục xuất nhanh

Hãng tin AP đánh giá hai bản ghi nhớ trên không thay đổi luật nhập cư Mỹ nhưng sẽ chặt chẽ hơn trong quá trình thực thi. Chẳng hạn, quy định mới sẽ nới lỏng việc áp dụng chương trình trục xuất nhanh (trục xuất ngay mà không cần phán quyết thẩm phán). Trong đó, những người nhập cư không giấy tờ và không thể chứng minh họ đã ở Mỹ từ 2 năm trở lên sẽ bị trục xuất nhanh. Vẫn chưa rõ có bao nhiêu người nhập cư bị ảnh hưởng vì chương trình này.

Liên đoàn Tự do Dân sự Mỹ (ACLU) tuyên bố sẽ thách thức hai bản ghi nhớ vì “một lần nữa cho thấy chính quyền Tổng thống Trump sẵn sàng chà đạp lên quyền tố tụng, phúc lợi của các cộng đồng nhập cư, để theo đuổi chính sách trục xuất hàng loạt người nhập cư một cách hung hăng”, Giám đốc Dự án quyền của người nhập cư thuộc ACLU nhận định.

Bên cạnh những ý kiến phản bác, nhiều người như Hạ nghị sĩ Lamar Smith hiện đang là Ủy viên Ủy ban An ninh Nội địa Hạ viện lại ca ngợi nỗ lực của ông Trump. Ông cho rằng, hai bản ghi nhớ về vấn đề nhập cư đã sửa đổi những “chính sách nhập cư nguy hiểm” của chính quyền Tổng thống tiền nhiệm. Đáng chú ý là chính sách “bắt và thả”. Dưới chính quyền Obama, những người bị bắt khi đang vượt biên mà không có giấy tờ thường sẽ được thả ở Mỹ và chờ hệ thống nhập cư thông qua đơn xin tị nạn. Quá trình này mất khoảng vài năm và hầu hết các yêu cầu đều bị từ chối. Nhưng đến lúc có kết luận, giới chức rất khó khăn để tìm và trục xuất những người nhập cư trái phép này.

Nay, bản ghi nhớ mới sẽ chấm dứt chính sách “bắt và thả” nhưng có lẽ phải mất một khoảng thời gian mới có thể nhận thấy sự thay đổi. Chính sách này sẽ mở rộng trung tâm tạm giữ những người đang chờ quyết định tị nạn nhưng việc xây dựng mất khá nhiều thời gian mới đủ lớn, đủ phòng để chứa hàng nghìn người vượt biên, chờ cấp phép tị nạn. Quy định mới cũng đưa ra biện pháp thay thế khác đó là đưa người tị nạn về Mexico để chờ quá trình xem xét tị nạn, kể cả người đó có đến từ Mexico hay không. Tuy nhiên, biện pháp này gây tranh cãi vì chưa chắc luật Mexico cho phép chứa những người tị nạn quốc tịch khác.

Ông Trump điều chỉnh nhiều điểm trong sắc lệnh nhập cư mới