Là Bộ có lĩnh vực quản lý Nhà nước rộng, nhiều vấn đề kỹ thuật chuyên sâu và nhiều vấn đề dân sinh tác động lớn đến xã hội, Bộ trưởng Bộ GTVT là thành viên Chính phủ nhận được rất nhiều câu hỏi chất vấn của đại biểu Quốc hội.
Có tới 112 câu hỏi chất vấn được gửi tới Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trong lần trả lời chất vấn lần này sau hơn 7 tháng ông nhận trọng trách đứng đầu ngành GTVT.
Sau 2 phiên chất vấn, có tới 76 đại biểu đăng ký chất vấn và 2 đại biểu đăng ký tranh luận nhưng chưa được hỏi do hết thời gian.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ ghi nhận phiên chất vấn Bộ trưởng GTVT diễn ra rất sôi nổi, trách nhiệm, rất thẳng thắn và có tính xây dựng cao. Các đại biểu Quốc hội rất tích cực đeo bám, tranh luận để làm rõ thực trạng và trách nhiệm.
“Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thắng tuy nhận nhiệm vụ chưa lâu nhưng nắm vững các vấn đề thuộc chức năng, nhiệm vụ của ngành, đã giải trình đầy đủ, nhận diện đúng các tồn tại, đề xuất một số giải pháp trước mắt cũng như lâu dài để thực hiện tốt hơn chức trách, nhiệm vụ của Bộ”, Chủ tịch Quốc hội nói.
Báo cáo của Bộ trưởng gửi đến các đại biểu Quốc hội và diễn biến của phiên chất vấn cho thấy, thời gian qua, Bộ GTVT đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, nỗ lực vượt khó, hoàn thành khối lượng công việc rất lớn, phức tạp, tiếp tục có nhiều đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội sáng 8/6. Ảnh: Media Quốc hội
Trình lại phương án xử lý 8 dự án BOT
Tranh luận về việc xử lý các dự án BOT, đại biểu Trịnh Xuân An (Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng và An ninh) đề nghị Bộ trưởng GTVT nói rõ thời gian, phương án cụ thể đối với một số dự án BOT để người dân, doanh nghiệp và nhà đầu tư yên tâm.
Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng chia sẻ, Bộ GTVT cũng rất trăn trở về vướng mắc tại các dự án BOT. Bộ đã tổng kết đánh giá và thời gian tới sẽ tiếp tục tham mưu Chính phủ tháo gỡ triệt để rào cản, vướng mắc trong lĩnh vực đầu tư BOT, từ thể chế, chính sách đến các vấn đề cụ thể.
"Phải tạo lòng tin cho doanh nghiệp, tháo gỡ vướng mắc để doanh nghiệp BOT tự tin đầu tư nguồn lực vào giao thông", Bộ trưởng nhấn mạnh và cho biết, Bộ GTVT đã chỉ đạo rà soát, đánh giá, không chỉ với 8 dự án BOT đang gặp khó khăn mà toàn bộ dự án BOT trên toàn quốc, gồm cả dự án ở Trung ương và địa phương để có bức tranh toàn cảnh, từ đó đề ra giải pháp.
Sau khi tổng hợp ý kiến địa phương và nhận diện các vấn đề, Bộ sẽ trình lại phương án xử lý với 8 dự án BOT trước đây đến cấp thẩm quyền xem xét, quyết định.
Thí điểm cát biển xây dựng đường có nhiều tín hiệu khả quan
Phát biểu tranh luận, đại biểu Nguyễn Minh Sơn (đoàn Tiền Giang) phản ánh tình trạng tăng công suất khai thác tại các mỏ cát khi triển khai dự án có thể gây sụt lún, ảnh hưởng đến môi trường. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng làm rõ các giải pháp xử lý.
Bộ trưởng cho biết, theo tính toán, để triển khai dự án đường cao tốc Cần Thơ - Cà Mau cần 18 triệu khối cát, thời gian triển khai dự án 3 năm. Theo quy hoạch, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có khoảng 130 triệu khối cát tập trung 3 tỉnh lớn là An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long.
Tổng 8 dự án giao thông trên địa bàn cần tối thiểu 50 triệu khối cát, như vậy vẫn đảm bảo nguồn nguyên vật liệu cho việc thi công dự án.
Riêng đối với dự án Cần Thơ - Cà Mau, vừa qua trên cơ sở Bộ GTVT và Bộ TN&MT làm việc trực tiếp với 3 tỉnh, Thủ tướng đã giao cho các địa phương cung cấp vật liệu cho dự án, trong đó, An Giang, Đồng Tháp cung cấp 7 triệu khối, Vĩnh Long cung cấp 5 triệu khối.
Việc này được các tỉnh rất ủng hộ, hiện đang làm quy trình thủ tục để cấp phép vật liệu cho tuyến đường này.
Về ý kiến có nên làm cầu cạn tại các khu vực này hay không, Bộ trưởng cho biết, theo tiêu chuẩn của Bộ Xây dựng ban hành, khi làm cầu cạn sẽ khiến chi phí tăng gấp 3-3,1 lần. Chưa kể, vẫn phải thực hiện đường gom trong khi nguồn lực có hạn.
Bộ trưởng cho biết Bộ GTVT sẽ nghiên cứu thận trọng, nếu có thể, Bộ GTVT sẽ trình để thí điểm trong lần sau. Bởi nếu giờ dừng lại để chờ thí điểm cầu cạn thì nhân dân sẽ lại phải chờ và không biết khi nào mới hoàn thành được.
Về nghiên cứu cát biển, Bộ trưởng cho biết, Chính phủ rất quan tâm, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chỉ đạo quyết liệt và thống nhất giao việc này cho Bộ GTVT chủ trì phối hợp các bộ ngành để nghiên cứu. Hiện nay việc thí điểm đã triển khai các bước theo đúng quy chuẩn.
“Đáng mừng là đã thử nghiệm trên 1 số tuyến, đoạn tuyến đường bộ, đường tránh, sử dụng thay thế 100% cát thông thường, qua theo dõi quan trắc tiêu chí về lý hoá phù hợp với môi trường, về vấn đề chịu tải vẫn đang tiếp tục quan trắc từ nay đến cuối năm”, Bộ trưởng thông tin.
Còn chung cư cao tầng mọc lên trong vùng lõi thì còn ùn tắc
Trả lời chất vấn của đại biểu Trần Văn Tiến (đoàn Vĩnh Phúc) về giải pháp hạn chế phương tiện giao thông cá nhân, Bộ trưởng cho biết, vấn đề ùn tắc giao thông tại Hà Nội, TP.HCM có nhiều nguyên nhân và đây là việc chắc chắn phải giải quyết trong lâu dài, không thể một sớm một chiều.
Để khắc phục, cần kiểm soát, quản lý chặt chẽ việc quy hoạch đô thị gắn với quy mô dân số. Nếu vùng lõi tiếp tục mọc lên các chung cư cao tầng thì tình trạng ùn tắc sẽ tiếp tục tiếp diễn.
Ngoài ra, trong quá trình quản lý quy hoạch đô thị cần chú trọng đến đất giao thông. Dù Hà Nội và TP.HCM đã rất cố gắng nhưng hiện nay mới chỉ dành được khoảng 8-9% trong khi nhu cầu cần từ 16-26%, đặc biệt giao thông tĩnh dành để xây dựng bãi đỗ xe rất khiêm tốn.
Bên cạnh đó, cần phải phát triển phương tiện công cộng, đây là vấn đề cấp thiết. Chính phủ đã chỉ đạo, Bộ GTVT đã phối hợp chặt chẽ với TP. HCM để phát triển giao thông công cộng, trong đó, đường sắt đô thị cần tiếp tục quan tâm đẩy mạnh.
Kết luận 49 của Bộ Chính trị nêu về chiến lược phát triển đường sắt cũng đã tiếp tục chỉ đạo vấn đề này.
“Vừa qua đã đưa vào vận hành tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông, tôi rất bất ngờ trước kết quả đạt được sau 19 tháng vận hành. Mỗi ngày có 31-32 nghìn người đi và 80% người đi mua vé tháng. Lần đầu tiên công ty vận hành đã báo lãi gần 100 tỷ đồng”, Bộ trưởng nói và cho biết: Sắp tới TP.HCM cũng đưa vào khánh thành 1 tuyến, Bộ GTVT sẽ tiếp tục thúc đẩy tiến độ các dự án tuyến đường sắt đô thị. Đây là một giải pháp quan trọng để hạn chế phương tiện cá nhân.
Bộ trưởng cũng lưu ý cần quan tâm đến vận tải hành khách bằng xe buýt. Song song với đó, tổ chức sắp xếp để mở rộng không gian của 2 thành phố, vành đai 3, vành đai 4 triển khai quyết liệt để có các tuyến tránh giảm áp lực cho các tuyến đường nội thành.
VEC có trách nhiệm hoàn trả đường gom cho cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi
Về việc VEC chưa thi công hoàn trả 17 tuyến đường gom, đường dân sinh, đường mượn của địa phương để vận chuyển vật liêu thi công như đã cam kết; hay việc không thiết kế đường cho người đi bộ gây ra nhiều vụ tai nạn giao thông đáng tiếc, gây bức xúc cho cử tri theo ý kiến chất vấn của đại biểu Dương Văn Phước, Bộ trưởng cho rằng việc bức xúc của người dân là đúng.
Đồng thời khẳng định đây là trách nhiệm của VEC, Bộ trưởng cho biết đã trực tiếp làm việc 2 lần với lãnh đạo của VEC. Vừa qua VEC cũng cam kết sẽ thay nhà thầu để thực hiện thi công hoàn thành 4 tuyến đường gom, đường dân sinh.
Giảm chuyến bay giờ vàng, giảm ùn tắc tại sân bay Tân Sơn Nhất
Về tần suất hạ cánh tại cảng hàng không Tân Sơn Nhất như đại biểu đề cập trong phần tranh luận, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, những thông tin đại biểu đưa ra rất chính xác. Năm 2019 nhiều đường băng bị xuống cấp trong đó có đường băng ở Tân Sơn Nhất, việc nâng cấp cần đảm bảo mục tiêu cất, hạ cánh an toàn.
“Khi cảng hàng không Tân Sơn Nhất khai thác với tần suất 44-46 chuyến đã khiến nhà ga của cảng không và đường kết nối từ trong nhà ga ra ngoài không đáp ứng được. Để khắc phục, Cục Hàng không đã phối hợp với Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam- ACV để điều chỉnh giảm một số chuyến bay ra khỏi giờ vàng và đến nay, việc ùn tắc đã được giải quyết. “Khi hoàn thành nhà ga T3 chắc chắn sẽ đẩy tần suất chuyến bay lên”, Bộ trưởng thông tin thêm.
Cao tốc Bến Lức - Long Thành chậm vì thiếu vốn đối ứng
Đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hạnh (đoàn TP.HCM)
Trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hạnh (đoàn TP.HCM) về dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành được phê duyệt chủ trương đầu tư năm 2010, dự kiến hoàn thành vào năm 2022, Bộ trưởng cho biết, dự án này bị chậm trễ do Tổng công ty Phát triển đường cao tốc VN - VEC khó khăn về nguồn vốn đối ứng, dẫn đến các nguồn vốn JICA, ADB không giải ngân được, không gia hạn được.
Để tháo gỡ cho dự án, vừa qua Bộ GTVT đã phối hợp với Ủy ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp; VEC cũng đã trình cấp thẩm quyền tháo gỡ vấn đề tài chính, đến nay các vướng mắc đã được giải quyết.
Cụ thể nguồn vốn JICA đã được Quốc hội giao, vốn đối ứng đã được Chính phủ thống nhất chủ trương giao cho VEC.
Như vậy, khó khăn về nguồn vốn đã được tháo gỡ, các nhà thầu sẽ tiếp tục triển khai thi công xây dựng. Theo kế hoạch, các đoạn tuyến sử dụng nguồn vốn ADB sẽ hoàn thành ngay trong quý I, II/2025 và việc hoàn thành toàn tuyến dự kiến chậm nhất quý III/2025. Hiện nay VEC đang chuẩn bị quy trình thủ tục để tiếp tục triển khai thực hiện.
Chia sẻ dữ liệu giám sát hành trình với công an và địa phương để xử lý vi phạm
Về giải pháp phòng ngừa tình trạng nhiều đơn vị kinh doanh vận tải vi phạm các yêu cầu về điều kiện kinh doanh, dẫn đến nguy cơ mất ATGT mà đại biểu Hạnh nêu, Bộ trưởng cho biết, Bộ GTVT đã phối hợp chặt chẽ với các địa phương, tập trung tăng cường sử dụng công nghệ thông tin thông qua phần mềm giám sát hành trình, camera để quản lý các phương tiện kinh doanh vận tải.
Hiện nay, tất cả các xe kinh doanh vận tải đều phải lắp thiết bị giám sát hành trình. Việc này cho phép theo dõi chặt chẽ vị trí của phương tiện, từ đó nắm được hành trình xe có đi đúng tuyến hay không, có dừng đỗ dọc đường hay không… Đối với các xe container còn yêu cầu lắp camera giám sát để quản lý thời gian làm việc của lái xe.
“Dữ liệu này hiện đã được chia sẻ với các Sở GTVT, ngành Công an. Nếu giám sát chặt chẽ hoàn toàn có thể quản lý dữ liệu của từng xe, có chế tài xử lý đối với phương tiện, lái xe vi phạm”, Bộ trưởng cho biết.
Phân quyền cấp phép và kiểm soát công tác đăng kiểm
Đại biểu Leo Thị Lịch (đoàn Bắc Giang)
Đại biểu Leo Thị Lịch (đoàn Bắc Giang) tiếp tục tranh luận về sai phạm trong đăng kiểm.
Theo bà, tất cả giải pháp do thiếu cán bộ đăng kiểm, Bộ trưởng nói chỉ cần đào tạo cho các trung tâm đăng kiểm là xong nhưng việc đó chỉ giải quyết phần ngọn vấn đề.
“Có phải khi xã hội hóa thiếu sự kiểm tra, giám sát nên xã hội hóa đến mức mất kiểm soát, để các trung tâm đăng kiểm tự do lộng hành, nhiều xe hết niên hạn vẫn được đưa vào sử dụng?”, bà Lịch nêu vấn đề.
Trao đổi lại, Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thắng chia sẻ nguyên nhân sai phạm của các trung tâm đăng kiểm do chưa phản ứng kịp thời với thay đổi của chính sách.
Ông dẫn chứng Nghị định 139 của Chính phủ có quy hoạch mạng lưới đăng kiểm nhưng khi Luật Quy hoạch ra đời, các quy hoạch ngành không còn hiệu lực nên trung tâm đăng kiểm ở các địa phương nở rộ.
Sau khi được Chủ tịch Quốc hội yêu cầu làm rõ, Bộ trưởng giải trình thêm: Bộ không kịp thời chỉ đạo xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn trạm đăng kiểm để kiểm soát sau khi quy hoạch cũ không còn hiệu lực.
“Chỉ 2 năm trung tâm đăng kiểm tăng lên 281, vượt cả con số được quy định trong quy hoạch mạng lưới đăng kiểm đến 2030. Chính vì việc trung tâm đăng kiểm nở rộ nên cạnh tranh không lành mạnh rồi dẫn đến tiêu cực”, Bộ trưởng Thắng nói.
Bộ trưởng GTVT cũng cho biết nhận diện được vấn đề này, Nghị định 139 Chính phủ ký ban hành hôm qua đã kiểm soát việc mở trung tâm đăng kiểm tại địa phương; phân quyền cấp phép mở dịch vụ đăng kiểm cho Sở GTVT các địa phương và siết chặt quy định kiểm soát công tác đăng kiểm.
Thanh tra, kiểm tra đào tạo, sát hạch, cấp GPLX
Liên quan đến giải pháp khắc phục tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực trong sát hạch, cấp, đổi giấy phép lái xe mà đại biểu Tráng A Dương nêu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Bộ đang phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, đặc biệt là Bộ Công an trong việc ứng dụng công nghệ thông tin vào cung ứng dịch vụ công.
Việc cấp đổi gần như đã được liên thông toàn bộ dữ liệu, có thể đăng ký cấp đổi qua mạng.
Đối với việc đào tạo, sát hạch cấp giấy phép lái xe, qua việc thanh kiểm tra trong thời gian qua, Bộ đã nhận diện được vấn đề.
Trong thời gian tới, cùng với việc hoàn thiện thể chế, Bộ sẽ tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, đặc biệt trong phân định trách nhiệm của Bộ GTVT, Sở GTVT các địa phương trong thanh tra, kiểm tra đào tạo, cấp phép lái xe.
Đến nay toàn bộ hoạt động đào tạo, cấp phép lái xe đã được phân cấp xuống địa phương, Bộ chỉ thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước. Bộ sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với UBND cấp tỉnh, chỉ đạo các Sở GTVT khắc phục triệt để vấn đề này.
Tỉnh muốn kêu gọi đầu tư tư nhân nâng cấp sân bay Côn Đảo
Trả lời đại biểu Huỳnh Thị Phúc (đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) về dự án BOT Quốc lộ 51 dừng thu nhưng vẫn chưa hoàn thành các thủ tục bàn giao, nếu xuống cấp thì ai chịu trách nhiệm duy tu, Bộ trưởng cho biết, Bộ GTVT đã quyết liệt yêu cầu doanh nghiệp dự án thực hiện thủ tục bàn giao, để Bộ GTVT tiếp quản việc quản lý cũng như bảo trì.
“Trong trường hợp doanh nghiệp chưa chịu bàn giao, Bộ GTVT sẽ chỉ đạo thực hiện việc tiếp quản, vị trí nào hỏng cần nâng cấp bảo trì, Bộ GTVT sẽ bỏ tiền ra và sau này sẽ tính toán khi thanh lý hợp đồng với doanh nghiệp”, Bộ trưởng nói.
Liên quan đến dự án nâng cấp, mở rộng sân bay Côn Đảo, Bộ trưởng cho biết, dự án này đã được phê duyệt và được Bộ GTVT đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn. Theo dự kiến, khi nâng cấp đường cất hạ cánh vẫn giữ nguyên chiều dài 1.830m.
Khi báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Thủ tướng cũng băn khoăn, nếu nâng cấp phải nâng cấp toàn diện, tức là đường bay phải dài ra và có thể tiếp nhận máy bay A320, 321.
Tuy nhiên, thực tế trong những điều kiện thời tiết xấu, máy bay A320, A321 vẫn phải hạ tải mới có thể hạ cánh được.
Về vấn đề này, Bộ GTVT đã trao đổi với Bí thư tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu và địa phương đề xuất mong muốn giao cho UBND tỉnh là cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để kêu gọi theo hình thức PPP, khi đó mới thực hiện nâng cấp sân bay Côn Đảo.
“Hiện nay sân bay vẫn khai thác bình thường”, Bộ trưởng nói.
Xin nguồn vốn vượt thu dứt điểm nâng cấp Quốc lộ 27, tuyến tránh TP Bảo Lộc
Liên quan đến câu hỏi của đại biểu Lâm Văn Đoan (đoàn Lâm Đồng) về tuyến QL27 15 năm qua vẫn còn một số đoạn ngắn khoảng 20km chưa hoàn thành; tuyến đường tránh TP Bảo Lộc (tỉnh Lâm Đồng) đã khởi công từ năm 2017, đến nay đã hoàn thành 70% khối lượng nhưng do vướng mắc nguồn vốn sau 6 năm thì vẫn chưa hoàn thiện, không đảm bảo ATGT, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc hoàn thành nốt 20km tuyến QL27 là cần thiết.
Năm 2019 đã nghiên cứu lập dự án để nâng cấp cải tạo, tuy nhiên khi trình lên Chính phủ và Quốc hội nhưng do nguồn vốn có hạn nên chưa được xem xét.
Bộ GTVT đã dành quỹ bảo trì để xử lý, năm 2023 dành hơn 40 tỷ, năm 2024 dành 124 tỷ bảo trì và sửa chữa một số đoạn. Tuy nhiên, để xử lý dứt điểm được vấn đề này cần phải xây dựng dự án để nâng cấp, bảo trì.
Bộ trưởng đồng tình với ý kiến của đại biểu khi các cấp có thẩm quyền có chủ trương về sử dụng dự phòng trung hạn hoặc sử dụng nguồn vượt thu hàng năm, Bộ GTVT cũng sẽ tiếp tục tham mưu để bố trí nguồn vốn cho dự án triển khai dứt điểm.
Liên quan đến đường tránh TP Bảo Lộc, vừa qua, UBND tỉnh Lâm Đồng đã có phương án, tờ trình gửi Bộ GTVT và Chính phủ. Bộ đã tham mưu cho Chính phủ giải quyết vấn đề này theo đề xuất của tỉnh và tôi tin rằng thời gian tới sẽ có câu trả lời để triển khai hoàn thiện tuyến này đưa vào vận hành để phục vụ nhu cầu của nhân dân.
Vướng mắc vật liệu làm cao tốc đã được xử lý
Liên quan đến câu hỏi của đại biểu Lê Thanh Hoàn (đoàn Thanh Hoá) về vướng mắc trong việc tiếp cận nguồn vật liệu đất, cát, san nền để thực hiện các công trình đường bộ cao tốc Bắc -Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025, Bộ trưởng cho biết có việc khó tiếp cận nhưng không phổ biến, chỉ ở một vài dự án và chỉ trong giai đoạn đầu triển khai.
Cụ thể, khi làm thủ tục để được cấp mỏ, doanh nghiệp phải mất thời gian trong khi dự án vẫn phải làm, nên giai đoạn đầu doanh nghiệp phải mua nguyên vật liệu trên thị trường, có những nơi đòi giá cao hơn so với giá công bố khiến doanh nghiệp không thể mua vì sẽ không thể hạch toán.
Theo quy trình của Nghị quyết 43, việc cấp mỏ cũng được các địa phương giải quyết rất nhanh so với thời gian quy định trong Luật Khoáng sản, tuy nhiên vẫn còn địa phương lúng túng trong việc áp dụng Nghị quyết 43.
Lãnh đạo Bộ GTVT và lãnh đạo Bộ TN&MT đã vào các địa phương, đặc biệt là khu vực miền Tây như Đồng Tháp, An Giang để giải quyết. Bộ trưởng khẳng định đến nay, vấn đề nguyên vật liệu đã được xử lý.
Cảng biển phát triển nhưng vận tải biển còn yếu
Về giải pháp phát huy phương thức vận tải đường biển đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội thời gian tới, tạo động lực cho sự phát triển của các tỉnh, thành có biển theo đề nghị của đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi (đoàn Bến Tre), Bộ trưởng đồng tình với đánh giá tiềm năng lợi thế về biển của Việt Nam rất lớn.
Dẫn số liệu hiện cả nước có 34 cảng biển với 100 cầu cảng, Bộ trưởng nhấn mạnh đây là tiềm năng rất lớn của đất nước, để phục vụ phát triển kinh tế của đất nước và kinh tế biển.
Để tiếp tục phát huy được tiềm năng lợi thế, Bộ GTVT đang triển khai quy hoạch lĩnh vực hàng hải làm cơ sở thu hút các nguồn lực đầu tư, phát triển kết cấu hạ tầng hàng hải với mục tiêu năm 2030 có 34 cảng biển đồng bộ, hiện đại, đáp ứng từ 1.322 -1.589 triệu tấn hàng.
Cùng với đó, Bộ GTVT tiếp tục phối hợp với địa phương để tháo gỡ điểm nghẽn về kết nối hạ tầng. Bộ GTVT đã phê duyệt đề án phát triển tàu biển, tập trung nâng cao năng lực vận chuyển ở các chặng ngắn, trước mắt là các chặng trong khu vực châu Á, khi đủ năng lực sẽ mở các tuyến dài hơn.
Đồng thời, Bộ cũng sẽ tiếp tục đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng biển theo đúng quy hoạch, cố gắng thu hút các nhà đầu tư chuyên nghiệp, các doanh nghiệp tập đoàn tài chính lớn và có kinh nghiệm trên thế giới.
Còn nhiều dư địa giảm chi phí logistic
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Lân Hiếu nêu câu hỏi tranh luận với Bộ trưởng GTVT
Mở đầu phiên chất vấn sáng 8/6, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (đoàn Bình Định) tham gia tranh luận và nhắc lại câu trả lời của Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trước đó về chi phí logistics hiện nay đã giảm, nhưng trong thực tế chi phí này vẫn cao.
“Theo tôi, muốn giảm gánh nặng này chúng ta phải làm quyết liệt từng khâu một. Những vấn đề dù rất nhỏ nhưng nếu lưu tâm đều có thể tìm ra cách tốt hơn, giảm chi phí và nâng cao hiệu quả”, đại biểu nêu ý kiến.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, năm 2022, chi phí logistic của Việt Nam là 16,8%, dù vẫn còn cao so với bình quân chung của thế giới, song cũng đã tiệm cận với chỉ tiêu tối thiểu mà Chính phủ đề ra trong Chiến lược phát triển logistic của Việt Nam: đến năm 2025 chi phí logistics ở mức 16- 20%.
“Điều này đã minh chứng bằng chỉ số hiệu quả logistic của Việt Nam vừa được Ngân hàng Thế giới công bố tháng 3/2023, theo đó Việt Nam xếp 43/139 nước tham gia xếp hạng và đứng thứ 4 trong khối ASEAN.
Đây là những kết quả ban đầu để chúng ta tiếp tục phấn đấu. Thực tế dư địa để giảm chi phí logistic vẫn còn nhiều”, Bộ trưởng nhấn mạnh và cho biết, thời gian tới, Bộ GTVT sẽ nỗ lực phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành liên quan, tập trung một số giải pháp như tiếp tục phát triển cơ sở hạ tầng giao thông một cách đồng bộ, đầu tư phát triển cảng cạn, trung tâm logistic để phát triển vận tải đa phương thức…
Vừa qua đã có 4 quy hoạch lĩnh vực, mới nhất Quy hoạch cảng hàng không cũng đã được Thủ tướng Chính phủ ký. Khi triển khai thực hiện 5 quy hoạch, Bộ GTVT đã phối hợp với các bộ ngành, địa phương để tính toán kết nối giữa các phương thức vận tải với nhau, đặc biệt là kết nối đường thuỷ với các cảng biển.
Trong 5 quy hoạch này, hàng hải là quy hoạch trung tâm, từ đó tăng cường kết nối với đường thuỷ, đường bộ, đường sắt.
Các tuyến đường sắt sắp tới sẽ được triển khai như tuyến đường sắt Hà Nội - Hải Phòng - Lào Cai, tuyến kết nối Cái Mép - Thị Vải lên các cửa khẩu phía Tây Nam… Trong khi đó, đường thuỷ sẽ tập trung khắc phục vấn đề tĩnh không cầu để các phương tiện lưu thông thuận lợi trên các luồng thuỷ nội địa.
Giải pháp tiếp theo, Bộ trưởng cho biết sẽ tiếp tục rà soát nghiên cứu, đề xuất các chính sách liên quan đến giá, chi phí vận tải như phí đường bộ, phí hạ tầng cảng biển, lệ phí ra vào cảng biển…
Song song với đó, ứng dụng công nghệ thông tin vào kiểm soát chi phí để phát triển cảng xanh, cảng thông minh, góp phần giảm thủ tục, thời gian tiếp nhận tàu ra/vào, tăng năng suất khai thác. Hiện nay, Việt Nam đã có các cảng biển đạt chuẩn trong khu vực như cảng Cái Mép, Lạch Huyện.
“Bộ GTVT cũng tiếp tục chủ động phối hợp các địa phương, đẩy mạnh phân cấp phân quyền cho các địa phương để tránh dàn trải”, Bộ trưởng cho biết.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn của các đại biểu chiều 7/6
Lắng nghe, tiếp thu để nâng cao hiệu quả quản lý
Trong bài phát biểu trước khi bắt đầu phần trả lời chất vấn vào chiều qua 7/6, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng bày tỏ sự cảm ơn tới lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao, toàn diện, mọi mặt công tác của ngành GTVT; các đại biểu Quốc hội, đồng bào và cử tri cả nước đã luôn đồng hành, ủng hộ, đóng góp nhiều ý kiến, giải pháp quý báu, sâu sắc đối với ngành.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, với tinh thần cầu thị, trách nhiệm, Bộ GTVT luôn lắng nghe, tiếp thu đầy đủ các ý kiến để nâng cao hơn nữa hiệu quả quản lý ngành.
Bản thân mới có 7 tháng kinh nghiệm trong lĩnh vực này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định những ý kiến đóng góp sâu sắc, tâm huyết, trách nhiệm của các vị đại biểu Quốc hội chính là động lực, là hành trang tri thức giúp ông cùng ngành GTVT phấn đấu hoàn thành tốt trọng trách được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.
Địa phương bố trí vốn làm dự án giao thông là cần thiết
Mở đầu phiên chất vấn chiều 7/6, đại biểu Nguyễn Văn Mạnh (Phó đoàn Vĩnh Phúc) nêu nhiều tuyến đường quốc lộ chạy qua các tỉnh thuộc trách nhiệm đầu tư của Bộ GTVT nhưng không đáp ứng được nhu cầu đi lại, giao thương.
Cho biết một số tỉnh đề nghị có cơ chế dùng ngân sách địa phương để đầu tư, mở rộng, sau đó sẽ bàn giao cho Trung ương quản lý, đại biểu Mạnh đề nghị Bộ trưởng nêu quan điểm về vấn đề này.
Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, theo quy định Luật Ngân sách và Luật Giao thông đường bộ, tuyến cao tốc, quốc lộ thuộc trách nhiệm đầu tư của Bộ GTVT, còn tỉnh lộ trở xuống thuộc trách nhiệm địa phương. Trong bối cảnh nguồn ngân sách có hạn, nhiều tuyến đường xuống cấp, nên một năm ngân sách Trung ương giao cho Bộ chỉ đáp ứng 66% cho nhu cầu.
"Ví dụ nhiệm kỳ này, chúng ta cần 462.000 tỷ đồng đề đầu tư thì ngân sách chỉ bố trí được 366.000 tỷ đồng. Đây cũng là con số rất lớn mà vẫn chưa đáp ứng được hết nhu cầu đầu tư các tuyến quốc lộ", Bộ trưởng nói.
Theo Bộ trưởng, trong bối cảnh ngân sách Trung ương có hạn mà địa phương có khả năng bố trí được, việc để địa phương cùng Trung ương đầu tư nâng cấp là rất cần thiết.
Bộ GTVT đã phối hợp các bộ ngành xin ý kiến Thủ tướng, Chính phủ. Chính phủ đã họp, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cho phép thực hiện thí điểm cơ chế trong lúc chưa sửa được luật, để Quốc hội ban hành nghị quyết về vấn đề này. Cùng với đó, Bộ cũng đưa nội dung này vào dự thảo Luật Giao thông Đường bộ để thực hiện khi luật được thông qua.
Rà soát nâng cấp cao tốc 2 làn xe
Tham gia chất vấn, đại biểu Nguyễn Thanh Hải (đoàn Thừa Thiên - Huế) cho biết, quan điểm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là không khuyến khích đầu tư các tuyến cao tốc có 2 làn xe gây lãng phí, khai thác không hiệu quả. Hiện Thừa Thiên - Huế có 2 tuyến cao tốc đi qua là La Sơn - Túy Loan và Cam Lộ - La Sơn.
"Tuy nhiên do quy mô nhỏ và lưu lượng, tốc độ không cao nên các phương tiện vẫn chủ yếu sử dụng Quốc lộ 1A. Bộ trưởng có kế hoạch rà soát các tuyến cao tốc 2 làn xe và nâng cấp mở rộng Quốc lộ 1A như thế nào?", ông Hải chất vấn.
Đại biểu Nguyễn Thanh Hải (đoàn Thừa Thiên - Huế) đặt câu hỏi chất vấn
Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết việc đầu tư các tuyến cao tốc 4 làn xe hoàn chỉnh hay 6 - 8 làn xe là nhu cầu chính đáng, cần thiết. Thủ tướng Chính phủ cũng luôn chỉ đạo cố gắng đầu tư tuyến nào hoàn thành tuyến đó.
Tuy nhiên thực tế thời gian qua, do nguồn lực hạn chế, nhiều tuyến chỉ có tiền đầu tư 2 làn xe và giai đoạn đầu lưu lượng không lớn. Bộ GTVT đã tổng hợp có 5 tuyến có hai làn xe thì riêng Thừa Thiên - Huế có hai tuyến.
"Chúng tôi ghi nhận, tiếp thu, thời gian tới tham mưu Chính phủ tiếp tục mở rộng, nâng cấp lên 4 làn xe hoàn chỉnh", Bộ trưởng khẳng định.
Sớm có cơ chế hỗ trợ nhà đầu tư BOT bị ảnh hưởng
Trả lời đại biểu Lê Hoàng Anh (đoàn Gia Lai) về việc nhiều doanh nghiệp BOT đến nay không có khả năng hoàn vốn do Bộ GTVT đầu tư bằng ngân sách Nhà nước xây dựng các tuyến đường song hành hoặc tuyến tránh, làm phá vỡ phương án tài chính của dự án, Bộ trưởng cho biết, trong quá trình phát triển đất nước, chiến lược phát triển hạ tầng giao thông đôi khi không lường hết được các khả năng.
“Cách đây 10, 15 năm, nhu cầu phát triển hạ tầng giao thông rất lớn, nguồn lực có hạn, chúng ta đã tạo mọi điều kiện để mời gọi nhà đầu tư. Đến khi kinh tế xã hội phát triển, chúng ta xây dựng những kế hoạch, chiến lược cùng với sự phát triển thực tiễn. Sau một thời gian, khi rà soát, lại thấy cần tiếp tục đầu tư mở rộng, chính vì thế, nhiều dự án bị ảnh hưởng”, ông Thắng nói.
Ngay trong Luật PPP cũng quy định, khi một dự án đầu tư BOT của doanh nghiệp nếu doanh thu vượt quá 125% so với dự tính thì nhà đầu tư phải chia sẻ lại cho Nhà nước. “Nếu doanh thu thấp hơn dưới 75% so với dự tính, thì Nhà nước phải chia sẻ với doanh nghiệp.
Ông dẫn chứng khi hoàn thành toàn bộ tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông sẽ có nhiều dự án BOT bị chia sẻ lưu lượng. Ví dụ đoạn cao tốc Bình Thuận - Dầu Giây - Phan Thiết hoàn thành thì có dự án BOT giảm 83% doanh thu.
Tương tự khi làm tuyến tránh Buôn Hồ, dự án BOT Quang Đức bị ảnh hưởng. Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành đã có ý kiến giao Bộ Giao thông vận tải nghiên cứu, trình Chính phủ phương án mua lại của nhà đầu tư.
Đây là một tồn tại, hạn chế, sắp tới, Bộ sẽ tham mưu Chính phủ trình Quốc hội cơ chế thu phần vốn nhà nước đầu tư trên các tuyến cao tốc, cơ chế xử lý với các tuyến BOT bị ảnh hưởng do Nhà nước đầu tư các tuyến cao tốc, tuyến đường tránh”, Bộ trưởngThắng nói.
Sắp đấu thầu quyền khai thác 8 trạm dừng nghỉ trên cao tốc Bắc - Nam
Đại biểu Nguyễn Văn Thuận (Đoàn Ninh Thuận)
Đại biểu Nguyễn Văn Thuận (Ninh Thuận) chất vấn thực trạng nhiều tuyến cao tốc đã đưa vào khai thác nhưng chưa có đường gom, trạm dừng nghỉ, gây bất tiện cho người tham gia giao thông.
“Đề nghị Bộ trưởng cho biết tại sao không đầu tư đồng bộ với dự án? Bao giờ Bộ sẽ triển khai đầu tư trạm dừng nghỉ trên cao tốc Bắc - Nam?”, đại biểu đặt câu hỏi.
Trả lời, Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết ông đã nhận diện được vấn đề này. Ngay từ đầu năm đã chỉ đạo khẩn trương xây dựng thông tư hướng dẫn, tổ chức đấu thầu, xây dựng các trạm dừng nghỉ.
“Sắp tới sẽ đấu thầu quyền khai thác 8 trạm dừng nghỉ trên tuyến này”, Bộ trưởng thông tin và cho biết, có vướng mắc liên quan đến quy mô của trạm dừng nghỉ, khi trước đây trạm dừng nghỉ có quy chuẩn chỉ khoảng 1 hecta, nhưng bây giờ nếu chỉ 1 hecta thì không làm được mà tối thiểu phải từ 3 hecta.
Bộ trưởng cam kết khi hoàn thành các tuyến đường cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 sẽ có đầy đủ các trạm dừng nghỉ theo đúng quy hoạch.
Trả lời chất vấn về thiếu đường gom và đường dân sinh, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng xác nhận một số dự án cao tốc đưa vào khai thác còn một phần đường gom và đường dân sinh chưa hoàn thành.
Do nhu cầu đi lại của người dân rất cao nên không thể chờ xây dựng 100% đường gom, đường dân sinh mới xây cao tốc. Đối với một số dự án còn khoảng 30-40% đường dân sinh chưa hoàn chỉnh, Bộ trưởng khẳng định chậm nhất trước 30/6 sẽ hoàn thành.
Nói về nguyên nhân của việc chậm trễ, Bộ trưởng cho biết không phải do nhà thầu hay do Ban Quản lý dự án mà khi triển khai thi công người dân ngăn chặn vì có trường hợp chưa đền bù thỏa đáng, chưa giải phóng mặt bằng. Vừa qua, Bộ GTVT đã chỉ đạo các đơn vị phối hợp địa phương xử lý rốt ráo việc này, đồng thời, chỉ đạo nhà thầu tập trung máy móc làm cho xong để triển khai các dự án khác.
Gỡ nút thắt vận tải nông sản tại 3 cầu ở Bắc Giang
Đại biểu Trần Văn Lâm (đoàn Bắc Giang) yêu cầu Bộ GTVT giải quyết nút thắt tại các cầu yếu trên địa bàn Bắc Giang
Đại biểu Trần Văn Lâm (đoàn Bắc Giang) nêu thực trạng cầu Cẩm Lý (Bắc Giang) được xây dựng từ năm 1979 có đường sắt đi chung với đường bộ nằm trên QL37 là tuyến huyết mạch nối giữa Lạng Sơn, Bắc Giang với Hải Dương, Hải Phòng, Quảng Ninh; lưu lượng phương tiện lớn, thường xuyên ùn tắc và xảy ra nhiều vụ TNGT.
Dự án đang trong danh mục các dự án khẩn cấp được Chính phủ phê duyệt từ năm 2011 nhưng đến nay vẫn chưa có vốn bố trí cho dự án.
Ngoài ra, cao tốc Hà Nội - Bắc Giang là tuyến huyết mạch nối cửa khẩu Hữu nghị với các tỉnh phía Bắc có lưu lượng rất lớn nhưng thường xuyên ùn tắc ở 2 cây cầu Như Nguyệt và Xương Giang.
Lý do là 2 cây cầu này chỉ có hai làn xe, cầu Như Nguyệt năm 2022 đã được Thủ tướng Chính phủ cho phép Bắc Giang đầu tư mở rộng từ nguồn ngân sách địa phương và tới đây sẽ hoàn thành trong tháng 6. Tuy nhiên, tình trạng ùn tắc của các tuyến cao tốc sẽ vẫn tiếp tục diễn ra, nếu như cầu Xương Giang chưa được mở rộng.
Đại biểu Lâm đề nghị Bộ trưởng cho biết trong nhiệm kỳ này, 2 nút thắt trên có được giải quyết hay không?
Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định cần sớm đầu tư âng cấp, mở rộng cầu Cẩm Lý vì nhu cầu đi lại tăng cao, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu tư công trung hạn 2021-2025, Bộ GTVT đã đề xuất để đưa vào bổ sung, nhưng do nguồn lực có hạn nên chưa bố trí được.
Theo Bộ trưởng, Bộ đã tính đến phương án làm việc với các tổ chức quốc tế, cụ thể là EDCF để bố trí nguồn lực nhưng không thành công.
Bộ trưởng cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã có Thông báo 199 yêu cầu UBND tỉnh Bắc Giang phối hợp với các Bộ GTVT, Bộ KH&ĐT thu xếp bố trí nguồn vốn ODA, triển khai nghiên cứu đầu tư phù hợp; trường hợp thật sự cấp bách cần triển khai ngay thì tỉnh chủ động cân đối nguồn vốn.
“Như vậy có hai lựa chọn, trong trường hợp thực sự cấp bách, tỉnh bố trí được nguồn vốn có thể dành một phần ngân sách để làm. Trường hợp tỉnh không có vốn, Bộ GTVT sẽ phối hợp Bộ Kế hoạch Đầu tư trình Thủ tướng để giải quyết vấn đề này”, Bộ trưởng GTVT nói.
Về 2 cây cầu Xương Giang và Như Nguyệt, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đánh giá cao tinh thần quyết tâm, quyết liệt của tỉnh Bắc Giang khi dành nguồn vốn của tỉnh để đầu tư cầu Như Nguyệt, còn cầu Xương Giang, tỉnh đang đề nghị Trung ương hỗ trợ.
Theo Bộ trưởng, Bộ GTVT đã phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư tham mưu trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và trình cơ quan có thẩm quyền sử dụng nguồn tăng thu năm 2022 để đầu tư xây dựng cầu này. Sau khi cấp có thẩm quyền chấp thuận thì sẽ bố trí nguồn để triển khai.
Tranh luận sau phần trả lời của Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, đại biểu Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) cho biết hàng ngày, hàng nghìn xe tải chở thanh long, sầu riêng và hoa quả khác đang ùn tắc tại địa phận hai cây cầu này, có trường hợp phải bán giải cứu.
Đại biểu Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) cùng chung bức xúc khi "tắc" đường vận chuyển nông sản ra cửa khẩu
Hiện, mới tháo gỡ được nút thắt ở cầu Như Nguyệt, còn cầu Xương Giang tắc vẫn hoàn tắc. Về cầu Cẩm Lý, đây là cây cầu được xây dựng từ thập niên 70. Đến nay, cả nước chỉ có một cây cầu đi cả đường bộ lẫn đường sắt, nối thông với Lạng Sơn, Bắc Giang, Hải Dương, Quảng Ninh. Vậy mà không thể đầu tư mới, vấn đề này rất bức xúc.
Trả lời đại biểu, Bộ trưởng GTVT cho biết cầu Như Nguyệt được thực hiện đầu tư rất khẩn cấp vì thường xuyên ùn tắc và tai nạn giao thông. Trong trường hợp cấp bách, Chính phủ giao cho tỉnh thực hiện việc đầu tư. Dự kiến cuối năm nay, cầu được thông xe.
“Còn với cầu Xương Giang, phía Bộ đã tiến hành thẩm định, trình Chính phủ và chỉ chờ cấp có thẩm quyền phê duyệt để có nguồn để làm. Còn cầu Cẩm Lý, Bộ GTVT tiếp tục ghi nhận và hiện nay khó khăn nhất là tiền”, Bộ trưởng nói và mong Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục quan tâm cho Bắc Giang để xử lý vấn đề này.
Bộ GTVT ủng hộ tiếp tục dự án đường sắt Yên Viên - Cái Lân
Đại biểu Trần Thị Vân (đoàn Bắc Ninh) nêu câu hỏi: Dự án tuyến đường sắt Yên Viên - Cái Lân được triển khai từ năm 2005 hiện đang bị dừng theo Nghị quyết 11 của Chính phủ. Sau 18 năm với gần 60% kinh phí đã được thực hiện hiện dự án đang rơi vào tình trạng “cầu chờ đường, đường chờ đá lắp ray” gây lãng phí rất lớn, ảnh hưởng tới người dân tại hành lang đường sắt.
Đại biểu chất vấn: Dự án có được tiếp tục thực hiện hay không? Khi nào thực hiện? Với trách nhiệm của Bộ trưởng, Bộ trưởng có giải pháp gì để giải quyết những tồn đọng kéo dài nêu trên?
Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự án đường sắt này là sự nhức nhối của cử tri tỉnh Quảng Ninh. Dự án trước đây đã phê duyệt và triển khai từ năm 2005 nhưng do khó khăn về ngân sách nên năm 2011 phải dừng lại theo Nghị quyết 11 của Chính phủ.
Vừa qua, Bộ GTVT đã tính toán, nghiên cứu kỹ lưỡng trên cơ sở ý kiến của tư vấn thấy rằng tuyến đường này rất cấp thiết. Chính vì vậy, Bộ GTVT đã tham mưu cho Ban cán sự Đảng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để ban hành Nghị quyết của Chính phủ về phát triển đường sắt, trình Bộ Chính trị và trong Kết luận 49 của Bộ Chính trị đã yêu cầu tuyến đường sắt này phải được triển khai trước năm 2030.
Bộ GTVT xin ghi nhận ý kiến của ĐBQH và tiếp tục tham mưu cùng các bộ ngành tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn, bố trí nguồn vốn thực hiện. Bộ GTVT ủng hộ tiếp tục hoàn thiện tuyến đường sắt Yên Viên - Cái Lân.
Xử nghiêm doanh nghiệp vận tải buông lỏng quản lý
Dẫn thống kê các vụ tai nạn giao thông do xe kinh doanh vận tải gây ra chiếm khoảng 50% số vụ đặc biệt nghiêm trọng, do các đơn vị kinh doanh vận tải giao xe cho người chưa đủ điều kiện, ép thời gian giao hàng, xe phải chạy quá giờ…, đại biểu Nguyễn Thị Huế (đoàn Bắc Kạn) đề nghị Bộ GTVT có giải pháp khắc phục.
Đại biểu Nguyễn Thị Huế (đoàn Bắc Kạn) nêu câu hỏi
Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng xác nhận tình trạng đại biểu nêu là thực tế. Nhắc lại vụ tai nạn nghiêm trọng tại Quảng Bình cách đây 3 năm khiến 15 người chết, Bộ trưởng cho biết cơ quan chức năng đã khởi tố hình sự cả lái xe và chủ doanh nghiệp vì buông lỏng quản lý, giao xe cho người có bằng không đúng quy định.
Bên cạnh đó, tại Chỉ thị 10 năm 2023, Thủ tướng đã yêu cầu các vụ tai nạn giao thông có hậu quả nghiêm trọng, chủ tịch UBND tỉnh sở tại phải đánh giá nguyên nhân, có giải pháp khắc phục và phải cá thể hóa trách nhiệm tập thể, cá nhân.
Cùng với đó, việc phân định rõ trách nhiệm đã được nghiên cứu, tích hợp dự thảo Luật Đường bộ và Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ. Sau khi có những cơ sở pháp lý rõ ràng, Bộ Công an sẽ có hành lang pháp lý để xử lý.
Cần nhiều giải pháp mới giảm được chi phí vận tải, logistics
Ghi nhận sự nỗ lực của GTVT cũng như của cá nhân Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trong thời gian qua, tuy nhiên đại biểu Nguyễn Thị Sửu (đoàn Thừa Thiên - Huế) nêu thực trạng chi phí vận tải, logistics khá cao.
Đại biểu đề nghị Bộ trưởng nêu rõ các giải pháp để giảm chi phí này trong thời gian tới.
Trả lời, Bộ trưởng cho biết, chi phí logistics những năm vừa qua đã có cải thiện đáng kể. Tính đến năm 2022, logistics chiếm 16,8% GDP trong khi những năm trước là 21% GDP. Mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 chi phí logistics sẽ ở mức 16- 20%.
“Hiện chúng ta đã ở mức tiệm cận rồi nhưng vẫn ở mức cao so với thế giới, bình quân thế giới chiếm chỉ khoảng 11%”, Bộ trưởng nói và cho biết, thời gian tới cần triển khai nhiều giải pháp.
Trong đó, tiếp tục đầu tư cơ sở hạ tầng, tăng cường kết nối cảng biển với cao tốc và đường thủy nội địa. Vừa qua, các kết nối này đem lại hiệu quả rất cao. Tại cảng Cái Mép - Thị Vải có hơn 70% container được vận chuyển bằng đường thuỷ nội địa, trong khi cảng Lạch Huyện và các cảng ở phía Bắc chỉ đạt 13,4% bởi gặp bất cập khi một số cầu không đảm bảo tĩnh không.
Để khắc phục, Bộ GTVT đã lập dự án để nâng các cầu tĩnh không này.
Giải pháp tiếp theo là rà soát, nghiên cứu, đề xuất các chính sách liên quan đến giá, chi phí vận tải như phí đường bộ, phí hạ tầng cảng biển, lệ phí ra vào cảng biển… Đồng thời, tập trung ban hành các cơ chế, chính sách liên quan đến vận hành khai thác các chuỗi cung ứng logistics để các doanh nghiệp khai thác logistics và doanh nghiệp cảng biển có thể giảm chi phí, nâng cao khả năng cạnh tranh.
Song song với đó, ứng dụng công nghệ thông tin vào kiểm soát chi phí để phát triển cảng xanh, cảng thông minh, góp phần giảm thời gian tiếp nhận tàu ra/vào và tăng năng suất khai thác.
Thanh tra đào tạo, cấp giấy phép lái xe: Chuyển 6 hồ sơ sang công an
Liên quan đến băn khoăn của đại biểu Nguyễn Thị Huế khi thời gian vừa qua, tại một số địa phương, công tác quản lý đào tạo, sát hạch, cấp đổi giấy phép lái xe còn hạn chế, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, vừa qua Bộ GTVT vừa qua đã thanh tra toàn diện nội dung này tại 63 tỉnh thành, ghi nhận một số bất cập.
“Khi phát hiện, tôi đã chỉ đạo Thanh tra Bộ xử lý nghiêm, chuyển 6 hồ sơ sang cơ quan công an để điều tra, làm rõ”, Bộ trưởng nói và cho biết, Bộ GTVT khẩn trương chỉ đạo, sửa đổi các văn bản, thông tư liên quan nhằm siết chặt quản lý, khắc phục các tồn tại.
Đại biểu Điểu Huỳnh Sang (đoàn Bình Dương)
Phát biểu tranh luận, đại biểu Điểu Huỳnh Sang (đoàn Bình Dương) nêu vấn đề trong quá trình đào tạo để thi sát hạch cấp giấy phép lái xe, việc bắt buộc học lý thuyết trực tiếp hiện không còn phù hợp với đại đa số người học; đi ngược với yêu cầu thực tiễn, xu hướng thành quả của khoa học công nghệ.
Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Bộ đang điều chỉnh những vấn đề không phù hợp thông qua sửa thông tư, sắp tới cập nhật bổ sung vào Luật Giao thông Đường bộ để có cơ chế rõ ràng trong việc quản lý, đào tạo, nâng cao chất lượng.
“Quá trình chúng tôi đi kiểm tra thấy rằng rất nhiều nội dung đào tạo không phù hợp. Như đại biểu nói, chuyện bắt phải học trực tiếp, trong khi phần lý thuyết nếu học trực tuyến vừa tiết kiệm, vừa hiệu quả. Tất cả việc này đã được Bộ ghi nhận hết và sẽ xử lý sớm”, Bộ trưởng Thắng nói.
Không quá tuần đầu tháng 7, đăng kiểm sẽ trở lại bình thường
Hoạt động đăng kiểm là vấn đề được rất nhiều đại biểu quan tâm và đặt câu hỏi.
Đại biểu Đặng Bích Ngọc (đoàn Hòa Bình) cho biết, trong thời gian qua, tại các trung tâm đăng kiểm nhiều nơi đã đóng cửa, gây bức xúc và khó khăn cho người dân và doanh nghiệp. “Qua tiếp xúc cử tri, có nhiều ý kiến đề nghị tạo điều kiện để mở lại các trung tâm này. Đề nghị Bộ trưởng có giải pháp gì để sớm triển khai nội dung này”, bà Ngọc nói.
Trả lời, Bộ trưởng Thắng cho biết, vừa qua có một số nhân viên và lãnh đạo các trung tâm đăng kiểm bị khởi tố, hiện tại chưa mở lại được vì thiếu cán bộ và đăng kiểm viên. Cả nước hiện còn hai tỉnh là Bắc Kạn và Hòa Bình chưa có trung tâm đăng kiểm nào được mở lại.
Với Hòa Bình, Bộ GTVT đã làm việc với Bí thư Tỉnh ủy và Giám đốc Sở GTVT để tìm giải pháp. Vừa qua, Bộ hỗ trợ địa phương đào tạo nhân lực, thi tuyển, cấp chứng chỉ để tìm người giữ cương vị lãnh đạo trung tâm đăng kiểm. Bộ cũng phối hợp với Sở địa phương bố trí đăng kiểm viên.
"Trung tâm đăng kiểm ở Hòa Bình sẽ sớm được mở lại", Bộ trưởng cho biết.
Đại biểu Trần Thị Kim Nhung (Ủy viên thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội) đặt câu hỏi chất vấn
Đại biểu Trần Thị Kim Nhung (Ủy viên thường trực Ủy ban Pháp luật) nói vụ việc xảy ra tại các trạm đăng kiểm vừa qua gây thiếu hụt trầm trọng đăng kiểm viên, dẫn đến các trung tâm trên cả nước bị quá tải. Bà đề nghị Bộ trưởng nêu giải pháp, hướng xử lý vấn đề này trong thời gian tới.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, sai phạm tại các trung tâm đăng kiểm xảy ra là hết sức đáng tiếc. Cả nước có xấp xỉ 2.000 đăng kiểm viên, nhưng đến nay đã mất gần 1/3 bị khởi tố. Trong khi đó, để tuyển dụng được một đăng kiểm viên mất rất nhiều thời gian đào tạo, tuyển dụng và trải qua nhiều bước trong một năm để cấp chứng chỉ.
Để khắc phục, Bộ GTVT đã đề nghị Bộ Công an, Bộ Quốc phòng hỗ trợ lực lượng đăng kiểm viên. Bộ cũng huy động đăng kiểm viên ở các trung tâm toàn quốc vào làm việc tại các nơi đang thiếu hụt. Nhiều người phải làm việc cả ngày nghỉ, không có ngày Tết.
Hiện nay, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã chuẩn bị được 350 nhân lực đăng kiểm viên. Sắp tới, Bộ sẽ trình Thủ tướng điều chỉnh lại văn bản quy định hoạt động đăng kiểm, để không nhất thiết một dây chuyền cần đủ ba đăng kiểm viên.
"Nhân lực phục vụ thời gian tới chắc chắn sẽ đầy đủ. Tôi cam kết hết tháng 6, chậm nhất không quá đầu tháng 7 hoạt động đăng kiểm sẽ trở lại bình thường", Bộ trưởng nói.
Đại biểu Nguyễn Trường Giang nêu câu hỏi với Bộ trưởng Bộ GTVT
Trả lời ý kiến của đại biểu Nguyễn Trường Giang (đoàn Đắk Nông), Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, vừa qua, Bộ GTVT đã cùng Bộ Công an tập trung tháo gỡ vấn đề để khôi phục toàn bộ hoạt động đăng kiểm phục vụ người dân, doanh nghiệp.
"Ngay từ khi về nhận công tác, tôi chủ động nghiên cứu để điều chỉnh các quy định đăng kiểm phù hợp với thông lệ quốc tế, tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân", ông nói và cho biết, vừa qua Bộ đã làm đồng thời hai việc là giúp các trung tâm đăng kiểm hoạt động lại và rà soát lại toàn bộ hoạt động này, đảm bảo hiện đại, thông thoáng.
Bộ đã ban hành thông tư miễn đăng kiểm lần đầu cho xe mới và giãn chu kỳ đăng kiểm để phù hợp với các nước trong khu vực. Việc này sẽ giảm thời gian, chi phí cho người dân. Việc giãn chu kỳ đăng kiểm được tiến hành tự động cho 1,39 triệu xe.
Tới đây, còn ba việc cần xử lý để hoạt động đăng kiểm trở lại bình thường. Thứ nhất là điều chỉnh cơ chế tài chính theo hướng loại bỏ giá đăng kiểm ra khỏi danh mục giá do nhà nước quản lý, bởi việc này cần để thị trường quyết định. Thứ hai, ngành GTVT cũng đang tập trung đào tạo đăng kiểm viên để trong ba tháng có đủ lực lượng bố trí đủ cho tất cả trung tâm đăng kiểm. Thứ ba, công nghệ thông tin cần được ứng dụng mạnh mẽ để giảm công việc thủ công; việc đăng ký, đăng kiểm, thanh toán được thực hiện qua mạng, không còn xếp hàng như trước.
Theo nghị trình của Quốc hội, sáng 8/6, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng tiếp tục trả lời các câu hỏi của đại biểu Quốc hội trong khoảng 1,5 giờ đồng hồ. Sau đó sẽ là phần trả lời chất vấn của Phó Thủ tướng Lê Văn Khái.
Bình luận bài viết (0)
Gửi bình luận