Cần cơ chế đặc thù đẩy nhanh tiến độ CHK quốc tế Long Thành

Phối cảnh nhà ga CHK quốc tế Long Thành

Cấp thiết đầu tư CHK quốc tế Long Thành

Với vị trí địa lý thuận lợi, nằm ở trung tâm khu vực Đông Nam Á, một trong những khu vực phát triển nhanh, năng động trên thế giới, lại là quốc gia có nền chính trị ổn định, tốc độ tăng trưởng kinh tế, đầu tư, thương mại, xuất - nhập khẩu cao, tiềm năng du lịch lớn, hệ thống đường bay quốc tế, nội địa rộng lớn... Việt Nam có nhiều lợi thế cạnh tranh trong việc phát triển một trung tâm trung chuyển hàng không. Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) nhận định, Việt Nam là nước đứng thứ ba trong 10 nước có tốc độ tăng trưởng cao nhất khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Như vậy, việc sớm hình thành một CHK quốc tế, cụ thể là CHK quốc tế Long Thành đóng vai trò trung tâm trung chuyển hàng không trong khu vực là một nhu cầu thực tế và mang tính chiến lược phát triển.

Dự án đã được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư (tại Nghị quyết số 94/2015/QH13 ngày 25/6/2015). Theo đó, sẽ xây dựng CHK quốc tế Long Thành đạt cấp 4F theo phân cấp của CAO, là CHK quốc tế quan trọng của quốc gia, hướng tới trở thành trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế của khu vực.

Sau khi được đầu tư xây dựng, đưa vào khai thác, dự án sẽ mang lại những lợi ích to lớn, phục vụ phát triển KT-XH và đảm bảo quốc phòng - an ninh của đất nước; Góp phần chuyển đổi cơ cấu kinh tế của Đồng Nai nói riêng và khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam nói chung, nâng cao tỷ trọng dịch vụ trong khu vực, đồng thời giúp hình thành khu vực công nghiệp, dịch vụ chất lượng cao, tái cơ cấu lực lượng lao động, nâng cao trình độ kỹ thuật của nền kinh tế.

Đặc biệt, dự án cũng sẽ giúp giải quyết tình trạng quá tải tại CHK quốc tế Tân Sơn Nhất, vốn đang bị tắc nghẽn cả về giao thông kết nối, khu hành khách, khu dịch vụ hành hóa, sân đỗ, giao thông trên bầu trời bị tắc nghẽn; Gây ô nhiễm môi trường (đặc biệt về tiếng ồn và ô nhiễm không khí)…

Phối cảnh nhà ga hành khách CHK quốc tế Long Thành

Xây dựng cơ chế đặc thù GPMB phục vụ dự án

Sau khi Quốc hội có Nghị quyết thông qua chủ trương đầu tư, theo đề nghị của UBND tỉnh Đồng Nai, Thủ tướng Chính phủ đã có Văn bản số 2017/TTg-KTN ngày 9/11/2015 chỉ đạo, cho phép UBND tỉnh Đồng Nai tổ chức lập quy hoạch khu tái định cư và lập dự án đầu tư xây dựng khu tái định cư đồng thời với quá trình lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án; Tiểu dự án đầu tư xây dựng khu tái định cư được phê duyệt sau khi phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án.

Đến nay, UBND tỉnh Đồng Nai đã hoàn thành công tác điều tra thông tin, xây dựng Đề án và khung chính sách về bồi thường, hỗ trợ và bố trí tái định cư, giải quyết việc làm, tổ chức lại đời sống của người dân trong diện di dời, giải tỏa để thực hiện dự án. Để đẩy nhanh tiến độ triển khai, trên cơ sở đề xuất của Bộ GTVT và UBND tỉnh Đồng Nai, Thủ tướng Chính phủ đã giao UBND tỉnh Đồng Nai chủ trì xây dựng cơ chế đặc thù về công tác thu hồi đất, bồi thường, GPMB, hỗ trợ tái định cư của dự án. Hiện nay, Bộ TN&MT đang tổ chức thẩm định cơ chế đặc thù về thu hồi đất và tái định cư.

Như vậy, đến thời điểm hiện tại, so với kế hoạch ban đầu, tiến độ lập báo cáo nghiên cứu khả thi bị chậm khoảng 8 tháng. Nguyên nhân là tiến độ dự kiến ban đầu do chủ đầu tư lập có đề xuất áp dụng một số cơ chế đặc thù trong quá trình triển khai dự án như tuyển chọn phương án kiến trúc nhà ga hành khách CHK quốc tế Long Thành và thực hiện song song việc GPMB từ năm 2016. Tuy nhiên, đến nay do đặc thù công trình nhà ga hành khách, dự án vẫn tiến hành thi tuyển kiến trúc theo quy định của pháp luật, việc này dẫn tới kéo dài thời gian thực hiện khoảng 9 tháng. Ngoài ra, công tác GPMB và tái định cư chưa được tách thành tiểu dự án riêng, quy hoạch khu tái định cư và dự án đầu tư xây dựng khu tái định cư được nghiên cứu đồng thời và sẽ được phê duyệt sau khi báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án được phê duyệt.

Mặc dù vậy, đối chiếu với quy định tại Nghị quyết số 94/2015/QH13 (giai đoạn 1 của dự án chậm nhất phải hoàn thành và đưa vào khai thác năm 2025), tiến độ triển khai dự án về cơ bản vẫn được đáp ứng. Trong thời gian tới, Chính phủ sẽ chỉ đạo các bộ, ngành, UBND tỉnh Đồng Nai và chủ đầu tư dự án tập trung nghiên cứu, phấn đấu hoàn thành báo cáo nghiên cứu khả thi dự án trình Quốc hội vào cuối năm 2018. Sau khi được Quốc hội thông qua, Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo triển khai các bước của dự án theo quy định của pháp luật. Đặc biệt là công tác di dời dân và tái định cư cho 6 xã, tổng số 4.730 hộ, (trong đó có 4.330 hộ bị giải tỏa trắng cần bố trí tái định cư) thuộc vùng dự án (5.000 ha).

Chọn 3 đồ án thiết kế nhà ga CHK quốc tế Long Thành