Chủ đầu tư QL1, QL14 giải ngân chậm do đâu?

Nhiều dự án nâng cấp mở rộng QL1 đã đưa vào khai thác nhưng chưa giải ngân hết (Trong ảnh: Dự án nâng cấp mở rộng QL1 đoạn Thanh Hóa - Hà Tĩnh) - Ảnh: Văn Thanh

Hai đại dự án mở rộng QL1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên (QL14) đã cơ bản hoàn thành và đưa vào khai thác hơn một năm qua, tuy nhiên, kết quả giải ngân của các chủ đầu tư, ban QLDA hiện đang rất chậm so với yêu cầu của Bộ GTVT.

Kế hoạch giải ngân nhiều bất cập

Ông Nguyễn Hoằng, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch & Đầu tư (Bộ GTVT) cho biết, kế hoạch giải ngân năm 2016 của Bộ GTVT đối với các dự án mở rộng QL1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên (QL14) là 16.259 tỷ đồng, gồm 10.329 tỷ đồng kế hoạch năm 2016 và 5.930 tỷ đồng kế hoạch năm 2015 kéo dài. Tuy nhiên, theo báo cáo của các chủ đầu tư, ban QLDA, trong năm 2016 kết quả giải ngân các dự án QL1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên có khả năng chỉ đạt 5.419 tỷ đồng. Cụ thể, kế hoạch năm 2015 kéo dài có thể giải ngân 3.497 tỷ đồng, dư kế hoạch 2.379 tỷ đồng phải điều chỉnh giảm kế hoạch. Trong khi đó, kế hoạch năm 2016 có thể giải ngân được 1.923 tỷ đồng và phải điều chuyển 7.003 tỷ đồng sang năm 2017.

“Tính đến thời điểm hiện tại, các dự án mới giải ngân được 1.133 tỷ đồng, gồm 516 tỷ đồng kế hoạch năm 2015 kéo dài và 617 tỷ đồng kế hoạch 2016, đạt 7% kế hoạch được giao. Giá trị đã giải ngân chủ yếu cho khối lượng hoàn thành, khối lượng phát sinh bổ sung đã đủ thủ tục và chi trả tiền GPMB”, ông Hoằng nói và chỉ rõ, các chủ đầu tư, ban QLDA còn tồn kế hoạch giải ngân lớn như: Ban QLDA đường Hồ Chí Minh (2.524 tỷ đồng), Ban QLDA 6 (819 tỷ đồng), Ban QLDA 1 (548 tỷ đồng)…

Chia sẻ về điều này, ông Lâm Văn Hoàng, Tổng giám đốc Ban QLDA đường Hồ Chí Minh cho biết, qua tính toán, năm 2016 đơn vị chỉ giải ngân được khoảng 1.700 tỷ đồng, số dư còn lại sẽ phải chuyển sang kế hoạch năm 2017.

Tương tự, ông Phạm Tuấn Anh, Tổng Giám đốc Ban QLDA 6 cho biết, đối với hai dự án QL1 qua địa bàn Quảng Bình và Quảng Trị, trong hai năm 2014 và 2015, đơn vị đã giải ngân được khoảng 3.000 tỷ đồng, còn lại 819 tỷ đồng, đơn vị xin điều chuyển khoảng 300 tỷ đồng sang kế hoạch năm 2017.

Về nguyên nhân giải ngân chậm, đại diện các chủ đầu tư, ban QLDA đều cho rằng, chủ yếu do những vấn đề phát sinh trong hợp đồng gốc như: Điều chỉnh giá; Thay đổi nguồn vật liệu so với thiết kế, dự toán đã phê duyệt; Thời gian bảo lãnh công trình thay đổi từ hai năm lên bốn năm…; Dẫn tới các khó khăn trong quá trình hoàn thiện thủ tục hồ sơ để thanh, quyết toán.

Cho rằng kết quả giải ngân các dự án mở rộng QL1 và QL14 rất chậm, ông Hoằng chỉ rõ, công tác xây dựng kế hoạch giải ngân của các chủ đầu tư, ban QLDA bộc lộ nhiều bất cập. Trong đó, một số chủ đầu tư, ban QLDA để tồn giá trị khối lượng đã hoàn thành thủ tục nhưng chưa thanh toán cho nhà thầu lớn (2.014 tỷ đồng).

Ngoài ra, giá trị đang trình duyệt chưa đủ điều kiện thanh toán (1.762 tỷ đồng), phát sinh bổ sung đang trình chủ trương (307 tỷ đồng) và trượt giá (635 tỷ đồng). “Dự kiến kế hoạch giải ngân của các đơn vị cho các tháng còn lại trong năm 2016 chưa phù hợp và thiếu tích cực”, ông Hoằng nói.

Chủ đầu tư phải đăng ký thời gian hoàn thành giải ngân

Trước thực trạng giải ngân các dự án QL1 và QL14 trong năm 2016 rất chậm, mới đây, lãnh đạo Vụ Kế hoạch & Đầu tư đã kiến nghị Bộ GTVT yêu cầu các chủ đầu tư, ban QLDA thanh toán ngay các giá trị khối lượng đã hoàn thành thủ tục cho các nhà thầu trong tháng 8 số tiền 2.237 tỷ đồng, đồng thời điều chỉnh kế hoạch giải ngân phù hợp, đảm bảo cơ bản giải ngân hết trong năm 2016.

Cuối tuần qua, Bộ GTVT đã triệu tập cuộc họp với tất cả chủ đầu tư, ban QLDA của hai dự án QL1 và QL14 dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường để tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ giải ngân của hai đại dự án này. Tại cuộc họp này, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường yêu cầu tất cả chủ đầu tư, ban QLDA phải tiến hành giải ngân ngay đối với các khối lượng đã hoàn thành, có đầy đủ thủ tục hồ sơ, chứng từ.

Các chủ đầu tư, ban QLDA phải đăng ký thời gian hoàn thành cụ thể làm cơ sở để Bộ GTVT kiểm điểm công tác giải ngân của các đơn vị. “Đối với những khối lượng đã hoàn thành ở hiện trường nhưng chưa hoàn tất thủ tục hồ sơ, khối lượng còn lại phải làm đã có các quyết định phê duyệt và khối lượng cần phải điều chuyển, các chủ đầu tư, ban QLDA tại các dự án mở rộng QL1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên phải báo cáo cụ thể về Bộ GTVT chậm nhất trong ngày 2/8”, Thứ trưởng Trường yêu cầu.

Bên cạnh đó, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường chỉ đạo các chủ đầu tư, ban QLDA tiếp tục đẩy nhanh công tác quyết toán tại các dự án mở rộng QL1 và đường Hồ Chí Minh đầu tư bằng nguồn vốn TPCP để hoàn thành trong năm 2016. “Chậm nhất tháng 6/2017, các chủ đầu tư, ban QLDA phải hoàn thành toàn bộ quyết toán của các dự án mở rộng QL1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên. Đây là mốc thời gian cuối cùng, không thể chậm hơn được nữa”, Thứ trưởng Trường nhấn mạnh.

Cách nào xử chủ đầu tư “cù nhầy”?