Cuộc chiến giành chỗ đỗ xe ở Seoul

Một bãi đỗ xe tại Hàn Quốc

“Làm thế nào để tìm chỗ đỗ xe mỗi khi đi ra đường?” là câu hỏi hóc búa nhiều người dân Thủ đô Seoul, Hàn Quốc phải đối mặt hàng ngày. Tình cảnh khan hiếm chỗ đỗ xe không chỉ gây bức xúc, đôi khi còn dẫn tới những trường hợp bạo lực, thậm chí để lại hậu quả chết người.

Đốt xe, chết người vì đỗ ô tô bừa bãi

Anh Lee Joo-hyun (30 tuổi), chủ xe Kia Morning chia sẻ: “Sau khi nhận được bằng lái xe, nỗi lo lớn nhất của tôi là làm sao tìm được bãi đỗ ô tô”. Không chỉ với những người mới lái, đỗ xe cũng là vấn đề với những tài xế kỳ cựu.

“Tôi phải rời khỏi chỗ làm sớm hơn vì sợ đến 20h là khu nhà ở hết sạch chỗ đỗ”, ông Kim Sung-jae (45 tuổi), Giám đốc Công ty Internet với kinh nghiệm lái xe 20 năm cho biết. “Đó đúng là cuộc chiến chạy đua với thời gian.

Nếu tôi không thể tìm được bãi đỗ, đồng nghĩa tôi sẽ phải đi vòng xung quanh cho đến khi may mắn có ai đó rời đi hoặc tôi buộc phải đỗ xe trái phép trên vỉa hè”, ông Kim Sung-jae kể thêm.

Thách thức về bãi đỗ không chỉ nằm ở khu vực dân cư mà còn ở các nhà hàng, khu kinh doanh. Anh Kim sun-young (31 tuổi) phàn nàn: “Nhà hàng tại Itaewon tôi đến ăn buổi trưa nằm cách xa tàu điện ngầm nên tôi buộc phải đi ô tô.

Tuy nhiên, nhà hàng với sức chứa 30 người chỉ có 2 chỗ đỗ xe và không có dịch vụ đỗ xe hộ cho khách (valet parking). Bãi đỗ công cộng gần nhất cách cửa hàng khoảng 30 phút đi bộ”. Đó là lý do vì sao anh Kim sun-young buộc phải đỗ xe trái phép trên làn bên trái trước cửa hàng.

Anh Kim không phải trường hợp duy nhất lựa chọn phương án mạo hiểm là vi phạm pháp luật. Khảo sát do nhà nghiên cứu thị trường địa phương Trendmonitor thực hiện cho thấy, 52,2% trong số 1.000 tài xế được hỏi đều chia sẻ, thiếu chỗ đỗ xe là lý do hàng đầu buộc họ phải đỗ xe trái phép. Số vé phạt vì lỗi đỗ xe trái phép cao gấp 7 lần so với 2.604 vụ trong năm 2012 lên 15.439 vụ trong năm 2015, theo số liệu từ Cơ quan Cảnh sát đô thị Seoul.

Khan hiếm điểm đỗ còn là nguyên nhân dẫn đến tình trạng bạo lực. Điển hình, năm 2017, một thanh niên đã bị bắt vì dùng gậy đánh golf đập xe của hàng xóm khi xe của người này đỗ chèn lên vạch nhưng nhất quyết không chịu di chuyển xe.

Năm 2015, cảnh sát bắt giữ một người đàn ông 45 tuổi họ Han vì đốt ô tô, khi một chiếc xe đỗ đè lên vạch trên đường đi bộ tại một khu chung cư ở TP Icheon, tỉnh Gyeonggi.

Chưa kể, rất nhiều trường hợp đỗ xe trái quy định gây ra những hậu quả chết người. Chẳng hạn như vụ hỏa hoạn tại trung tâm thể hình xảy ra tháng 12/2017 ở Jecheon khiến 29 người thiệt mạng. Khoảng 20 ô tô đỗ trái phép bên lề đường cản trở xe cứu hỏa đi vào khu vực hiện trường, ngăn cản nỗ lực cứu hộ.

Ngay sau khi vụ việc xảy ra, Quốc hội Hàn Quốc đã thông qua một dự luật về giao thông đường bộ, cho phép xe cứu hỏa phá hủy ô tô trên đường mà không cần phải bồi thường thiệt hại trong trường hợp những chiếc xe này gây cản trở nỗ lực cứu hộ, bắt đầu có hiệu lực từ tháng 6 tới.

Do quy hoạch xây dựng

Có nhiều nguyên nhân gây ra tình cảnh này, trong đó, đầu tiên phải kể đến tốc độ phát triển xe quá nhanh. Tại Hàn Quốc - nơi ô tô được coi là biểu tượng của KT-XH, nền kinh tế càng phát triển, số lượng phương tiện đăng ký tại nước này tiếp tục tăng cao, trong khi không gian đỗ xe lại không bắt kịp nhu cầu.

Số lượng phương tiện được đăng ký tại Hàn Quốc tính đến năm 2017 là 22,5 triệu chiếc, tăng 3,3% so với cùng kỳ năm 2016 - số liệu từ Bộ Giao thông Hàn Quốc. Con số này tương đương với số lượng đăng ký phương tiện tại California - nơi có diện tích rộng gấp 3 lần lãnh thổ xứ sở kim chi.

Trớ trêu thay, thực trạng thiếu bãi đỗ phần lớn không phải vì quá thiếu đất mà do quy hoạch và quy định rườm rà của Chính phủ, dẫn đến thiếu những bãi đỗ hiệu quả, dễ tiếp cận. Theo KoreaHerald, không gian đỗ xe tại Hàn Quốc cũng tăng mạnh qua các năm.

Tính đến năm 2016, số slot đỗ xe tại Seoul đã tăng lên 3,9 triệu chỗ, nhiều hơn so với 3 triệu ô tô đăng ký, theo chính quyền TP Seoul.

“Nguyên nhân gây ra vấn đề bãi đỗ xe chủ yếu là vì thiếu không gian đỗ cho những tòa nhà nhiều tầng dọc các khu vực được hoạch định và xây dựng trong giai đoạn đầu phát triển kinh tế của Hàn Quốc (trong giai đoạn 1970-1990)”, ông Kim Dae-hong, quan chức chịu trách nhiệm hoạch định bãi đỗ xe Seoul của chính quyền thành phố cho biết.

“Quy định xây dựng nhiều tầng theo luật của Hàn Quốc không đòi hỏi bên xây dựng phải đảm bảo mỗi nhà dân có một chỗ đỗ xe”, ông Kim Dae-hong nói.

Chưa kể, hiện nay, Chính phủ lại ưu tiên bãi đỗ cho xe điện. Chính quyền TP Seoul đã xây dựng những trạm sạc và bãi đỗ đặc biệt dành cho xe điện để thúc đẩy phát triển phương tiện thân thiện với môi trường.

Ngoài ra, những xe động cơ đốt trong đỗ vào khu vực xe điện sẽ bị phạt tới 200.000 won, còn những xe chặn máy sạc sẽ bị phạt tới 1 triệu won. Chính những quy định được đánh giá là cồng kềnh và chồng chéo này đã khiến căn bệnh đỗ xe càng thêm nghiêm trọng.

Mặt khác, “căn bệnh kinh niên” nói trên đã là động lực để nảy sinh nhiều mô hình kinh doanh khác như các ứng dụng điện thoại để theo dõi các điểm đỗ xe gần nhất và các dịch vụ đỗ xe hộ tư nhân với phí khoảng 3.000 won (tương đương 2,8 USD/phương tiện), bất kể thời gian đỗ.

Tuy nhiên, để giải quyết triệt để vấn đề, nhiều chuyên gia cho rằng, Chính phủ phải cải cách, đưa yếu tố bãi đỗ vào quy trình phê chuẩn xây dựng các tòa nhà.

Trong đó, ông Shim Gyo-eon, GS. Khoa Nghiên cứu bất động sản - Đại học Konkuk cho rằng, Chính phủ cần có kế hoạch xây dựng dài hạn về những bãi đỗ dễ tiếp cận.

Về mặt lý thuyết, bãi đỗ xe nên được xây trong vòng 150m tại những khu vực đông đúc. Nếu bãi đỗ xa hơn 150m hoặc 200m, lái xe sẽ tìm cách đỗ xe bừa bãi”.