Càng gần tới thời điểm diễn ra Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều (ngày 27-28/2) ở Hà Nội, báo chí phương Tây, đặc biệt là truyền thông Mỹ càng có nhiều phỏng đoán về kịch bản cho cuộc gặp quan trọng này.
Giải quyết các câu hỏi lớn
“Không có định nghĩa chi tiết hoặc thỏa thuận chung về những gì cần phải làm để phi hạt nhân hóa” - đó là những lời của đại diện đặc biệt Mỹ về vấn đề Triều Tiên Stephen Biegun phát biểu tại Đại học Stanford khi được hỏi liệu Washington và Bình Nhưỡng có đồng thuận về yếu tố kỹ thuật của thuật ngữ phi hạt nhân hóa hay không. Tuy nhiên, đây chỉ là một trong nhiều vấn đề mơ hồ xung quanh các thỏa thuận phi hạt nhân hóa Triều Tiên.
Báo National Interest đã đăng bài bình luận của hai chuyên gia Gi-Wook Shin và Joyce Lee từ Trung tâm Nghiên cứu châu Á - Thái Bình Dương Shorenstein tại Đại học Stanford (Mỹ), cho rằng ông Donald Trump và Kim Jong-un sẽ bắt tay nhau một lần nữa tại Hà Nội. Nhưng khác với cuộc gặp 8 tháng trước, hai nhà lãnh đạo sẽ cùng nhau thống nhất về các khái niệm chính và những gì phi hạt nhân hóa sẽ đòi hỏi, nếu hai bên muốn một bước đột phá thực sự.
Vì lý do này, hội nghị thượng đỉnh Việt Nam mang tới nhiều ý nghĩa quan trọng. Ông Trump và Kim phải giải quyết sự bất đồng và mơ hồ tiềm ẩn trong các hứa hẹn giữa hai bên, trước khi họ có thể thực hiện bất kỳ tiến bộ có ý nghĩa nào đối với phi hạt nhân hóa cũng như các biện pháp trong tiến trình phi hạt nhân hóa.
Trong khi Mỹ liên tục nhắc lại mục tiêu phi hạt nhân hóa được kiểm chứng và không đảo ngược, thì Triều Tiên chưa bao giờ đồng ý với một thuật ngữ như vậy mà thay vào đó nhấn mạnh vào phi hạt nhân hóa hoàn toàn bán đảo Triều Tiên, trong đó bao gồm cả yêu cầu đối với Hoa Kỳ trong việc rút các máy bay ném bom, tàu ngầm vũ trang hạt nhân ra khỏi phạm vi của Hàn Quốc. Quan điểm này đã được Trung Quốc chia sẻ và ủng hộ, trong khi Hàn Quốc vẫn còn mơ hồ.
Do vậy, theo chuyên gia từ Đại học Stanford, hai bên cần nỗ lực để hướng tới sự hiểu biết chung về kết quả của phi hạt nhân hóa và các bước cần thiết để đạt được kết quả được chấp nhận từ cả hai bên. Điều này là cần thiết để tạo ra một nền tảng vững chắc giúp giảm thiểu các rủi ro tiềm ẩn và sự chậm trễ trong các cuộc đàm phán và cũng như việc thực hiện thỏa thuận trong tương lai.
Mỹ sẽ rút quân khỏi Hàn Quốc?
Một vấn đề quan trọng khác trong các cuộc đàm phán Mỹ - Triều là tương lai của liên minh Mỹ - Hàn. Có nhiều lo ngại ở cả Washington và Seoul rằng việc rút quân đội Mỹ khỏi Hàn Quốc có thể được đem ra bàn thảo để bắt đầu phi hạt nhân hóa Triều Tiên.
Nguy cơ này trở nên cao hơn khi một số cố vấn chính của ông Trump, những người ủng hộ liên minh, như ông H.R. McMaster và James Mattis, đều đã rời khỏi chính quyền Mỹ. Ngoài ra, ý định không hề nao núng của Tổng thống Mỹ khi rút quân khỏi Syria, khiến tương lai của liên minh Mỹ - Hàn trở nên khó lường hơn.
Theo giới phân tích, việc rút quân của Mỹ khỏi Hàn Quốc cuối cùng có thể xảy ra do kết quả tự nhiên của việc hoàn thành phi hạt nhân hóa Triều Tiên và sự thiết lập hòa bình trên bán đảo. Tuy nhiên, việc này không nên là sự đánh đổi hay được sử dụng làm “phần thưởng” cho những nỗ lực phi hạt nhân hóa của Bình Nhưỡng, vì những rủi ro của một quyết định sớm như vậy có thể gây bất lợi.
Giới phân tích cũng đặt ra kịch bản về việc Mỹ - Triều sẽ đạt được thỏa thuận khung về phương thức để thiết lập chế độ hòa bình vĩnh viễn trên Bán đảo Triều Tiên tại hội nghị lần này ở Hà Nội.
Đối với việc yêu cầu vô hiệu hóa thỏa thuận đình chiến hay ký kết hiệp ước hòa bình mới trên Bán đảo, Trung Quốc và Hàn Quốc, 2 quốc gia cũng tham gia vào việc xác định số phận của bán đảo Triều Tiên vào năm 1953 sẽ phải cùng nhau hợp tác để mang lại hòa bình cho khu vực.
Do vậy, Hội nghị thượng đỉnh tại Việt Nam sẽ đóng vai trò mở đường cho việc thiết lập một quy trình mới xác định lợi ích chung và thu hẹp khoảng cách giữa các bên liên quan chủ chốt này.
Hiện, cả hai nhà lãnh đạo Mỹ, Triều Tiên đều chịu áp lực rất lớn để đạt được tiến bộ trên mặt trận hạt nhân (lợi ích chiến lược cho ông Donald Trump) và mặt trận kinh tế (điều cần thiết đối với ông Kim Jong-un). Ngược lại, nếu hội nghị thượng đỉnh Việt Nam không đưa ra các thỏa thuận quan trọng được thảo luận ở trên, thì nó có nguy cơ bị các nhà phê bình chê bai như một chương trình giải trí với sự tham gia của các nghệ sĩ vĩ đại nhất thế giới. Điều này sẽ không hề có lợi cho sự nghiệp chính trị của ông Trump, trong khi Triều Tiên có khả năng phải quay lại con đường nơi họ và Washington từng là đối thủ.
Bình luận bài viết (0)
Gửi bình luận