Dân vây bắt tại trận tàu hút trộm cát bãi ngao

Người dân áp tải tàu hút trộm cát về bàn giao cho Trạm Biên phòng sông Văn Úc (Đồn Biên phòng Kiến Thụy) tối 28/5 - Ảnh: Việt Hòa

Khi những chiếc tàu cát xông vào bãi nuôi ngao, thả ống hút như những vòi bạch tuộc xuống hút cát lẫn cả ngao lên tàu, những chiếc xuồng của người dân xông ra vây bắt. Suốt quá trình áp tải những con tàu cát từ cửa biển vào bờ còn căng thẳng hơn khi người dân tới trình báo tại Trạm Biên phòng sông Văn Úc thuộc Đồn Biên phòng Kiến Thụy.

Ly kỳ như phim hành động

Vùng cửa sông Văn Úc thuộc địa bàn huyện Kiến Thụy (Hải Phòng) khoảng 2 năm trở lại đây luôn “dậy sóng” bởi cuộc chiến giữa những người dân nuôi ngao và tàu khai thác cát. Nơi đây là vùng bãi bồi ven sông, ven biển rộng tới gần 1.000ha. Từ bao đời nay, cửa sông Văn Úc vốn là nơi ngư dân đánh bắt cá, sản vật biển như ngao, sò, ốc. Khoảng hơn 10 năm gần đây, người dân thử nghiệm nuôi ngao và tới nay đã có hàng chục hộ nuôi với hàng trăm lao động sống nhờ nghề này.

Tuy nhiên, mọi việc bắt đầu thay đổi từ 2 năm trở lại đây. Vùng cửa sông này chứa một lượng cát lớn nên hàng trăm tàu khai thác cát đổ dồn về đây. Ban đầu những tàu cát hút tại những nơi không có bãi ngao của bà con, tuy nhiên lượng cát dần cạn kiệt, những chiếc tàu cát không ngần ngại xông thẳng vào các bãi ngao của người dân để hút trộm cát. Hoạt động của các tàu cát xâm nhập bãi ngao hút trộm đã gây nên những hậu quả nặng nề: Năm 2017 có tới hơn 600ha ngao bị chết với số lượng ngao chết từ 30 - 70%; Hơn 20 hộ nuôi ngao mất trắng số tiền gần 100 tỷ đồng. Ngao chết hàng loạt, người dân gửi đơn kiến nghị khắp nơi, đồng thời lập ra những đội “phản ứng nhanh” tự mình vây bắt tàu cát tặc.

14h chiều 28/5, PV Báo Giao thông có mặt tại khu Gồ Đông cửa sông Văn Úc sau khi nhận được phản ánh của người dân. Khi chúng tôi có mặt, có tới hơn 40 con tàu khai thác cát cỡ lớn đang hoạt động. Nhiều tàu khai thác cát liều lĩnh xông thẳng vào bãi nuôi ngao của bà con ngư dân, cắm những ống hút khổng lồ như những vòi bạch tuộc xuống bãi. Ngao lẫn với cát tuôn lên bụng tàu rào rào khiến nhiều người không khỏi xót xa.

Khi phát hiện tàu cát vào bãi ngao, từ nhiều phía những chiếc thuyền máy của người dân lao tới, nhiều tàu cát lập tức rút vòi bỏ chạy. Hai chiếc tàu BKS NN-1046, trọng tải 1.400 và TB-3366, trọng tải 1.200 tấn đang hút cát tại bãi ngao của ông Đồng Đức Khang bị người dân bắt giữ. Những người dân lập tức khống chế tàu rồi gọi cho các lực lượng biên phòng đến giải quyết. Tuy vậy, sau nhiều giờ chờ đợi vô vọng, họ đành chụp ảnh, lưu lại tọa độ bắt giữ tàu rồi yêu cầu những tàu cát này về Trạm Kiểm soát Biên phòng sông Văn Úc.

Ngồi trên chiếc xuồng của ngư dân “áp tải” 2 chiếc tàu cát về trạm biên phòng, chúng tôi không khỏi lo lắng bởi mức độ rủi ro. Từng nghe rất nhiều chuyện về sự hung hăng của cát tặc đồng thời chứng kiến cảnh phẫn nộ của ngư dân, một cuộc chiến thực sự rất có thể sẽ xảy ra giữa mênh mông sóng nước. Rất may, hành trình gần 2 giờ từ bãi Gò Đông vào bờ để bàn giao tàu cát cho lực lượng chức năng diễn ra êm thấm. 18h ngày 28/5, 2 chiếc tàu cát được áp tải về neo đậu tại trước cửa Trạm Biên phòng sông Văn Úc thuộc Đồn Biên phòng Kiến Thụy.

Chiếc tàu hút trộm cát bị người dân bắt giữ

Bộ đội biên phòng ngó lơ

Khi người dân vừa bắt được tàu cát xâm nhập bãi ngao, PV có mặt tại hiện trường đã gọi điện báo cho một lãnh đạo cơ quan chính trị của Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Hải Phòng. Tuy vậy, vị này chỉ tiếp nhận thông tin nhưng không đưa ra một ý kiến cụ thể nào về việc đơn vị biên phòng có hỗ trợ người dân bắt tàu cát xâm nhập bãi ngao hay không. Trái lại, khi PV điện báo cho Thiếu tướng Đỗ Hữu Ca, Giám đốc Công an TP Hải Phòng, ông Ca nói ngắn gọn: “Tôi sẽ cử các lực lượng chức năng tới hiện trường ngay”.

Đúng như lời ông Ca, khi 2 con tàu cát về tới đoạn sông ngay trước Trạm Biên phòng sông Văn Úc, lực lượng Cảnh sát đường thủy, Cảnh sát môi trường, Cảnh sát hình sự và Công an huyện Kiến Thụy đã có mặt đông đủ. Trái ngược với sự tích cực của lực lượng công an, Trạm Kiểm soát Biên phòng sông Văn Úc vẫn “án binh bất động” dù đây là khu vực biên giới, nhiệm vụ chính bảo vệ ANTT là của lực lượng biên phòng chứ không phải công an.

Những ống hút chằng chịt trên con tàu hút trộm cát

Quá bức xúc, hàng chục người dân đã kéo nhau vào trạm đề nghị đơn vị này xử lý vụ việc. Các chiến sĩ công an phải liên tiếp khuyên can người dân để không gây mất trật tự tại đơn vị biên phòng.

Sau nhiều giờ căng thẳng, tối 28/5, cuối cùng biên bản tiếp nhận nguồn tin về tội phạm do Trạm Biên phòng sông Văn Úc, các đơn vị công an và người dân xác lập, cùng ký tên. Nội dung biên bản xoay quanh việc người dân bắt giữ 2 tàu vỏ sắt BKS NN-1046, trọng tải 1.400 tấn do Hoàng Văn Cương (SN 1986, ở xã Trực Tuấn, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định) là thuyền trưởng và tàu TB-3366, trọng tải 1.200 tấn do Phạm Văn Đại (SN 1980 trú xã Minh Hòa, huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương) làm thuyền trưởng. Các tàu này khi bị bắt đang hút ở giữa bãi ngao (hút cát và hút cả ngao) của ông Đồng Đức Khang (SN 1967, trú tại 26 Suối Rồng, phường Ngọc Xuyên, quận Đồ Sơn). Khi bị người dân giữ lại thì trên tàu TB-3366 đã hút được 500m3; tàu NN-1046 có gần 100m3.