Đông Nam Á thành điểm nóng cướp biển

Hải quân Indonesia bắt giữ cướp biển

150 vụ trong năm 2013

Năm 2013, có 264 vụ cướp biển trên thế giới, giảm 11% so với năm 2012 và 41% so với năm 2011 khi cướp biển Somali ở thời kỳ hoạt động mạnh nhất.

Trong khi đó, nạn cướp biển ở Đông Nam Á lại gia tăng, đặc biệt là vùng eo biển Malacca, giữa Malaysia và Indonesia. Các vụ tấn công ở khu vực này có xu hướng gia tăng từ năm 2010 và đã lên tới 150 vụ trong năm 2013. Eo biển Malacca chiếm phần lớn lượng hàng hóa và dầu mỏ vận chuyển đến và đi từ Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan.

Tháng trước, Cơ quan Hàng hải Quốc tế cho biết, chỉ tính riêng từ tháng 1 đến tháng 3 năm nay đã xảy ra 23 vụ hải tặc tại vùng biển Đông Nam Á, đặc biệt ở ngoài khơi vùng biển Indonesia. Theo thống kê chưa đầy đủ, trong năm 2013 số vụ cướp biển ở Indonesia là 106 vụ, Malaysia 9 vụ, Singapore 9 vụ, Việt Nam 9 vụ… Mới nhất, Cơ quan Hàng hải Quốc tế (IMO) cho biết, ngày 15/6 vừa qua, Hải quân Malaysia đã chặn đứng một vụ tấn công của cướp biển nhằm vào một tàu chở dầu của Singapore ngoài khơi phía Đông của nước này trên biển Đông. Theo IMO, Hải quân Malaysia, được sự trợ giúp của lực lượng Hải quân Indonesia và Singapore, đã ngăn chặn được vụ tấn công vào tối 14/6. Toán cướp biển đã bỏ trốn trước khi các tàu hải quân tới. Toàn bộ thủy thủ đoàn và hàng hóa đều an toàn, song không cho biết thông tin chi tiết về chiếc tàu chở dầu hay những tên cướp biển. 

Trước đó, ngày 2/6, cướp biển đã thả một tàu chở dầu MT Orapin cùng 14 thủy thủ của Thái Lan sau khi đã cướp toàn bộ số dầu diesel và phá hủy thiết bị liên lạc trên tàu. Chiếc tàu bị cướp khi đang trên hành trình từ Pontinanak tới Kalimantan của Indonesia.

Ngư dân thành cướp biển

Theo Viện Hải dương Quốc tế, việc giảm thị phần đánh cá trong khu vực do hậu quả của việc đánh bắt quá nhiều, có thể gây ra các vụ đánh cướp, bắt cóc và đòi tiền chuộc. Bởi, những ngư dân nghèo khổ, bị bần cùng hóa đang dần trở thành cướp biển vì nỗi lo sinh kế. Ngoài ra, một nghiên cứu của Trường Đại học Murdoch, phía Tây Australia cho biết, tất cả các yếu tố như quy tắc hàng hải yếu kém, nghèo đói, tác động của sự suy thoái hệ sinh thái, đánh bắt quá mức, các nhóm tội phạm có tổ chức cùng các nhóm cực đoan có động cơ chính trị trong khu vực là nguyên nhân dẫn đến tình trạng cướp biển ở Đông Nam Á và định hình nguyên nhân của các cuộc tấn công.

Bên cạnh đó, sự tranh chấp lãnh hải trong khu vực đang ngày càng trở nên căng thẳng cũng có thể tạo điều kiện cho cướp biển hoạt động mạnh hơn tại các vùng biển Đông Nam Á. Để ngăn chặn cướp biển trong khu vực, các nước cần có sự phối hợp không chỉ ở việc tăng cường các đội tàu tuần tra, mà còn phải đặt ra bộ quy tắc thương mại hàng hải chặt chẽ cùng việc quy định hạn mức đánh bắt cá ngoài khơi và đánh bắt, cũng như ngăn chặn các nhóm tội phạm có tổ chức trong khu vực. 

Thuỳ Linh