Đuổi lính Mỹ về nước, Tổng thống Philippines lại gây sốc

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte công bố hình ảnh để chứng minh cho lập luận chỉ trích quân đội Mỹ khơi mào cuộc nổi dậy của người đạo Hồi ở Philippines

Hấp tấp “gây họa”...

Sự việc bắt đầu từ tối 12/9, trong bài phát biểu nhân dịp bổ nhiệm các quan chức Chính phủ mới, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte nói: “Chừng nào còn dính lấy Mỹ, chừng đó đất nước ta còn không yên bình”. Tổng thống Philippines đổ lỗi cho Mỹ vì khơi mào các cuộc nổi dậy của người Hồi giáo trong khu vực miền Nam nước này.

Để minh chứng cho lập luận trên, ông Duterte đưa ra một số bức ảnh được cho là người Philippines theo đạo Hồi gồm nhiều trẻ em và phụ nữ bị các lực lượng Mỹ giết hại trong chiến dịch bình định khu vực này đầu những năm 1990. Ngoài ra, còn có ảnh lính Mỹ đứng bên cạnh một ngôi mộ tập thể. Từ năm 2002, quân đội Mỹ được triển khai để huấn luyện, cố vấn và cung cấp thông tin tình báo, vũ khí cho binh lính Philippines chống phiến quân Abu Sayyaf có liên hệ với Tổ chức khủng bố Al-Qaeda tại miền Nam Philippines và mới đây đã tuyên thệ trung thành với Tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Tháng 2 năm ngoái, các lực lượng Mỹ bắt đầu rút về nước, chỉ còn một lực lượng cố vấn nhỏ ở lại.

Nay, trong bài phát biểu, ông Duterte yêu cầu toàn bộ lực lượng đặc nhiệm của Mỹ rút hết về nước. Ông Duterte không đề cập tới hạn cuối lính Mỹ phải rút hết quân hay ý định cụ thể ra sao mà chỉ nói: “Các lực lượng đặc nhiệm Mỹ phải ra khỏi Philippines... Tôi không muốn chia rẽ với Mỹ nhưng quân đội nước này phải rút khỏi đây”.

Cũng trong bài phát biểu, Tổng thống Philippines cũng nói về việc hủy bỏ cuộc gặp song phương giữa lãnh đạo hai nước Mỹ - Philippines sau vụ ông này lăng mạ Tổng thống Obama là “đồ chó đẻ”. Người đứng đầu Philippines khẳng định: Chính ông “chủ ý không tham dự các cuộc đối thoại với Tổng thống Mỹ”. Một lần nữa, từ quê nhà, ông Duterte gióng tiếng mạnh mẽ chỉ trích: “Các ông không thể dạy đời một Tổng thống nước khác. Dù ông có là Obama đi chăng nữa. Làm như vậy là sai trái. Đó là lý do vì sao tôi mắng ông Obama”. Trong khi trước đó, lúc tham gia Hội nghị Cấp cao ASEAN 28-29 vào tuần trước, ông Duterte tỏ ra hối tiếc vì lỡ lời mạt sát ông Obama.

...Cấp dưới “chữa cháy”

Sau những tuyên bố gây sốc và mâu thuẫn trên của Tổng thống Rodrigo Duterte, ngày 13/9, cấp dưới của ông lại phải đi sau “giải quyết hậu quả”. Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay đỡ lời: “Mặc dù Tổng thống nói vậy nhưng ông cũng khẳng định chúng tôi sẽ gìn giữ và tôn trọng trách nhiệm, thỏa thuận trong các hiệp ước đặc biệt là với Mỹ”.

Đây không phải lần đầu Ngoại trưởng Philippines phải đi sau giải thích cho những phát ngôn lỡ lời của Tổng thống. Trước đó, ông Perfecto Yasay phải đỡ lời cho Tổng thống trong vụ chỉ trích và tuyên bố “rút khỏi Liên hợp quốc”. Sau đó, ông Duterte rút lại tuyên bố mạnh miệng trên với lý do chỉ là bông đùa?!

Ngoài Ngoại trưởng, hôm qua, quân đội Philippines cũng phải lên tiếng "chữa cháy". Người phát ngôn quân đội Philippines, Chuẩn tướng Restituto Padilla cho biết: “Tuyên bố gần đây của Tổng thống chỉ tác động tới một lượng nhỏ quân nhân Mỹ đồn trú chủ yếu ở TP Zamboanga”. Người phát ngôn quân đội Philippines ca ngợi quân đội Mỹ đã hỗ trợ về kỹ thuật, huấn luyện đối tác Philippines trong cuộc chiến chống khủng bố và đảm bảo quan hệ giữa Mỹ - Philippines vẫn vững chắc.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao John Kirby nói, Mỹ đã nghe các phát ngôn của ông Duterte nhưng chúng tôi không nhận được thông báo chính thức nào từ phía Chính phủ Philippines. Đồng thời, ông John Kirby khẳng định, Mỹ vẫn cam kết đồng minh với Philippines.

Cũng như nhiều lần phát ngôn gây sóng gió trước, cùng ngày 13/9, Tổng thống Rodrigo Duterte lại như vừa tỉnh sau cơn mê, vội vàng dịu giọng: “Chúng tôi không cắt bỏ những hiệp ước quan trọng với các nước đồng minh” và không có ý định gây chiến với bất cứ nước nào.

Tổng thống Philippines thuê giang hồ, lính đánh thuê diệt khủng bố