Hơn 150.000 cựu thanh niên xung phong chưa được hưởng trợ cấp

Ông Nguyễn Cao Vãng - Phó Chủ tịch Hội Cựu TNXP

Thưa ông, để được hưởng chế độ chính sách, các cựu TNXP phải thực hiện quy trình, thủ tục gì? 

Theo quy định hiện hành, TNXP phải kê khai theo mẫu, nộp cho chính quyền địa phương, mà cụ thể là cấp xã, phường. Trên cơ sở đó, chính quyền xã, phường phải lập hội đồng chính sách xã hội, thẩm định hồ sơ, giấy tờ, gửi về cấp huyện tổng hợp, xử lý rồi báo cáo cấp tỉnh để rà soát một lần nữa rồi ban hành quyết định để các bộ phận có trách nhiệm triển khai. 

Theo ông, toàn bộ quy trình này đang mắc nhất ở đâu? 

Hiện nay mắc nhất là khâu đầu vào ngay từ xã, phường. Có thể nói, chính quyền cấp này ở nhiều nơi còn rất chậm xử lý, quan liêu, thiếu trách nhiệm với người có công mà cụ thể ở đây là lực lượng TNXP. Một số không ít địa phương chậm như: Nghệ An, Lai Châu, Khánh Hòa, một số tỉnh Nam Bộ...

Đơn cử, tại Lai Châu, có hơn 2.000 cựu TNXP song đến nay mới giải quyết chế độ chính sách cho hơn chục người. Ngược lại, một số nơi triển khai rất tích cực thực hiện chính sách này như: Hải Phòng, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hải Dương, Thanh Hóa..., cả ở phía chính quyền và cấp hội.

Chẳng hạn, tại Thanh Hóa, hai Phó Chủ tịch Hội cựu TNXP của tỉnh là Văn Như Tước và Trịnh Hùng Kế, dù tuổi đã cao (85 và 83 tuổi), song thời gian qua đã đọc hàng chục nghìn hồ sơ để kiểm định, đề xuất giải quyết chế độ cho TNXP trên địa bàn... 

Ngoài ra, cũng cần phải điều chỉnh lại một số quy định do còn thiếu thực tế hiện nay. 

Thiếu thực tế ở điểm nào, thưa ông? 

Tôi lấy ví dụ, Thông tư 08 của liên Bộ LĐ,TB&XH - Nội vụ - Tài chính ngày 16/4/2012 hướng dẫn thực hiện Quyết định 140 của Chính phủ về giải quyết chế độ cho thương binh, liệt sĩ và trợ cấp cho một số trường hợp khó khăn có một số điểm bất hợp lý như: Chế độ trợ cấp một lần cho TNXP là 2,5 triệu đồng/người, nếu tham gia từ năm thứ 3 trở đi, mỗi năm được thêm 800.000 đồng/người/năm. Song, trường hợp nào bị mất giấy tờ gốc thì chỉ được hưởng 2,5 triệu đồng. Trong khi đó, nhiệm kỳ TNXP thường là ba năm. 

Hay thủ tục hưởng trợ cấp hàng tháng hiện nay quy định, TNXP cô đơn, không nơi nương tựa, không còn khả năng lao động phải được cơ quan y tế cấp huyện trở lên xác nhận không còn sức lao động.

Tuy nhiên, phía cơ quan y tế đều từ chối xác nhận nên nhiều TNXP phải đi đi về về mà vẫn không hoàn tất được hồ sơ, gây mệt mỏi, bức xúc. Thông tư 08 không quy định TNXP khi làm thủ tục phải xuất trình giấy tờ, kỉ niệm chương, giấy chứng nhận hoàn thành TNXP... song nhiều địa phương vẫn đòi hỏi, gây phiền hà cho anh chị em.

Ai cũng biết, 70 - 80% TNXP tham gia mở đường, bảo đảm giao thông thời chiến và hầu hết hy sinh, bị thương khi đang thực hiện nhiệm vụ đó. Song Thông tư 08 quy định, trường hợp được hưởng chế độ thương binh, liệt sĩ trong điều kiện chiến đấu, trực tiếp phục vụ chiến đấu, nên nhiều địa phương không giải quyết vì cho rằng “trực tiếp phục vụ chiến đấu” là phải ở cạnh bộ đội hay làm nhiệm vụ tải đạn.

Cảm ơn ông! 

Xuân Thu (Thực hiện)