Philippines muốn tách Mỹ, "làm thân" Trung Quốc?

Tổng thống Duterte cho biết, Philippines sẽ mua vũ khí quân sự từ Nga và Trung Quốc, đồng thời ngừng tập trận chung với Mỹ.

South China Morning Post ngày 14/9 đưa tin, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tuyên bố ông sẽ xem xét vấn đề mua vũ khí của Trung Quốc, đồng thời sẽ ngừng tuần tra chung với lực lượng quân đội Mỹ ở Biển Đông.

Cụ thể, trong bài phát biểu trên truyền hình hôm 13/9, Tổng thống Duterte cho biết hai nước (song không nói cụ thể nước nào) đã đồng ý cung cấp cho Philippines một khoản vay trong vòng 25 năm để mua trang thiết bị quân sự. Sau đó, ông tiết lộ Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana và các chuyên viên kỹ thuật thuộc lực lượng vũ trang sẽ lên đường thăm Nga và Trung Quốc để “lựa chọn những gì tốt nhất”.

Xem thêm video:

Mặc dù ông Duterte tuyên bố không muốn “cắt đứt” quan hệ với đồng minh của mình, song những tuyên bố trên đã báo hiệu một sự thay đổi kể từ khi Hiệp ước Quốc phòng Mỹ-Philippines được ký kết vào năm 1951. Không những thế, sau khi xảy ra vụ “tranh cãi” với Tổng thống Barack Obama hồi tuần trước, ông Duterte đã kêu gọi Mỹ rời khỏi hòn đảo Mindanao, phía nam đất nước.

Theo SCMP, trong bài phát biểu của mình, Tổng thống Duterte cho biết, Philippines cần trang bị thêm chiến đấu cơ để chống lại quân nổi dậy và khủng bố ở Mindanao.  Ông Duterte muốn mua các loại vũ khí giá rẻ và ở những nơi không bị ràng buộc cũng như thông tin minh bạch. “Tôi không cần máy bay chiến đấu F-16 vì chúng tôi không sử dụng dến chúng. Philippines không có ý định chống lại bất cứ quốc gia nào”, ông Duterte cho hay.

Kể từ năm 1950, Mỹ đã nắm giữ khoảng 75% vũ khí nhập khẩu của Philippines, dữ liệu từ Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm cho biết. Nga và Trung Quốc không được phép cung cấp bất cứ loại vũ khí nào cho Philippines trong khoảng thời gian này.

“Điều đó cho thấy Philippines đang dần tách ra khỏi Mỹ - một đối tác truyền thống lâu dài của nước này. Trung Quốc và Nga sẽ nhanh chóng bắt lấy cơ hội để tiến vào thị trường Philippines”, chuyên gia Quốc phòng Jon Grevatt tại Viện IHS Janes ở Bangkok nhận xét.

Xem thêm video:

Không chỉ thế, ông Duterte còn khẳng định Philippines sẽ không tham gia và cuộc tuần tra trên Biển Đông để tránh bị quy chụp vào “động thái thù địch”. “Tôi chỉ muốn tuần tra trong vùng lãnh hải của chúng tôi”, Tổng thống Philippines nói.

Nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu Quốc tế thuộc Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Shen Shishun cho  rằng, việc Philippines ngừng tuần tra chung với Mỹ cho thấy ông Duterte đang có ý định xích lại gần hơn với Trung Quốc.

Kể từ đầu năm nay, trước khi ông Duterte giành chiến thắng trong cuộc tranh cử Tổng thống, Mỹ đã bắt đầu tuần tra chung với Philippines. Hai quốc gia đã tăng cường hợp tác quân sự để phản đối yêu sách của Trung Quốc trên Biển Đông. Mặc dù ngừng tuần tra chung với Mỹ, song Philippines khẳng định mối quan hệ quân sự giữa nước này với Mỹ vẫn “bền chặt” và các hoạt động đã được lên kế hoạch trong năm nay vẫn sẽ diễn ra. 

Tổng thống Philippines tiếp tục gây bão khi "chửi thẳng" ông Obama