"Luật đặc khu, có người đẩy vấn đề, chia rẽ ta với Trung Quốc"

Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng trao đổi bên hành lang Quốc hội

Dự án Luật đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt (đặc khu kinh tế) thời gian gần đây được dư luận rất quan tâm và có rất nhiều ý kiến tranh cãi, đặc biệt là về quy định cho thuê đất lên tới 99 năm.

Bên hành lang Quốc hội sáng 6/6, Báo Giao thông đã trao đổi với Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng để làm rõ hơn những băn khoăn này.

Nhiều người đẩy vấn đề thành "sợ Trung Quốc"

Thưa Bộ trưởng, Dự án Luật đặc khu gần đây nhận được nhiều ý kiến trái chiều. Tiếp nhận những thông tin này, Bộ trưởng có suy nghĩ gì?

Cơ quan soạn thảo và thẩm tra đã nói rất nhiều rồi, quyền quyết định thuộc về Quốc hội.

Chúng ta phải lắng nghe đầy đủ ý kiến, phân tích đúng. Tôi cũng đã trả lời rất nhiều lần về việc này.

Thực tế một luồng dư luận phản ứng vì gắn yếu tố Trung Quốc và quy định thuê đất lên tới 99 năm?

Trong dự thảo Luật không có một chữ nào về Trung Quốc ở trong đó, chỉ có những người cố tình hiểu theo hướng đó và đẩy vấn đề lên, chia rẽ quan hệ ta với Trung Quốc.

Còn Luật quy định bình đẳng trong môi môi trường chung, sự bình đẳng dành cho tất cả các nước, tất cả các thành phần kinh tế. Chúng ta đang mở cửa hội nhập quốc tế nên không hạn chế người này hay người khác.

Rất tiếc mọi người đang có hình dung khá tiêu cực, đẩy thành vấn đề “sợ Trung Quốc”. Nhưng ta bình đẳng và không phân biệt. Không một ai có thể vào đây làm việc gì khi đất nước ta đang có chủ quyền, ta phải bình tĩnh, xem xét và lắng nghe.

Vậy Ban soạn thảo có đề nghị rà soát các ý kiến về dự án Luật này không, thưa ông?

Giờ ban soạn thảo không có quyền, cái đó do Quốc hội.

Theo quy trình làm Luật, vòng 1 ban soạn thảo trình, vòng 2 là do cơ quan thẩm tra của Quốc hội.

Cơ quan soạn thảo bây giờ chỉ lắng nghe và Uỷ ban TVQH chỉ đạo thế nào thì làm theo, còn trình bày quan điểm thì cơ quan soạn thảo đã nói quá nhiều.

Mọi người đang hiểu sai và có người cố tình hiểu sai. Cái đúng thì các cơ quan phải cầu thị lắng nghe, tiếp thu chỉnh sửa. Cái gì chưa rõ thì giải trình, giải thích.

Chúng ta phải làm khách quan, không sau này lịch sử sẽ xem xét trách nhiệm. Không phải cứ nói mà không suy nghĩ hay không tư duy. Còn nếu cái gì sợ thì không làm được.

Năm 1988, ở Thẩm Quyến – Trung Quốc khi làm đặc khu cũng có nhiều ý kiến, Đặng Tiểu Bình khi ấy đã nói “Thôi, hãy làm đi, không bàn nữa”. Năm 1992 lại rấy lên trào lưu có ý kiến, Đặng Tiểu Bình lại nói câu trên. Và bây giờ câu đó được khắc trên bia đá ở Thẩm Quyến.

Cái gì hay mình phải học, bất kể  là ai. Trung Quốc hay mình cũng phải học Trung Quốc. Chúng ta có chủ quyền có độc lập, có trí tuệ thì sao cái gì cũng sợ.

Tôi cho rằng, phải chú ý lắng nghe nhưng đừng có quá sợ.

Coi trọng thể chế, môi trường kinh doanh

Dù nói vậy, nhưng các ý kiến quan ngại cũng là điều dễ hiểu?

Tại sao không hiểu theo cách quan ngại Luật chưa đủ hấp dẫn để thành công, làm thế nào để Luật ra đời thành công, mà cứ nghĩ sợ thế này, thế khác.

Tôi rất tâm huyết, trân trọng lắng nghe ý kiến của mọi người và tiếp thu.

Ví dụ vấn đề làm thế nào để quy định không tạo kẽ hở. Còn đẩy theo chiều hướng sợ thế này thế kia thì không đúng. Mình phải mạnh dạn làm đi, cái gì cần chặt chẽ thì thiết kế cho chặt chẽ, làm thận trọng là đúng nhưng không vì thế mà sợ không làm.

Rất nhiều ý kiến phản ứng quy định cho thuê đất 99 năm ở đặc khu. Ban soạn thảo có phương án điều chỉnh việc này không, thưa Bộ trưởng?

Cái này do TVQH. Nếu có thể thì thiết kế điều kiện chặt chẽ hơn, thế nào là đặc biệt, thế nào là thật đặc biệt, thế nào mới được phép.

Thứ hai là quy trình chặt chẽ và thẩm quyền phải cao hơn.

Quan trọng nhất là thể chế, môi trường kinh doanh để nhà đầu tư thành công nhưng thiết kế Luật lại thiên về ưu đãi hơn?

Nói thế không đúng. Thể chế và môi trường là quan trọng nhất. Trong Luật có 85 điều thì 25 điều giải quyết câu chuyện đó chứ không phải thiên về vấn đề ưu đãi. Ưu đãi phải có nhưng ở mức hợp lý, và từ kỳ họp thứ 4 đến nay tiếp thu các ý kiến đã điều chỉnh giảm rất nhiều. Chúng ta vẫn đi theo hướng tạo môi trường, thể chế thuận lợi.

Một số ĐBQH cũng cảnh báo không đánh đổi quốc phòng an ninh với kinh tế?

Có ai đánh đổi không? Trong thiết kế Luật không hề có chủ đích đánh đổi quốc phòng an ninh lấy kinh tế, không có điều nào nói về điều đó, đó là nguyên tắc số 1 khi thiết kế Luật này, nguyên tắc số 1 phải đảm bảo quốc phòng an ninh.

Cái này chúng ta phải khách quan, công tâm, bình tĩnh, trí tuệ, bản lĩnh, không nên dẫn dắt sai dư luận không, nếu không về sau sẽ có lỗi với lịch sử.

Chưa trả lời chất vấn, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã... nhận trách nhiệm