"Mục sở thị" tàu hút trộm cát xuyên đêm, phun vòi nước vào phóng viên

Xuyên đêm “rút ruột” sông Thạch Hãn

Cuối tháng 10/2022, PV Báo Giao thông nhận được phản ánh từ người dân về việc nhiều tàu khai thác cát trái phép hoạt động trên sông Thạch Hãn, đoạn khu vực gần cảng cá Cửa Việt (thị trấn Cửa Việt, Gio Linh, Quảng Trị). Để nắm rõ về vấn đề này, tối ngày 27/10, PV đã có mặt tại đoạn sông thuộc khu phố 3 (thị trấn Cửa Việt) để ghi hình, tìm hiểu.

Qua quan sát, PV thấy chiếc tàu cỡ lớn loại 100m3 trở lên đang “án binh bất động”, nằm đợi “giờ vàng” để ra quân. Khi đồng hồ điểm 22h30 đêm 27/10, chiếc tàu chở theo 3 - 4 lao động rời bến, hướng về phía cầu Cửa Việt. Trên tàu chỉ trang bị một vài chiếc đèn pin, thỉnh thoảng phát ánh sáng le lói.

Khi tìm được một vị trí thích hợp, người trên tàu sử dụng “vòi rồng” chọc sâu xuống nước, ra sức “rút ruột” sông Thạch Hãn, tiếng động cơ, máy hút gầm rú xé toang không gian yên tĩnh của đêm vắng. Hầu như người dân sống quanh khu vực đều dễ dàng nghe thấy tiếng nổ máy này. Sau khi “no cát”, chiếc tàu ung dung di chuyển về cảng cá để “nhả hàng”.

Vào 23h21 cùng ngày 27/10, chiếc tàu lù lù tiến vào bờ, cập cảng. Tại đây, số lao động trên tàu liền chiếu đèn pin kiểm tra, rồi hối hả nối vòi bơm, ống hút cỡ lớn dài khoảng 50m xả thẳng vào khu vực cảng cá, tạo thành một vựa cát lớn.

Suốt quá trình này, hệ thống đèn chiếu sáng ở đây đều bị tắt để tránh bị phát giác. Lúc 0h40 ngày 28/10, con tàu quay đầu, tiếp tục hành trình hút cát trái phép trên sông Thạch Hãn.

>>> Video Tàu vỏ thép khai thác cát trái phép trên sông Thạch Hãn trong đêm, phun vòi nước vào phóng viên khi bị phát hiện:

Đến 2h30 sáng ngày 28/10, tàu vỏ thép lại cập bến và tiến hành bơm đổ cát với quy trình tương tự. Tiếng máy bơm hút huyên náo cả khu vực, toàn bộ đèn chiếu sáng trong cảng lần nữa lại vụt tắt. Lúc này, PV cùng đồng nghiệp bất ngờ xuất hiện để ghi hình.

Thấy bị phát hiện, một người đàn ông trên tàu lập tức dọi đèn, còn người khác dùng vòi xịt nước công suất lớn phun thẳng vào PV trong nhiều phút. Sau đó, những người này vẫn bất chấp, tiếp tục bơm cát như chưa hề có chuyện gì xảy ra.

Theo người dân địa phương, việc khai thác cát trái phép tại khu vực này đã diễn ra từ lâu và thường hoạt động từ 22h đêm đến rạng sáng ngày hôm sau. Có đêm từ 5 đến 7 tàu khai thác, loại nhỏ từ 35-50m3, loại cỡ lớn thì chở trên 100m3. Cát được bán với giá giao động từ 140.000 - 170.000 đồng/m3, trung bình mỗi đêm mỗi tàu lớn kiếm lời vài chục triệu đồng.

Ngang nhiên khai thác, tập kết cát trái phép tại cảng cá

Ghi nhận tại cảng cá Cửa Việt vào lúc 8h sáng ngày 28/10, PV chứng kiến chiếc xe tải chở đầy ắp cát nổ máy, di chuyển đến nơi tiêu thụ. Phía bên trong, dễ thấy vựa cát cả ngàn m3, trải dài khoảng 50m và rộng khoảng 40m. Riêng số cát tầm 200m3 trên 2 tàu mà PV ghi nhận trong đêm ngày 27 và sáng 28/10 đã được chiếc máy múc dàn phẳng, cao tầm 1m.

Trả lời PV Giao thông, người đàn ông tên Vũ - xưng là quản lý của Công ty TNHH Đại Đoàn Thắng (đơn vị quản lý, khai thác cảng cá Cửa Việt) xác nhận, đơn vị có thuê tàu hút cát trên sông Thạch Hãn, sau đó bơm hút lên bến cảng này. Tàu có công suất chứa khoảng 100m3, mỗi tàu hút mỗi đêm từ 1-2 chuyến.

Vị trí bơm hút tính từ cảng cá ra phía sông chỉ khoảng 20-30m. Tuy nhiên, thực tế ghi nhận cho thấy, địa điểm tàu hút lại ở phía giữa sông, cách cảng tầm 200m.

Ông Vũ cũng thừa nhận, việc khai thác cát ở trên là trái phép. Theo ông Vũ, cảng Cửa Việt cạn nên phía công ty này phải hút cát để tàu thuyền ra vào dễ dàng và hiện đã gửi tờ trình xin dự án nạo vét luồng lạch và đang chờ xem xét. PV đặt câu hỏi vì sao biết sai mà vẫn làm? Ông này viện lý do là “khó khăn quá”.

Theo tìm hiểu được biết, vào tháng 8/2021, UBND tỉnh Quảng Trị có quyết định phê duyệt công trình nạo vét khẩn cấp luồng lạch tại khu neo đậu tàu thuyền và khu vực bến cá Cửa Việt. Trong đó, sản phẩm sau nạo vét tập kết tại bãi tập kết thuộc quyền quản lý của Công ty TNHH Đại Đoàn Thắng.

Ngoài ra, công ty sẽ ký kết hợp đồng thuê bãi có sẵn tại địa phương để đáp ứng đủ khối lượng sản phẩm sau nạo vét theo yêu cầu và có kế hoạch tiêu thụ ngay sau khi nạo vét bằng đường thủy kết hợp đường bộ nhằm giảm khối lượng lưu trữ tại bãi chứa.

Đáng nói, dự án nạo vét công trình và thời gian thu hồi cát trong dự án này đã kết thúc vào ngày 5/11/2021, sau 3 lần gia hạn. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, phía công ty Đại Đoàn Thắng vẫn ngang nhiên lợi dụng cảng cá Cửa Việt để tập kết cát khai thác trái phép, nhập vào số cát còn tồn đọng từ dự án.

Một số người dân sống gần khu vực này cũng cho hay, suốt thời gian qua, bãi cát ở cảng cá Cửa Việt diễn ra hoạt động mua bán thường xuyên nhưng chưa bao giờ thấy vơi. Cứ đêm tối tàu khai thác cát đổ vào bãi thì sáng ngày hôm sau, nhiều xe tải đến chở cát đi khắp nơi, bán cho các đầu mối có nhu cầu.

Ông Nguyễn Xuân Phương, Chủ tịch UBND thị trấn Cửa Việt cho biết, các tàu hút cát thường hoạt động vào đêm khuya nên lực lượng chức năng khó phát hiện. Vài ngày gần đây, địa phương nhận được phản ánh của người dân và khu phố về tình trạng khai thác cát trái phép của Công ty Đại Đoàn Thắng.

Sau đó, vào chiều ngày 26/10, đơn vị đã chỉ đạo lực lượng công an thị trấn tiến hành kiểm tra, rà soát để có biện pháp quản lý. Trong trường hợp kiểm tra vượt quá khả năng cho phép, đơn vị sẽ đề xuất Công an huyện Gio Linh hỗ trợ, giải quyết dứt điểm.

“Lúc kết thúc dự án, thị trấn đã đề xuất và đề nghị công ty chuyển hết số cát còn lại sau nạo vét ra khỏi cảng cá. Khi chúng tôi đến kiểm tra, họ bảo cát bán chưa được nên còn tồn đọng. Đơn vị sẽ có văn bản đề xuất huyện yêu cầu công ty vận chuyển hết để dễ quản lý sau này”, ông Phương nói.

Trao đổi với PV về vấn đề trên, ông Võ Đắc Hóa, Chủ tịch UBND huyện Gio Linh cho biết, phía chính quyền cơ sở chưa báo cáo về sự việc.

Ông Hóa khẳng định, việc khai thác cát rồi bơm đổ lên cảng cá của công ty Đại Đoàn Thắng là hoàn toàn trái phép. Đồng thời, lập tức chỉ đạo Phòng TN&MT huyện cùng lực lượng công an, biên phòng ngay trong chiều ngày 28/10 khẩn trương kiểm tra, tham mưu để có phương án xử lý.

“Tàu khai thác cát trái phép thường hoạt động về đêm nên tôi đã chỉ đạo lực lượng công an phải thực hiện tuần tra để kịp thời phát hiện, xử lý. Việc khai thác trái phép là phải cấm ngay, còn việc xử lý bãi cát tại cảng cá huyện sẽ xin ý kiến thêm. Tôi cũng đã phản ánh với công an về việc tàu cát đã làm sai lại còn có hành vi xấu, xịt nước lên phóng viên”, ông Hóa thông tin.

Khai thác cát trái phép, một công ty bị phạt hơn 400 triệu đồng