Áp dụng công nghệ mới trong hiện đại hóa y học cổ truyền

Phát biểu khai mạc hội thảo, TS. Lê Ngọc Phan, Phó chủ nhiệm phụ trách Khoa Dược cho biết: Khoa Dược Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội, được thành lập ngày 15/8/2014.

TS. Lê Ngọc Phan, Phó chủ nhiệm Khoa Dược phát biểu tại hội thảo.

Trong thời gian qua, song song với hoạt động đào tạo, khoa đã có nhiều cố gắng trong hoạt động nghiên cứu khoa học. Các đề tài do khoa triển khai thành công đều có tính thực tiễn và khoa học, phục vụ kịp thời hoạt động đào tạo.

Hội thảo khoa học "Hiện đại hóa y học cổ truyền bằng giải pháp áp dụng công nghệ mới" chia sẻ kết quả nghiên cứu đề tài cấp Bộ của dược sĩ chuyên khoa II (DSCKII) Trần Bình Duyên, nguyên Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Dược phẩm Dược liệu Trung ương I (Mediplantex), hiện là Trưởng bộ môn Dược liệu - Dược cổ truyền (Khoa Dược - Trường Đại học Kinh doanh và Công Nghệ Hà Nội).

Đề tài nghiên cứu đã vận dụng kỹ thuật công nghệ hiện đại để bào chế thành công cốm vị thuốc. Tác giả đã triển khai thành công ứng dụng nghiên cứu của mình vào sản xuất quy mô công nghiệp - sản xuất được gần 200 loại cốm vị thuốc. Đây là bước ngoặt trong việc hiện đại hóa dược học cổ truyền, góp phần phục vụ sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân.

DSCKII Trần Bình Duyên chia sẻ kết quả nghiên cứu tại hội thảo

Tại hội thảo, DSCKII Trần Bình Duyên cho biết: Hiện nay, rất nhiều nước sử dụng y học cổ truyền (YHCT) trong phòng bệnh, chữa bệnh và phục hồi chức năng cũng như nâng cao sức khỏe. Việt Nam có nền YHCT lâu đời, triển vọng sử dụng thuốc YHCT trong nước là rất lớn. Hàng năm, cả nước dùng khoảng 4,5 - 5 vạn tấn dược liệu.

Tuy nhiên, tình hình sử dụng thuốc YHCT hiện nay tại Việt Nam còn nhiều hạn chế: Chất lượng dược liệu dễ bị suy giảm do khó bảo quản; khó kiểm soát chất lượng dược liệu; việc sử dụng thuốc YHCT chưa tuân thủ tiêu chuẩn chất lượng chặt chẽ. 

Phương pháp sử dụng phổ biến nhất là sắc thuốc, trong khi đây là phương pháp kỳ công, tốn thời gian; đồng thời việc thực hiện không đúng kỹ thuật và thời gian có thể làm giảm hiệu quả điều trị…

Cuối năm 2018, Hội đồng Khoa học Bộ Y tế cho phép thực hiện dự án nghiên cứu "Nâng cấp quy trình điều chế và hoàn thiện tiêu chuẩn chất lượng của một số cao khô dược liệu" và tiến tới bào chế thành dạng cốm vị thuốc, một bước hiện đại hóa YHCT.

Dự án được thực hiện trong ba năm tại Công ty Cổ phần Dược liệu Việt Nam do DSCKII Trần Bình Duyên làm chủ nhiệm dự án. Kết quả, nghiên cứu đã hoàn thiện quy trình sản xuất và tiêu chuẩn chất lượng của các cốm vị thuốc y học cổ truyền: Ba kích, bạch chỉ, bạch truật, cam thảo, cát cánh... với khoảng trên 200 loại, tiến tới sẽ chuẩn hóa tất cả các cốm vị thuốc y học cổ truyền.

Cốm vị thuốc ra đời, ứng dụng trong thực tiễn điều trị của YHCT sẽ tạo ra bước đột phá trong việc sử dụng thuốc YHCT tại Việt Nam hiện nay với ưu điểm: Thuận lợi sử dụng, chất lượng được đảm bảo, đóng gói theo đơn vị chia liều nên dễ dàng bảo quản, vận chuyển, hấp thu nhanh, có thể điều chỉnh liều lượng dễ dàng; đồng thời tạo ra nguồn nguyên liệu tiêu chuẩn hóa dưới dạng cao khô để phục vụ sản xuất thuốc đông dược, thực phẩm chức năng...

Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam Đậu Xuân Cảnh phát biểu tại hội thảo

Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam Đậu Xuân Cảnh nhận định, hội thảo có ý nghĩa khoa học và thực tiễn sâu sắc, hiện đại hóa y học cổ truyền bằng giải pháp áp dụng công nghệ mới là một hướng đi tốt. 

Tuy nhiên, để thực hiện thành công, rất cần sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp, các bệnh viện. 

Đặc biệt, cần chú trọng việc kiểm nghiệm chất lượng thuốc, nguồn thuốc, tiến tới xây dựng sàn giao dịch điện tử về thuốc đông y để minh bạch nguồn gốc thuốc…