 |
Ca khúc “Chạm đáy nỗi đau” gây tranh cãi khi có 3 ngôn ngữ trong một bài hát |
Bất chấp người nghe không hiểu
Ngay khi ca khúc Chạm đáy nỗi đau của Erik được ra mắt đã gây nhiều chú ý với màn bắt tay của Erik và “phù thủy tạo hit” Mr. Siro. Mr.Siro là một trong những nhạc sĩ trung thành với tiếng Việt trong sáng tác. Thế nhưng với Chạm đáy nỗi đau, ca khúc này lại gây nhiều tranh cãi khi chèn 3 ngôn ngữ đầy khó hiểu. Nếu như đa số các bài hát nhạc trẻ hiện nay đều có 2 ngôn ngữ Việt - Anh thì Chạm đáy nỗi đau lại được có thêm một câu tiếng Hàn. Trong câu hát: “Babe, kajima. Stay here with me. Kajima” (tạm dịch: Em à, đừng đi. Hãy ở lại đây với anh, đừng đi), nếu là người không biết tiếng Hàn, khó ai có thể hiểu “kajima” nghĩa là gì.
Nhạc sĩ Mr. Siro đã phải lên tiếng giải thích về tình huống chèn 3 ngôn ngữ trong một bài hát. Theo anh, từ tiếng Hàn Quốc này khá đặc biệt, đặc biệt vì anh có thể tự đoán ra nghĩa mà không cần xem phần dịch trong một lần xem phim. “Tôi đã ấp ủ từ rất lâu rằng, sẽ dùng nó vào một tình huống thích hợp và rồi Erik xuất hiện”, Mr. Siro chia sẻ. Như thế, tác giả muốn chèn vào bài hát thứ tiếng mà bản thân có thể tự đoán nghĩa, bất chấp người nghe có thể hiểu hay không.
Trước Chạm đáy nỗi đau đã có một số ca khúc cũng phải gánh tới 3 ngôn ngữ. Nếu nhóm nhạc nữ LIME từng có Take it slow (Đừng vội) thì “gà” của Ông Cao Thắng và Đông Nhi là nhóm nhạc Lip B cũng có Love you want you và Số nhọ. Đối với LIME, đây là nhóm nhạc được quản lý bởi công ty giải trí liên doanh giữa Việt Nam và Hàn Quốc, hoạt động song song ở cả 2 thị trường nên ca khúc của nhóm được thực hiện bởi ê-kíp Hàn Quốc. Do đó, không mấy khó hiểu khi ca khúc được pha trộn cả 3 ngôn ngữ Việt - Anh - Hàn. Còn với Lip B, nhóm cũng có một thành viên người Hàn Quốc là Na Whan. Có lẽ vì thế, trong single ra mắt cũng phải “chêm” hai từ tiếng Hàn trong đoạn rap cuối bài: “Em chỉ muốn nói Saranghae (Em yêu anh). Và em sẽ nói Chowahae (Em thích anh)”.
Mặc dù mỗi tác giả luôn có một lý do chính đáng trong việc sử dụng đa ngoại ngữ trong một bài hát Việt, nhưng điều này cũng gây không ít tranh cãi. Ngay trên ghế nóng chương trình Sing my song - Bài hát hay nhất 2018, nhạc sĩ Lê Minh Sơn thẳng thắn bày tỏ sự không hài lòng với ca khúc I’m sorry của thí sinh Nguyễn Minh Cường. “Bao nhiêu cái tên Việt Nam khác hay hơn thế như: “Anh xin lỗi em”, “Anh xin lỗi vợ” có phải hay không? Tự nhiên đi cho tiếng Anh vào, tôi không thể chịu nổi”, Lê Minh Sơn gay gắt.
Miễn sao khán giả chấp nhận
Việc sử dụng đa ngoại ngữ trong một bài hát không phải mới lạ trên thế giới, đặc biệt là ở các quốc gia châu Á như: Nhật Bản, Hàn Quốc. Thực tế, chèn vài câu ngoại ngữ đôi khi có thể giúp bài hát có thêm điểm nhấn gây chú ý cho người nghe. Nhạc sĩ Bảo Thạch tâm sự, bản thân anh không rành nhiều về ngoại ngữ nên anh không thể viết vài ngôn ngữ vào một bài hát như vậy. Tuy nhiên, nếu cảm thấy bài hát của mình cần phải có một số câu tiếng Anh đơn giản, dễ hiểu để làm điểm nhấn thì anh sẽ thêm vào. Cá nhân anh cũng không muốn viết quá nhiều ngôn ngữ trong một sáng tác.
“Nghệ thuật là tự do sáng tạo. Mỗi nhạc sĩ có tư duy sáng tác riêng của mình nên chúng ta không thể áp đặt tư duy của người này vào bài hát của người khác được. Với nghệ thuật, miễn sao là khán giả chấp nhận và đón nhận là được”, anh nhận định.
Trong khi đó, nhà phê bình - nhạc sĩ Nguyễn Thụy Kha nhìn nhận, nếu việc thêm thắt ngoại ngữ trong bài hát tiếng Việt vẫn có thể chấp nhận được. Bởi, nhiều bài hát ở nước ngoài cũng đưa ngoại ngữ vào như một cách nhấn mạnh một ý nào đó cần diễn tả. Thế nhưng, ông nhấn mạnh tính “phải hợp lý” khi đưa ngôn ngữ khác vào một bài hát. Còn nếu tác giả chỉ muốn “khoe” mình biết ngoại ngữ thì bài hát sẽ trở thành loạn ngôn ngữ.
Theo nhạc sĩ Nguyễn Thụy Kha, một ca khúc là phải nghe được lời. Nếu như đến lời mà không hiểu thì khó có thể chấp nhận. Như thế, ca khúc đó chỉ được một số người nào đó nghe. “Nhưng thành thật, có 3 ngôn ngữ trong một bài thì hơi loạn. Có thể họ muốn chạy theo “mốt” là đưa vài thứ tiếng vào, tham vọng đưa bài hát của mình ra quốc tế, hoặc được quốc tế chú ý đến. Nhưng điều đó còn xa lắm. Nhiều bài hát của các nhạc sĩ như: Văn Cao, Phạm Duy, Trịnh Công Sơn đâu có cần pha trộn ngoại ngữ đâu mà vẫn tới được thế giới, vẫn được nhiều nước khác dịch sang tiếng nước họ đó thôi. Điều đó chính là ở năng lực sáng tác”, nhạc sĩ nhìn nhận.
Bình luận bài viết (0)
Gửi bình luận