Theo báo cáo của trang The Drive, được phục vụ gần 50 năm, hệ thống tên lửa chống hạm 3M44 Progress Utes và hệ thống boongke phức tạp chứa nó, vẫn hỗ trợ quân đội Nga trong việc bảo vệ Bán đảo Crimea.
Video được công bố gần đây của quân đội Nga đã cung cấp cho các nhà phân tích quân sự Mỹ cái nhìn cận cảnh về một trong những vũ khí ít được biết đến của Nga – đó là hệ thống tên lửa chống hạm phòng thủ bờ biển mạnh “Utes”, vẫn còn đang hoạt động.
Loại vũ khí đặc biệt này được chỉ định cho khẩu đội bảo vệ bờ biển đóng quân và trực chiến trên các đường tiếp cận hàng hải tới cảng Sevastopol, trên Crimea - vùng bán đảo quan trọng về mặt chiến lược đã được Nga sáp nhập vào lãnh thổ của mình vào năm 2014.
Không rõ thời điểm ghi lại cảnh quay, nhưng nó đã được đăng trực tuyến vào ngày 14 tháng 10 năm 2020 bởi kênh Zvezda, kênh truyền hình chính thức của Bộ Quốc phòng Nga.
Báo cáo kèm theo cho thấy cuộc tập trận bắn tên lửa diễn ra sau cuộc diễn tập quy mô lớn Kavkaz-2020, cũng diễn ra một phần ở Biển Đen, vào cuối tháng 9/2020.
Theo bản tóm tắt được cung cấp bởi kênh Zvezda, đoạn video cho thấy cuộc tập trận bắn tên lửa chung có sự tham gia của tàu khu trục hạng nhẹ Đô đốc Grigorovich của Hải quân Nga, là tàu dẫn đầu cùng lớp và dàn tên lửa chống hạm “Utes” bố trí trên khu vực Sevastopol.
Báo cáo giải thích rằng một tên lửa chống hạm cỡ lớn Progress 3M44 đã được phóng ra từ bờ biển Utes và sau đó đã bị chặn lại thành công bởi các hệ thống phòng không của tàu khu trục nhỏ từ khoảng cách hơn 6.2 dặm.
Hai video cho thấy vụ hình rực lửa của quả đạn Progress 3M44 được phóng từ phía bên phải của bệ phóng ống đôi, sau đó biến mất (hệ thống ống phóng) vào trong boongke của nó, nơi được bảo vệ bởi những cánh cửa kim loại khổng lồ.
Vũ khí chống hạm đã bị bắn hạ bởi một tên lửa từ hệ thống phòng không Shtil của khinh hạm Grigorovich, đây là phiên bản mới nhất của nó, được khối NATO định danh là tên lửa SA-N-7C Gollum.
Ngoài ra, một tên lửa 9M317M - phiên bản tiên tiến được bố trí trong container được sử dụng trong hệ thống tên lửa đất đối không di động Buk - được nhìn thấy được phóng hỏa tiễn tấn công từ hệ thống phóng thẳng đứng 24 ô (VLS) của tàu Grigorovich vào khoảng 2:10 trong video.
Vụ phóng tên lửa được nhìn nhận từ nhiều khía cạnh khác nhau, nhấn mạnh đến việc phóng "phóng lạnh" từ ống bắn thẳng đứng VLS trước khi động cơ tên lửa tham gia quá trình đẩy đầu đạn.
Để đảm bảo an toàn, phạm vi hàng hải ở vùng biển ngoài khơi Sevastopol tổ chức cuộc diễn tập bắn đạn thật đã bị Hải quân Nga phong tỏa và kiểm soát chặt. Hơn 10 tàu chiến và tàu phụ trợ của Hạm đội Biển Đen đã tiến hành tuần tra khu vực này để ngăn chặn những tàu lạ có thể xâm nhập.
Trong khi các cuộc tập trận này của Hải quân Nga phô diễn một số loại vũ khí mới nhất của Moscow, chúng cũng cho thấy tầm quan trọng liên tục của các “cựu binh Utes” (ám chỉ tên lửa Progress 3M44) và mối quan hệ độc đáo của nó với Bán đảo Crimea.
Từ Utes, có nghĩa là “Vách đá” trong tiếng Nga. Bắt đầu từ năm 1954, Progress 3M44 Utes được cho hệ thống tên lửa chống hạm ngầm ven biển đầu tiên trên thế giới, đã được lắp đặt ở vùng núi gần Balaklava, để bảo vệ Sevastopol và các phương pháp chống tiếp cận hàng hải ở khu vực phía Nam của Liên Xô.
Địa điểm bí mật ở Balaklava có tên mã là “Object 100”, bao gồm hai bãi phóng giống hệt nhau và các tổ hợp ngầm liên kết nằm cách nhau 3,7 km và được trang bị tên lửa hành trình chống hạm Sopka thế hệ đầu tiên, có tầm bắn khoảng 62 km.
Tổ hợp Progress 3M44 Utes đi vào hoạt động vào tháng 4 năm 1973 và cũng liên quan đến việc lắp đặt một radar mới, hệ thống nhận dạng địch-thù, cũng như một trung tâm điều khiển, bệ phóng và nhiều thiết bị mặt đất mới.
Tên lửa P-35B đầu tiên của hệ thống phòng thủ Utes sử dụng nhiên liệu lỏng có thể được chuẩn bị dưới mặt đất với cánh gập lại, trước khi được nâng lên vị trí bắn bằng ống phóng. Sau đó, chúng sẽ được điều khiển thu lại mặt đất để tải lại đạn nếu cần.
Năm 1982, tổ hợp Utes được hiện đại hóa trở lại với sự ra đời của tên lửa thế hệ thứ ba, 3M44 Progress. Loại tên lửa mới có tầm bắn hiệu quả tới 286 dặm, so với tầm bắn 168 dặm của tên lửa P-35B . Nó cũng bao gồm tùy chọn đầu đạn thông thường hoặc hạt nhân 350 kiloton.
Vào tháng 12 năm 1991, Liên Xô chia tách thành 15 quốc gia mới, mỗi quốc gia đều tự tổ chức các lực lượng vũ trang của mình. Hạm đội Biển Đen từ thời Liên Xô được phân chia giữa Nga và Ukraine, với việc Kiev cho phép Hạm đội Biển Đen của Nga đóng quân tạm thời ở Crimea.
Trong khi đó, địa điểm “Object 100” được chuyển giao cho Hải quân Ukraine vào năm 1996 và dường như đã không còn được sử dụng.
Tuy nhiên, vận may đã thay đổi khi Nga sáp nhập Crimea sau đó vào năm 2014. Hệ thống Utes lại nhanh chóng trở lại trạng thái chiến đấu, với vụ phóng tên lửa đầu tiên trong cuộc tập trận diễn ra vào tháng 4/2016.
Gần đây, Hạm đội Biển Đen của Nga cũng đã bắt đầu triển khai các khí tài phòng thủ bờ biển hiện đại và có năng lực tác chiến mạnh hơn trong khu vực. Chúng bao gồm hệ thống di động K-300P Bastion-P, được NATO đặt tên là SSC-5 Stooge.
Các tên lửa được những hệ thống bắn đi có thể đánh trúng các mục tiêu ở cách xa 186 dặm, ở tốc độ khoảng 2,5 Mach.
Trong khi đó, Nga cũng bố trí hệ thống tên lửa phòng thủ bờ biển di động 3K60 Bal, có tầm bắn ngắn hơn, nhưng khả năng cơ động linh hoạt, thuộc biên chế của Hạm đội Biển Đen.
Được NATO định danh là tên lửa SSC-6 bởi NATO, 3K60 Bal là một tên lửa cận âm, độ lớn tương tự như tên lửa chống hạm Harpoon của Mỹ, có phạm vi tấn công trong vòng 75 dặm.
Cả tên lửa Bastion-P và Bal đều được sử dụng trong phần bắn đạn thật của cuộc tập trận Kavkaz-2020 gần đây.
Theo Bộ Quốc phòng Nga, các hệ thống tên lửa này đã được sử dụng để chống lại lực lượng đổ bộ đặc nhiệm mô phỏng của đối phương đang tiến gần bờ Biển Đen ở khu vực Krasnodar, ngay phía đông Crimea.
So với hệ thống Utes cũ kỹ, Bastion-P và Bal khó bị nhắm mục tiêu hơn, có thể phóng tên lửa nhiên liệu rắn trong thời gian ngắn trước khi di chuyển đến vị trí khác.
Chúng cũng có thể nhận dữ liệu nhắm mục tiêu từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm cả máy bay không người lái, kịch bản này cũng đã được thực hiện trong cuộc tập trận Kavkaz-2020. Cả hai hệ thống mới này cũng đã được triển khai ở Crimea.
Theo trang báo Mỹ, các hệ thống phòng thủ bờ biển này chỉ là một khía cạnh của một trong những nơi tập trung năng lực tên lửa chống hạm lớn nhất trên thế giới.
Kết hợp với hạm đội Biển Đen và các lực lượng không quân của Nga, quân đội của Moscow có thể nhanh chóng biến gần như toàn bộ Biển Đen hạn chế thành một khu vực giao tranh với các tên lửa chống hạm siêu hạng trong thời gian ngắn.
Mặc dù hiệu quả chiến đấu của hệ thống tên lửa hành trình Utes còn nhiều nghi vấn, nhưng rõ ràng Hải quân Nga vẫn nhận thấy giá trị của nó. Ngay cả khi hiện tại ít nhất một phần được sử dụng để huấn luyện phòng không, “cựu chiến binh từ thời Chiến tranh Lạnh Utes” này vẫn đang đóng một vai trò hữu ích.
Bình luận bài viết (0)
Gửi bình luận