Bất an trong "vùng động đất"!

Hơn 1 năm qua, những trận động đất rung chuyển đồi núi với tần sất ngày càng dày lên khiến người dân tại Kon Plông (Kon Tum) ngày một bất an.

Sống trong vùng đất động

Xã Đăk Tăng (H.Kon Plông) nằm sát bên lòng hồ thủy điện Thượng Kon Tum. Đây là nơi người dân cảm nhận được sự rung lắc nhiều nhất của động đất hơn một năm qua kể từ ngày thuỷ điện tích nước phát điện. Đỉnh điểm ngày 18/4 vừa qua, trận động đất có cường độ 4,5 độ richter ở khu tái định cư Đăk Tăng đã khiến người dân hoang mang, lo lắng tột độ.

Năm 2016, gia đình bà Y Xuân được chuyển lên khu tái định cư Đăk Tăng, xã Đăk Tăng để nhường đất để làm thuỷ điện Thượng Kon Tum. Ở vùng đất mới, ai cũng vui vẻ cả. Thế rồi, hơn một năm qua, bà chẳng có giấc ngủ ngon.

"Hồi đầu thì thấy đất rung rung, cũng sợ chớ! Sau thì thấy nó rung nhà, rung cây. Nhà mình, làng mình ở đây ai cũng sợ.

"Trước kia, động đất ít thôi, giờ nhiều quá, đến nền nhà nứt dài hơn 1m. Mấy hôm nay nhà rung liên tục, đêm không dám ngủ vì sợ nhà sập. Thế này miết ai mà an tâm sống ở đây được chứ", bà Xuân kể trong lo lắng.

Chúng tôi tìm đến nhà Y Long (29 tuổi) cách nhà bà Xuân không xa. Nhớ lại trận động đất hôm trước, chị Long kể: "Khoảng giữa trưa, mình với chồng đang ngồi ăn cơm trong căn nhà sàn, bất ngờ có tiếng động rất lớn vang lên, sau đó mọi thứ trong nhà đều rung lắc, bát dĩa, nồi cơm bị dịch chuyển. Cả hai vợ chồng sợ hãi, bỏ cơm chạy ra khỏi nhà, ra bãi đất trống trước nhà ngồi trong hoảng loạn.

Khoảng 20 giây sau, mọi thứ bình yên trở lại, vợ chồng chị Long mới dám quay vào nhà. Người chồng dọn dẹp mâm cơm vương vãi khắp sàn và đồ đạc từ trên bàn rơi xuống. Còn chị Long liền gọi cho cô giáo, nơi hai đứa con gái đang theo học để hỏi thăm, và thở phào khi biết con bình an.

Không chỉ xã Đăk Tăng, tại xã Đăk Nên (H.Kon Plông) cũng thường xuyên ghi nhận tình trạng rung lắc nhà cửa, động đất.

Ông Hà Minh Tuệ, Hiệu trưởng trường PTDT bán trú Tiểu học Đăk Nên (xã Đăk Nên) cho biết, từ khoảng tháng 4/2021 đến nay, trên địa bàn thường xuyên xảy ra động đất, làm rung lắc các phòng học. Từ đầu năm 2022 đến nay, các trận rung lắc xảy ra ngày một nhiều.

“Lâu nay cứ rung lắc liên tục, như một vụ nổ gì đó. Hôm mới đây rung lâu nhất. Nhà trường và phụ huynh mong muốn chính quyền địa phương tìm hiểu rõ nguyên nhân vụ việc và có phương án xử lý để giáo viên, học sinh yên tâm dạy và học”, ông Tuệ cho biết.

Hàng trăm trận động đất

Theo Ban chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn, Phòng thủ dân sự H.Kon Plông, đơn vị đã có báo cáo thiệt hại về những trận động đất diễn ra từ đầu năm đến nay trên địa bàn. Theo đó từ năm 2021 đến nay, trên địa bàn xảy ra 169 trận động đất.

Chỉ tính riêng từ năm 2022 đến nay, huyện này đã xuất hiện 53 trận động đất. Các trận động đất có cấp độ rủi ro thiên tai từ cấp 0 đến cấp 1, có độ lớn chủ yếu dưới 4,5 độ richter. Riêng trận động đất xảy ra lúc 12h54 phút trưa ngày 18/4, có độ lớn 4/5 được đánh giá là mạnh nhất từ trước tới nay trên địa bàn huyện này. Nhiều tiếng động làm nhà cửa, cây cối bị rung chuyển khiến người dân lo lắng, hoảng sợ.

Dư chấn của trận động đất trưa 18/4 còn lan sang các địa phương lân cận như Gia Lai, Đắk Lắk, Bình Định...

Cũng theo ghi nhận của Ban chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn, Phòng thủ dân sự H.Kon Plông: "Trong tháng 1/2022, trên địa bàn huyện xảy ra nhiều trận động đất. Dư chấn động đất kèm theo tiếng nổ lớn trong lòng đất và làm rung chuyển nhà cửa của người dân trên địa bàn".

Do ảnh hưởng của động đất, 4 phòng ở bán trú của học sinh và 1 phòng ở giáo viên tại trường PTDTBT TH Đắk Nên bị nứt. Tương tự, trường tiểu học Đăk Ring bị nứt vách tường các khu vực phòng hiệu trưởng và các phòng học trong khuôn viên nhà trường, khu vực hành lang có nhiều vết nứt, đường kính từ 1- 3mm.

Cũng theo người dân huyện Kon Plông, những trận động đất cường độ ngày càng lớn tại điạ phương này đang khiến đời sống người dân bất an, cuộc sống xáo trộn.

Ông Nguyễn Xuân Anh, Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu-Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho biết, trong thời gian gần đây, từ tháng 4/2021 đến nay, các số liệu thống kê cho thấy hiện tượng động đất xảy ra tại khu vực huyện Kon Plông và lân cận có tần xuất xảy ra thường xuyên và xu hướng mạnh dần.

Trong thời gian tới, tại khu vực này hoàn toàn có thể tiếp tục xảy ra các trận động đất khác với cường độ có thể lên tới khoảng 5-5,5 độ, thậm chí có thể cao hơn. Nguyên nhân có thể do hoạt động tích nước gây rung chấn địa chất”, ông Nguyễn Xuân Anh nhấn mạnh.

Động đất dồn dập, đề nghị dừng tích nước hồ thuỷ điện