Bến xe, trạm dừng nghỉ phải có trạm sạc cho xe điện?

Theo tìm hiểu của PV Báo Giao thông, Luật Đường bộ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 nêu rõ, bến xe phải được xây dựng tại các đô thị là trung tâm hành chính cấp huyện trở lên và các khu vực cần thiết khác để phục vụ vận tải hành khách công cộng.

Trạm dừng nghỉ phải xây dựng ngoài phạm vi hành lang an toàn đường bộ, bảo đảm quy chuẩn kỹ thuật quốc gia do Bộ trưởng Bộ GTVT ban hành.

Cũng theo Luật Đường bộ mới ban hành, trạm dừng nghỉ, bến xe phải có hệ thống sạc điện cho phương tiện giao thông cơ giới sử dụng năng lượng điện theo quy định của pháp luật về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật.

Để quy định của Luật Đường bộ sớm đi vào cuộc sống, theo tìm hiểu, ngay khi đề xuất tại dự thảo Luật Đường bộ, Bộ GTVT đã triển khai xây dựng, ban hành Thông tư 09/2024 quy định Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Trạm dừng nghỉ đường bộ (có hiệu lực từ ngày 5/10/2024).

Trong đó, nêu rõ tất cả các trạm dừng nghỉ mới xây dựng trên các tuyến đường cao tốc, quốc lộ hay đường tỉnh đều bắt buộc phải tích hợp trạm sạc xe điện.

Bên cạnh việc lắp đặt trụ sạc, các trạm dừng nghỉ loại 1 và loại 2 còn phải dành ra ít nhất 10% tổng số bãi đỗ cho việc sạc xe điện. Việc đầu tư vào hạ tầng cần thiết như trụ sạc, thiết bị sạc sẽ phụ thuộc vào nhu cầu và các giai đoạn đầu tư khác nhau.

Các trạm dừng nghỉ đã được xây dựng và đưa vào hoạt động trước khi Thông tư 09/2024 có hiệu lực phải được chủ sở hữu sửa chữa và nâng cấp theo quy chuẩn mới. Các công trình cần được cập nhật bao gồm trạm sạc và khu vực đỗ xe dành cho xe điện, hạn chót hoàn thành là ngày 1/1/2027.

Mặt khác, tại dự thảo Thông tư ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về bến xe khách đang được lấy ý kiến, sẽ ban hành trong thời gian tới, Bộ GTVT cũng đề xuất bổ sung quy định cho phép lắp đặt sử dụng trạm sạc cho xe điện trong phạm vi bến xe khách.

Tuy nhiên, theo dự thảo này, trạm sạc điện mới chỉ nằm trong các công trình dịch vụ thương mại khuyến khích xây dựng của bến xe khách, bên cạnh các công trình khác như: Trung tâm thương mại; khách sạn, nhà nghỉ; nhà hàng phục vụ ăn uống, giải khát; khu vực cung cấp các dịch vụ vui chơi, giải trí, chăm sóc sức khỏe; trạm cấp nhiên liệu; xưởng bảo dưỡng, sửa chữa phương tiện; nơi rửa xe; nhà để xe nhiều tầng và trung tâm dịch vụ đăng kiểm xe cơ giới.

Theo các chuyên gia, quy định trạm dừng nghỉ, bến xe phải có hệ thống trạm sạc cho xe điện là cần thiết để thực hiện cam kết đưa mức phát thải ròng về "0" vào năm 2050 mà Việt Nam cùng gần 150 quốc gia đưa ra tại Hội nghị COP26; thực hiện Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí các-bon và khí mê-tan của ngành giao thông vận tải của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định 876 ngày 22/7/2022.

Bên cạnh đó, trong thực tế một số hãng xe buýt, taxi trên toàn quốc đã bắt đầu sử dụng xe điện trong vận tải hành khách.

Do đó, cần bổ sung quy định về trạm sạc điện để phục vụ nhu cầu thiết yếu của người dân, thúc đẩy chuyển đổi phương tiện xanh, bảo vệ môi trường trong nhân dân.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cho rằng, để thực hiện đồng bộ hệ thống trạm dừng nghỉ, bến xe trên toàn quốc không phải chỉ trong "một sớm, một chiều" mà cần đề ra lộ trình cụ thể phù hợp với nhu cầu thực tế của người dân trong các năm. 

Đồng thời, có chế tài trong trường hợp chủ sở hữu, đơn vị đầu tư trạm dừng nghỉ, bến xe không đáp ứng được việc xây dựng, lắp đặt trạm sạc theo lộ trình đề ra.