Biệt đội săn đổ trộm xà bần không lương

Sau 3 năm thành lập, “biệt đội” săn xà bần tại phường Nại Hiên Đông (quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng) phát hiện, xử lý hàng chục vụ đổ trộm xà bần, góp phần xây dựng đô thị sạch đẹp, văn minh.

“Thợ săn” trong thành phố

Trưa 20/5, bốn thành viên đội săn xà bần (rác thải xây dựng) của phường Nại Hiên Đông hướng về phía chân cầu Thuận Phước.

Tại bãi đất trống cuối đường Nguyễn Hữu An, đội phát hiện một đống vật liệu thải. Ông Nguyễn Văn Cước, Phó ban bảo vệ dân phố Nại Hiên Đông (phụ trách tổ) nhận định: “Xà bần này vừa được đổ thôi, các đối tượng sẽ còn đến đây đổ tiếp”.

Ông Cước phân công các thành viên chia ra các hướng, ẩn nấp chờ bắt quả tang kẻ đổ trộm xà bần.

Đúng như dự đoán, nửa chiều cùng ngày, chiếc xe tải BKS 43C-227.53 chở theo đống vật liệu về cuối đường Nguyễn Hữu An.

Sau vài phút quan sát, thăm dò, không thấy có người xung quanh, tài xế liền cho xe đổ mớ xà bần xuống bãi đất trống.

Sau khi ghi hình đầy đủ làm bằng chứng, bốn thành viên tổ săn xà bần áp sát xe tải khiến tài xế không kịp trở tay.

Một cuộc gọi gấp được ông Cước thực hiện báo về UBND phường Nại Hiên Đông. Lãnh đạo phường lập tức cử lực lượng Quy tắc đô thị, địa chính - môi trường đến kiểm tra, lập biên bản vi phạm hành chính.

“Để bắt quả tang được các đối tượng đổ trộm, anh em phải rình để ghi hình, quay clip lại làm bằng chứng để các đối tượng không thể chối cãi. Có khi tổ phải mật phục cả tuần mới bắt quả tang được một vụ”, ông Cước nói.

Đó là trường hợp xảy ra vào cuối tháng cận dịp lễ 30/4 - 1/5/2022. Phía cuối đường Lê Văn Duyệt có khu đất của một doanh nghiệp được vây rào tôn cẩn thận nhưng không có người trông coi.

Một ngày, các tấm tôn che chắn khu đất được tháo dỡ, người dân địa phương mới ngỡ ngàng khi thấy bên trong là một núi xà bần.

Nhận định đây là nơi các đối tượng tập kết xà bần thường xuyên, tổ đội của ông Cước lên kế hoạch theo dõi, bắt bằng được các đối tượng này.

Liên tục một tuần, các thành viên trong tổ chia nhau theo dõi, ẩn nấp quanh khu vực chân cầu Thuận Phước chờ đợi. Buổi trưa, tổ vẫn duy trì ba thành viên theo dõi, người còn lại chạy đi mua cơm, tất cả vừa ăn vừa quan sát xung quanh, không để lọt xe vi phạm.

“Chiều 4/5, chúng tôi phát hiện xe tải BKS 43C-210.26 chở xà bần về phía bãi đất trống này. Anh em chia nhau vừa đuổi theo, vừa quay clip nhưng phải cẩn thận, tránh để tài xế phát hiện, nếu không công sức theo dõi cả tuần sẽ tiêu tan”, ông Cước kể lại.

Hơn 15h chiều, tài xế Nguyễn Trung Thành cho xe tải vào bãi đất trống cuối đường Lê Văn Duyệt, khi chiếc thùng chất đầy giá hạ, xà bần vừa cất lên, tổ săn xà bần lập tức áp sát bắt quả tang. Ước tính khối lượng xà bần trên xe gần 1 tấn.

Làm tự nguyện, không lương

Ông Hồ Tấn Phước, Phó chủ tịch UBND phường Nại Hiên Đông cho hay, phường có nhiều khu đất trống diện tích lớn, nhiều người chọn các khu đất làm nơi đổ xà bần thay vì đổ vào bãi tập kết vì sợ tốn vài chục nghìn tiền xử lý rác thải.

Một thời gian dài, đổ trộm xà bần trở thành vấn nạn đau đầu của chính quyền địa phương. Cán bộ của phường ra quân xử lý, vài bữa sau, xà bần lại xuất hiện. Phường họp và lập “biệt đội” săn xà bần với 4 thành viên thuộc Ban bảo vệ dân phố.

Lúc đầu, tổ chưa có kinh nghiệm, cứ thấy xe chở xà bần là bám theo, cánh tài xế phát hiện liền chạy lòng vòng, không đổ xà bần xuống nữa nên đành công cốc ra về. Về sau tổ rút kinh nghiệm, phải quay được clip, chụp được ảnh vi phạm mới ập tới bắt quả tang.

Ông Phước cho hay, tổ đội này được thành lập và làm bằng tinh thần tình nguyện, chứ không có lương.

Trước đây, mỗi khi xử lý một vụ thì tiền xử phạt đó được giữ lại cho tổ chi phí xăng xe, ăn uống nhưng nay không còn nữa, tiền xử phạt phải nộp về ngân sách. Dù không có lương nhưng các thành viên của tổ vẫn rất nhiệt tình.

Nguy hiểm cận kề

Hơn 3 năm thành lập, “biệt đội” săn xà bần của phường Nại Hiên Đông bắt quả tang hàng chục vụ đổ trộm giá hạ, xà bần.

Trong đó, không ít lần các thành viên trong tổ phải đối mặt với sự chống trả quyết liệt của các đối tượng, có lần nguy hiểm đến tính mạng.

Anh Hoàng Văn Bình (thành viên đội) nhớ lại, đầu tháng 8/2019, đội bắt quả tang một xe tải đổ trộm hơn 4 tấn xà bần.

Khi thấy lực lượng, tài xế cố thủ trên xe rồi đạp ga, nhấn phanh đe dọa. Sau đó, tài xế tăng tốc lao về phía các anh em, cán hỏng một xe máy rồi tẩu thoát, rất may không ai bị thương.

Nhiều lần trực tiếp xuống hiện trường xử lý các vụ việc trong đêm khuya, ông Hồ Tấn Phước kể đã 2 lần bị xe tải lao thẳng vào người nhưng may mắn đều tránh kịp.

“Vì mức phạt cho hành vi đổ xà bần này khá cao nên những người đổ trộm thường không hợp tác và manh động. Anh em làm nhiệm vụ lúc nào cũng chuẩn bị tâm thế tránh những pha phóng xe thông chốt của cánh tài xế”, ông Phước chia sẻ.

Dù vất vả, nguy hiểm như thế, hơn 3 năm qua, tổ đội này vẫn hoạt động không ngừng nghỉ.

Đều đặn mỗi buổi trưa, bốn người chia nhau rảo khắp địa bàn phường Nại Hiên Đông, chỗ nào phát hiện có dấu vết đổ xà bần mới là tổ chức theo dõi. Có khi làm xuyên đêm, quyết tâm bắt bằng được đối tượng đổ trộm.

“Không chỉ có khu vực lân cận phường mang xà bần đến đổ mà các quận khác cũng lợi dụng các khu đất trống ở đây để tập kết. Các đối tượng thường chọn các khung giờ như đêm khuya, rạng sáng, giữa trưa hoặc trời mưa, ngày nghỉ lễ… để đổ trộm. Còn tổ chúng tôi lại thường xuyên trực những ngày như thế, liên tục thay đổi thời gian hoạt động để các đối tượng không lường trước được”, ông Nguyễn Văn Cước nói.

Theo ông Hồ Văn Phước, nhờ sự hoạt động liên tục của tổ đội này mà tình trạng đổ trộm giá hạ, xà bần trên địa bàn phường giảm rõ rệt.

Năm 2019, khi tổ mới thành lập phát hiện, xử lý gần 40 vụ, con số này giảm dần qua từng năm. Các đối tượng cũng đã biết sợ, nhờ đó hạn chế tối đa tình trạng ô nhiễm, nhếch nhác tại các khu đất trống trên địa bàn phường.

Emagazine: Biệt đội xe màu cam trên hành trình "Trả ơn đất nước..."