Bộ Công thương đề xuất chưa rút Thông tư 20

Bộ Công thương chính thức đề xuất phương án “số phận” Thông tư 20. Ảnh minh hoạ

Trong bản báo cáo, Bộ Công thương kiến nghị Thủ tướng Chính phủ không chấp thuận đề xuất rút ngành, nghề "Kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng xe ô tô" khỏi Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.

Bên cạnh đó, Bộ Công thương đề xuất Chính phủ giao Bộ GTVT chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương và các Bộ, ngành liên quan ban hành sớm các quy định trong nước có tác dụng tương đương Thông tư 20, áp dụng tại khâu đăng ký lưu hành và áp dụng chung cho xe cơ giới, đảm bảo các loại phương tiện này được bảo hành, bảo dưỡng hoặc sửa chữa theo đúng thông lệ quốc tế và đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn của Việt Nam.

Cho đến khi các quy định do Bộ Giao thông vận tải ban hành chính thức có hiệu lực, Bộ Công Thương sẽ bãi bỏ Thông tư 20.

Đề xuất và kiến này, Bộ Công thương nêu cơ sở: Trước thời điểm Thông tư 20 được ban hành, ở Việt Nam thường xuyên xảy ra tình trạng một số chủng loại phương tiện, chủ yếu là xe từ 9 chỗ ngồi trở xuống, được nhà sản xuất triệu hồi trên toàn thế giới để khắc phục lỗi nhưng không được triệu hồi ở Việt Nam.

Sau khi Thông tư 20 được ban hành, nhiều ý kiến phản đối với lý do là Thông tư 20 là điều kiện đầu tư kinh doanh. Tuy nhiên, theo Bộ Công Thương, đầu tư kinh doanh, theo định nghĩa tại khoản 5, Điều 3, Luật Đầu tư 2014, là "việc nhà đầu tư bỏ vốn đầu tư để thực hiện hoạt động kinh doanh thông qua việc thành lập tổ chức kinh tế; đầu tư góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp của tổ chức kinh tế; đầu tư theo hình thức hợp đồng hoặc thực hiện dự án đầu tư".

Đối chiếu với định nghĩa này, Bộ Công thương cho rằng Thông tư 20 không phải là điều kiện bởi bất kỳ tổ chức, cá nhân nào cũng có quyền "bỏ vốn đầu tư" thành lập tổ chức kinh tế để kinh doanh ô tô mà không cần phải tuân thủ Thông tư 20.

Bộ Công thương khẳng định Thông tư 20 là một thủ tục hành chính được áp dụng đối với hàng nhập khẩu tại cửa khẩu để bảo đảm một mục tiêu quản lý. Nếu thương nhân nhập khẩu không đáp ứng được thủ tục này, sẽ không thể hoàn thành thủ tục hải quan cho hàng hóa nhập khẩu tại cửa khẩu.

Bộ Công thương cũng khẳng định Thông tư 20 không vi phạm quy định của Luật Cạnh tranh do không chỉ định doanh nghiệp nhập khẩu để buộc người tiêu dùng phải mua ô tô tại doanh nghiệp đó. Và việc doanh nghiệp có được Giấy chỉ định hoặc Giấy ủy quyền chính hãng hay không, phụ thuộc hoàn toàn vào thỏa thuận giữa các doanh nghiệp. Cơ quan quản lý không can thiệp vào quá trình này.

Trích dẫn số liệu do Bộ GTVT, Bộ Công thương cho biết, năm 2012 (sau khi ban hành Thông tư 20) số doanh nghiệp tham gia nhập khẩu ô tô đã giảm mạnh từ 539 về còn 58 doanh nghiệp. Nhưng đến năm 2015, con số này đã tăng lên thành 314 doanh nghiệp.

Theo bản đệ trình của Bộ Công thương, Bộ này cũng kiến nghị Chính phủ giao Bộ này giám sát hoạt động nhập khẩu, phân phối ô tô tại Việt Nam để bảo đảm môi trường cạnh tranh công bằng cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Bộ Công thương cần làm rõ hiệu lực của Thông tư 20