Bỏ độc quyền vàng miếng, giá có giảm sốc?

Thời gian qua, giá vàng trong nước liên tục biến động, lập đỉnh mới. Theo Tổng cục Thống kê, bình quân quý I, chỉ số giá vàng tăng 18,23%. Đà tăng vẫn chưa dừng lại. Phiên giao dịch ngày 2/4, giá vàng miếng SJC và vàng nhẫn đều tăng mạnh theo đà tăng của thế giới. Vàng miếng hơn 81 triệu đồng/lượng và vàng nhẫn hơn 71 triệu đồng/lượng.

Để ổn định thị trường vàng, những ngày qua, các chuyên gia đề xuất bỏ quy định nhà nước độc quyền vàng miếng SJC; thực hiện cấp phép sản xuất, nhập khẩu vàng miếng cho một số doanh nghiệp đáp ứng đủ điều kiện.

Bỏ độc quyền, giá sẽ giảm

Xung quanh đề xuất này, TS Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV kiêm Giám đốc Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV phân tích, bản chất giá cao là do cung - cầu. Vì vậy, việc bỏ độc quyền vàng miếng và cho phép một số doanh nghiệp đủ tiêu chí đáp ứng điều kiện nhập khẩu vàng, khi cung - cầu cân bằng, giá sẽ giảm xuống.

“Khi giá được điều tiết sát hơn so với giá thế giới, hiện tượng nhập lậu vàng giảm bớt, góp thu hút lượng ngoại tệ trong dân, doanh nghiệp”, ông Lực nói.

Hiện vàng SJC là thương hiệu vàng quốc gia, thời gian qua có mức giá chênh lệch đến hàng chục triệu đồng mỗi lượng so với thương hiệu khác, khi bỏ độc quyền, theo ông Lực, sẽ không còn giá trị ảo cho bản thân vàng SJC, mà cũng chỉ là một thương hiệu trên thị trường vàng.

Tháo gỡ được những vấn đề đó, ông Lực cho hay, sẽ đáp ứng được yêu cầu vận hành, quản lý thị trường vàng tốt hơn. Từ đó, sẽ có hỗ trợ tốt cho ổn định kinh tế vĩ mô nói chung và kể cả lĩnh vực ngoại hối nói riêng.

Chung nhận định, ông Huỳnh Trung Khánh, Phó chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam, cố vấn Hội đồng Vàng thế giới tại Việt Nam bày tỏ, khi bỏ độc quyền, giá vàng miếng sẽ giảm nhưng sẽ không giảm sốc, mà sẽ giảm từ từ trong thời gian dài. 

Ông giải thích, vì bỏ độc quyền thôi chưa đủ, mà lại cần phải thực hiện đồng thời việc cấp phép sản xuất, nhập khẩu vàng miếng cho một số doanh nghiệp đáp ứng đủ điều kiện.

"Nếu được sản xuất nhưng không được nhập khẩu thì cung - cầu không cân bằng được", ông Khánh nói và cho rằng, việc này không phải là vấn đề ngày một ngày hai có thể giải quyết xong được nên giá vàng sẽ biến động dần, người dân có thể cân đối, tính toán để giảm thiệt hại. 

Cần tạo thị trường giao dịch vàng như một sàn giao dịch hàng hóa

Đồng tình với quan điểm trên, tuy nhiên, TS. Đinh Tuấn Minh, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu giải pháp thị trường cho các vấn đề kinh tế - xã hội cho rằng, về dài hạn cần hướng đến việc tạo ra thị trường giao dịch vàng như một sàn giao dịch hàng hóa.

Ở đó, người dân sẽ tham gia giao dịch mua bán tín chỉ vàng do Nhà nước phát hành. Việc này không ảnh hưởng đến số lượng vàng vật chất nên không tác động đến ngoại hối, tỷ giá. Thị trường giao dịch vàng bình thường như giao dịch mua bán xăng dầu…

Lúc đó, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính hay Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ kiểm soát được việc mua bán vàng; thậm chí còn cân đối được cung - cầu trong nước, khi cầu quá lớn, cung không đủ mới cần nhập khẩu về.