Bộ Tài chính giải thích về tăng phí đường bộ dự án BOT

Bộ Tài chính cho rằng mức thu từng dự án phù hợp với quy định. Ảnh minh hoạ

Trong thông báo giải thích việc tăng phí đường bộ với các dự án BOT, Bộ Tài chính cho biết, thu hút các nguồn lực xã hội đầu tư cho việc phát triển kinh tế xã hội là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là xây dựng kết cấu hạ tầng đường bộ.

Theo quy định hiện hành, các bộ, ngành, UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm xây dựng đề xuất các dự án; lựa chọn nhà đầu tư; thẩm định, phê duyệt và công bố dự án; ký kết hợp đồng dự án; quản lý, triển khai xây dựng dự án và khai thác kinh doanh.

Bộ Tài chính cho rằng, như vậy, các dự án BOT giao thông trên các tuyến quốc lộ, từ việc xây dựng đề xuất các dự án; lựa chọn nhà đầu tư; thẩm định, phê duyệt và công bố dự án; ký kết hợp đồng dự án; quản lý, triển khai xây dựng dự án và khai thác kinh doanh; xây dựng phương án tài chính của dự án, bao gồm mức thu phí hoàn vốn và thời gian hoàn vốn của từng dự án được Bộ GTVT quyết định.

Sau khi nhà đầu tư triển khai xây dựng dự án hoàn thành, căn cứ vào mức thu phí tại hợp đồng BOT, nhà đầu tư có văn bản đề nghị với Bộ GTVT xem xét. Sau đó, Bộ GTVT có văn bản đề nghị Bộ Tài chính ban hành Thông tư quy định thu phí hoàn vốn của từng dự án, trong đó đề xuất cụ thể: mức thu phí, thời gian thu phí hoàn vốn, lộ trình điều chỉnh tăng mức thu phí,...

Bộ Tài chính cho rằng, về mức thu từng dự án đã phù hợp với quy định tại Thông tư số 159/2013/TT-BTC ngày 15/11/2013 của Bộ Tài chính quy định về khung mức thu phí, lộ trình điều chỉnh mức thu phí Cụ thể, năm 2014 mức thu tối đa không quá 2,5 lần mức tối thiểu khung; năm 2015 tối đa không quá 3 lần mức tối thiểu khung; năm 2016 áp dụng mức tối đa khung.

Về việc bác đề xuất của Bộ GTVT tải lùi thời hạn tăng phí đối với một số trạm thu phí BOT, Bộ Tài chính giải thích, ngày 30/12/2015, Bộ Tài chính nhận được công văn số 17178/BGTVT-TC ngày 25/12/2015 của Bộ GTVT đề nghị lùi thời hạn điều chỉnh mức thu phí hoàn vốn của 23 Dự án BOT (có lộ trình tăng phí kể từ ngày 1/1/2016) đến ngày 1/6/2016 (lùi thời gian thực hiện 5 tháng).

Bộ Tài chính cho rằng, đề nghị này của Bộ GTVT chưa phù hợp với chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, cam kết với Nhà đầu tư trong Hợp đồng BOT Nhà nước đã ký. Theo quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật cũng không thể ban hành ngay Thông tư lùi thời hạn ngay  từ ngày 1/1/2016.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cho rằng, hiện cả nước có 53 trạm thu phí, nhưng Bộ GTVT chỉ đề nghị lùi thời gian điều chỉnh tăng mức thu phí 5 tháng của 23 trạm, trong khi đó vẫn tiếp tục có văn bản đề nghị Bộ Tài chính ban hành Thông tư quy định thu phí hoàn vốn 7 Dự án sắp hoàn thành, với mức thu bằng 3,5 lần mức thu cơ bản.

Do đó, Bộ Tài chính đề nghị Bộ GTVT đánh giá tổng thể tình hình thu phí các dự án,đề xuất sửa đổi, bổ sung chính sách cần phân tích tác động trước mắt và lâu dài...

Về vấn đề này, trao đổi với Báo Giao thông, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường khẳng định, việc tăng phí tại một số trạm BOT nằm trong lộ trình hoàn vốn của nhà đầu tư khi tính toán phải trả ngân hàng. Việc tăng phí cũng đã được tính toán trong mức độ có thể chấp nhận được. Đối với một số trạm có mức tăng vọt là do có các trạm gộp lại chứ không phải do một trạm đơn lẻ tăng phí vì thế mức tăng không phải là cao. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện có nhiều yếu tố thay đổi so với dự kiến trong hợp đồng BOT đã ký nên Bộ GTVT sẽ phối hợp với Bộ Tài chính và nhà đầu tư để có sự điều chỉnh ở mức phù hợp nhất.

Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường cũng cho biết, Bộ GTVT đề xuất tạm thời chưa tăng phí tại một số trạm là căn cứ vào tình hình lạm phát thấp hơn nhiều so với dự kiến. “Đề xuất này bảo đảm cho các doanh nghiệp sản xuất có điều kiện kinh doanh tốt hơn, nhất là vấn đề lưu thông hàng hoá trong dịp Tết”, Thứ trưởng Trường nói và cho biết, trong quá trình tạm dừng tăng phí theo lộ trình đã xác định, nhà đầu tư sẽ phải đàm phán với các ngân hàng để đảm bảo phù hợp với lộ trình hoàn vốn, trả vốn vay ngân hàng. Khi ngân hàng chấp nhận, sẽ có văn bản đề nghị Bộ Tài chính chấp thuận điều chỉnh thông tư thu phí cho phù hợp.

Trốn phí đường bộ là ăn cắp!?