Bộ trưởng GTVT: Đã có nhiều nhà đầu tư quan tâm tới dự án cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành

"Rất nhiều doanh nghiệp BOT thích phương án thu phí 18 năm"

Chiều 25/5, thảo luận tại tổ về việc xây dựng dự án cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước), tất cả các đại biểu đều nhất trí về việc cần thiết thực hiện dự án. 

Chia sẻ, làm rõ thêm tại tổ, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết: "Đây là dự án đồng bào Đông Nam Bộ, Tây Nguyên chờ đợi. Bộ GTVT rất mừng khi được Chính phủ, Quốc hội quan tâm dành 50% kinh phí tổng mức đầu tư và 50% để kêu gọi doanh nghiệp. Nếu dự án thành thực hiện, đây sẽ là tuyến đường đẹp, chắc chắn có hiệu quả lớn trong phát triển kinh tế - xã hội, kết nối Tây Nguyên với vùng Đông Nam Bộ và TP.HCM".

Dự án có tổng mức đầu tư lớn hơn 25.000 tỷ đồng, trong đó Nhà nước đầu tư 12.770 tỷ đồng, còn lại là nhà đầu tư trúng thầu sẽ bỏ 12.770 tỷ đồng. Vì đây là con số rất lớn nên rất nhiều đại biểu quan tâm về tính khả thi.

Trước những băn khoăn này, Bộ trưởng Thắng khẳng định có thể yên tâm về việc thu hút đầu tư vì nhiều yếu tố.

Trước hết, đây là dự án có thời gian thu phí không quá dài - chỉ khoảng 18 năm, đã đảm bảo lãi suất ngân hàng, tỉ suất đầu tư và tương đồng với 3 dự án PPP (đối tác công tư) trên trục Bắc - Nam phía Đông đã hoàn thành và sắp tới sẽ thu phí.

Trước đây, khi không có phần vốn Nhà nước tham gia, các dự án BOT có thời gian thu phí dài khoảng 30 năm, dự án nào thật tốt thì trên 25 năm. Còn với dự án này, thời gian thu phí khoảng 18 năm nên nhiều nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư chuyên về BOT rất thích.

Một điểm khác, Bộ trưởng cho biết, với cơ chế nhà nước tham gia, doanh nghiệp về cơ bản không có rủi ro. Khi Quốc hội chính thức phê duyệt Luật Đường bộ, cho phép thu phí đường cao tốc do Nhà nước đầu tư, đồng nghĩa với dự án này, cả Nhà nước và nhà đầu tư cùng thu phí.

"Chúng ta hoàn toàn có thể ưu tiên cho nhà đầu tư thu trước, Nhà nước thu sau nên rủi ro tài chính với doanh nghiệp là gần như không có", Bộ trưởng khẳng định và tiết lộ trên thực tế đã có nhà đầu tư quan tâm, đề xuất đối với dự án này.

Phối hợp chặt với địa phương

Trả lời thắc mắc của đại biểu Nguyễn Văn Cảnh về việc cử tri lo ngại khu dân cư địa phương có thể bị ngăn cách khi làm cao tốc, Bộ trưởng khẳng định: "Khi xây dựng cao tốc, Bộ luôn thực hiện đầy đủ, lấy ý kiến kỹ càng xuống tận phường xã, tổ dân phố".

Sở dĩ, trước đây có một số tuyến phải bổ sung đường gom, đường dân sinh vì trong thời gian dịch, khi lấy ý kiến cộng đồng về dự án, nhiều khi địa phương không quan tâm, bản thân người dân cũng không để ý mà phụ thuộc vào bên tư vấn, thiết kế, khảo sát.

Khi phê duyệt xong, bắt đầu triển khai thực hiện, người dân mới thấy bất tiện và xảy ra tình trạng một số địa phương muốn bổ sung đường gom, đường dân sinh, cầu vượt, có nơi muốn bổ sung tới 50%.

Rút kinh nghiệm từ các dự án trước, ở dự án này, Bộ GTVT đã phối hợp rất chặt với địa phương, bản thân chính quyền địa phương từ cấp xã huyện phải vào cuộc, khu vực nào làm đường gom, dân sinh đều được xử lý.

Về những lo ngại có hai dự án BOT song hành cao tốc Chơn Thành - Gia Nghĩa có thể bị ảnh hưởng, Bộ trưởng Thắng cho biết trong tờ trình, Chính phủ đã nêu cụ thể.

Sau khi dự án cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành đưa vào khai thác sử dụng, cơ quan có thẩm quyền (Bộ GTVT, UBND tỉnh Đắk Nông) sẽ đánh giá cụ thể mức độ phân lưu lưu lượng phương tiện giao thông, tổ chức đếm xe thực tế tại các trạm thu phí và đề xuất các giải pháp phù hợp, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các bên.

"Châu Âu, Mỹ, Trung Quốc có gì, chúng ta có đầy đủ"

Trả lời ý kiến của đại biểu về trạm dừng nghỉ, Bộ trưởng Bộ GTVT cho biết: "Trước đây, khi triển khai cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1, chúng ta chưa có kinh nghiệm nhiều trong xây dựng cao tốc, đồng thời chưa quyết định xã hội hóa hay Nhà nước đầu tư trạm dừng nghỉ. Đến cuối giai đoạn 2022, ngay khi nhìn thấy vấn đề, Bộ GTVT làm rất nhanh, xây dựng khung pháp lý đi theo hướng xã hội hoá".

Đến nay, Bộ GTVT đã quy hoạch mạng lưới trạm, ban hành quy chuẩn quốc gia về đường cao tốc, trong đó có trạm dừng nghỉ và thông tư quy định đầy đủ trạm gồm những gì, đặc biệt dành diện tích xây dựng trạm sạc tương đương với thế giới.

"Châu Âu, Mỹ, Trung Quốc có gì, chúng ta có đầy đủ. Tôi đã chỉ đạo rất kỹ vấn đề trạm sạc điện", Bộ trưởng GTVT nhấn mạnh.

Dự kiến, toàn bộ khu vực cao tốc Bắc - Nam phía Đông sẽ có 36 trạm dừng nghỉ. Từ nay đến cuối năm 2025, toàn bộ các tuyến cao tốc, khi đi vào khánh thành và cả những trạm dừng nghỉ của tuyến cao tốc giai đoạn 1 sẽ hoàn thành đầy đủ đồng bộ trạm dừng nghỉ.

Với các tuyến mới, khi đã có quy chuẩn, pháp lý đầy đủ, việc xây dựng trạm dừng nghỉ sẽ rất đơn giản.

Thông tin thêm, Bộ trưởng GTVT cho biết: "Trước mắt, các dự án xây dựng trạm dừng nghỉ nhận được sự quan tâm của rất nhiều nhà đầu tư. Khi đấu thầu thử, có trạm thu hút 40 đơn vị tham gia. Có một trạm giá khởi điểm khoảng 120 tỷ đồng nhưng đấu thầu lên hơn 200 tỷ đồng. Đó cũng sẽ là nguồn thu lớn cho ngân sách Nhà nước".