Bộ trưởng TNMT: Quy trình quét rác chưa chuẩn cũng là nguồn phát bụi mịn

Chiều 19/12, Bộ trưởng Bộ TNMT Trần Hồng Hà chủ trì họp với 13 bộ, ngành về giải pháp cấp bách kiểm soát chất lượng môi trường không khí tại các đô thị lớn. "Theo số liệu quan trắc chính thức từ trung ương, địa phương, mức độ ô nhiễm tập trung nhiều thời kỳ, nhưng có thời điểm vượt qua ngưỡng cho phép, ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Đây là điều lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các bộ ngành hết sức quan tâm", ông Hà nói.

Đánh giá về Kết quả quan trắc không khí, ông Hà cho biết, số liệu quan trắc bụi mịn PM 2.5 từ 2015-2019 tới nay có xu hướng tăng, cao điểm vào mùa khô, nhiều lúc vượt chuẩn từ 3-5 lần cho phép. “Tình hình ô nhiễm tại Tp.HCM và Hà Nội liên tục gia tăng. Đặc biệt trong năm 2019, tần suất ô nhiễm gia tăng hơn hẳn so với 2018. Những lo lắng của người dân hoàn toàn có cơ sở và xác đáng”, ông Hà nói.

Phân tích các nguồn thải khiến không khí tại Hà Nội và TP.HCM ô nhiễm, ông Hà nhận định: “Nguyên nhân số 1 là bởi phương tiện giao thông. Số lượng xe máy và ô tô tại Hà Nội đã lên tới hơn 7,6 triệu chiếc. Còn tại TP.HCM, ước tính con số này cũng lên tới hơn 10 triệu xe. Trong khi đó, do hoàn cảnh lịch sử, tiêu chuẩn nhiên liệu của Việt Nam còn rất thấp so với thế giới”.

Bên cạnh đó, ông Hà cũng chỉ ra các nguồn phát thải bụi mịn từ các công trình xây dựng, cơ sở sản xuất và thói quen dùng bếp than tổ ong, đốt chất thải của người dân… khiến hai thành phố lớn như hai “đại công trường”. “Quy trình quét rác chưa chuẩn cũng là nguồn phát thải bụi mịn. Cũng không loại trừ nguyên nhân biến đổi khí hậu, ô nhiễm xuyên biên giới…”, vị Bộ trưởng nói thêm.

Liên quan tới giải pháp khẩn hạn chế ô nhiễm không khí, người đứng đầu ngành TNMT nhấn mạnh: “Không được tiết kiệm, các cơ quan liên quan phải có trách nhiệm tập trung nguồn lực, bằng mọi phương pháp huy động ngân sách, huy động lực lượng để duy trì các hệ thống quan trắc tự động để cung cấp thông tin chính xác cho người dân. Nếu chất lượng không khí vượt quá quy chuẩn phải khuyến cáo kịp thời theo các biện pháp mà Bộ Y tế đã ban hành”.

Bên cạnh công bố đầy đủ thông tin, ông Hà đề nghị UBND Hà Nội và Tp.HCM phải thực hiện ngay kế hoạch phun rửa đường; điều tiết luồng giao thông tại những khu vực ô nhiễm nặng, các xe từ ngoại tỉnh đi vào trung tâm phải có che chắn, rửa bụi… Chính quyền địa phương cũng cần có biện pháp khuyến cáo người dân nâng cao ý thức, không đốt rơm rạ, đặc biệt là đốt chất thải nguy hại. Nếu cố ý làm sẽ phải dùng biện pháp xử phạt.

Về lâu dài, ông Hà đưa ra hàng loạt biện pháp như: Hoàn thiện cơ chế chính sách bảo vệ môi trường và các luật liên quan; Đẩy nhanh lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải Euro6 tại 2 thành phố Hà Nội HCM. “Hà Nội và Tp.HCM nên đi đầu trong việc sử dụng phương tiện giao thông thân thiện với môi trường. Có thể áp dụng phí bảo vệ môi trường cao hơn đối với phương tiện cũ tại khu vực trung tâm đô thị”, ông Hà đề xuất.

Ngoài ra, vị Bộ trưởng cũng kiến nghị cơ quan chức năng xem xét quy hoạch điện, trong đó đẩy mạnh năng lượng tái tạo; Xem xét quy hoạch đô thị, tạo cân bằng giữa phát triển cơ sở hạ tầng với “mảng xanh” trong thành phố.

Họp khẩn về ô nhiễm không khí, Bộ TNMT mời phóng viên ra ngoài