Cán bộ Cục Hải quan TP.HCM bị tố gây khó dễ với thủ tục quá cảnh

Doanh nghiệp tố bị cán bộ Hải quan gây khó dễ

Phản ánh tới Báo Giao thông, các doanh nghiệp (DN) kinh doanh dịch vụ vận tải hàng quá cảnh tuyến Việt Nam – Campuchia vừa có văn bản gửi Bí thư Thành ủy TP.HCM, Bộ trưởng Tài chính, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải, Cục trưởng Cục Đường thủy nội địa… phản ánh những bất cập của việc kiểm tra thực tế hàng quá cảnh vận chuyển bằng phương tiện thủy nội địa tại Chi cục Hải quan Khu vực I, Cục Hải quan TP.HCM.

4 doanh nghiệp ký trong đơn là Công ty TNHH MTV Vận Tải Biển Gemadept, Công ty TNHH Dịch Vụ Tiếp vận toàn cầu, Công ty Cổ phần Vận tải thủy Tân Cảng, Công ty Cổ phần Tân Cảng Cypress.

Đây là các DN vận tải hàng hoá container đường thủy qua biên giới giữa Việt Nam và Campuchia từ các cảng khu vực TP.HCM và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đi Phnôm Pênh và ngược lại.

Theo phản ánh của các DN, tuyến hàng hóa này đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Các DN này cho rằng nguyên nhân là do một số cán bộ tại Chi cục Hải Quan Khu vực I, Cục Hải Quan TP.HCM đã cố ý gây khó khăn, phiền hà DN khi thực hiện kiểm tra thực tế thủ công kéo dài số lượng lớn container hàng hóa quá cảnh đi Campuchia bằng đường thủy nội địa.

Một số cán bộ hải quan bị “tố” gây khó dễ là ông Nguyễn Thanh Long – Chi Cục phó, ông Đặng Bùi Việt – Đội Trưởng Đội Giám sát và các công chức thực hiện thủ tục hàng quá cảnh tại đội Hải quan Giám sát (đặc biệt là công chức Hồ Đại Lăng, công chức Trần Kim Ngà).

Cụ thể, theo phản ánh của các DN, trước đây, trong thời gian từ tháng 9/2020 đến tháng 11/2020 sau khi Tổng Cục Hải quan có nhiều văn bản chỉ đạo, ông Nguyễn Thanh Long đã ban hành các công văn số 4396 ngày 24/09/2020, 4412 ngày 25/09/2020 và công văn 1862 ngày 10/10/2020, không cho DN gom trả hàng tại nhiều cảng, khai thác tuyến vận tải theo thực tế.

Các DN cho rằng điều này vi phạm nghiêm trọng Điều ước quốc tế (Hiệp định vận tải thủy) và gây thiệt hại to lớn cho các DN vận tải trong thời gian trên, nhưng ông Nguyễn Thanh Long vẫn tiếp tục phụ trách công việc giám sát kiểm soát tại Chi cục Hải quan Khu vực I, Cục Hải quan TP.HCM đến nay.

“Dù kiểm tra thực tế 1 container trong một tờ khai lại giữ toàn bộ các container trong tờ khai đó dẫn đến mỗi container bị kiểm hóa kéo theo từ 30-50 container khác cùng vận đơn và tờ khai bị giữ lại đến khi hoàn thành việc kiểm hóa”, các DN nêu.

Thời gian từ lúc container bị tạm ngừng thông quan đến lúc hoàn thành kiểm hóa kéo dài trung bình từ 15 đến 45 ngày. Việc ra quyết định giữ hàng kiểm hóa phải sau 3 ngày đến 10 ngày mới gửi cho người khai Hải quan (Ngày phát hành Quyết định giữ hàng đúng theo quy định nhưng thực tế nhưng không chuyển đến DN).

Các DN này cho rằng: Công chức Hải quan khi kiểm tra thường xuyên gây khó khăn như yêu cầu dỡ hàng ra khỏi container mặc dù hàng hóa đồng nhất, không ra ngay biên bản sau khi kiểm hóa xong, kéo dài thời gian hoàn thành giấy tờ hành chính để thông quan cho lô hàng, phát sinh chi phí kiểm hóa, lưu container, lưu bãi, chưa kể kiểm hóa thành nhiều lần, khách hàng, đối tác rất bất bình.

“Quyết định kiểm tra xác xuất 10% hàng hóa nhưng thực chất là kiểm tra 100% hàng hóa vì công chức Hải quan luôn yêu cầu dỡ hết hàng ra khỏi container để kiểm tra hàng đóng ở cuối container”, doanh nghiệp bức xúc viết trong đơn.

Thông tư chưa phù hợp thực tế

Các DN này cũng cho rằng quy định tại Thông tư 39 khi áp dụng với hàng container quá cảnh trên tuyến vận tải thủy giữa hai quốc gia Việt Nam và Campuchia là chưa phù hợp với các tiêu chuẩn vận tải quốc tế.

Theo Hiệp định song phương, người vận chuyển chỉ nhận hàng hóa, thông tin từ hãng tàu biển sau khi hàng đã dỡ xuống cảng biển Việt Nam để thực hiện dịch vụ vận chuyển. Họ không phải là chủ hàng để có thể khai báo chi tiết về lô hàng quá cảnh (hàng hóa không phát sinh thuế nhập khẩu tại Việt Nam).

“Chi cục Hải quan Khu vực I – Cục Hải quan TP. HCM dựa vào điều này để liên tục kiểm tra thực tế hàng hóa quá cảnh và xử phạt DN vận tải với các lỗi rất vô lý; ví dụ như: hàng đóng sai quy cách, sai số lượng... trong khi hàng hóa không thuộc các mặt hàng cấm, còn nguyên niêm phong”, đại diện các DN phản ứng.

Vì vậy, các DN kiến nghị không áp dụng khai báo chi tiết hàng hóa quá cảnh theo Thông tư 39. Đảm bảo hàng hóa được lưu thông thuận lợi phù hợp với các Hiệp định giữa hai đất nước.

Bên cạnh đó, áp dụng việc khai báo hàng container quá cảnh của người vận chuyển bằng đường thủy nội địa tương tự như các hãng vận chuyển hàng hải đang thực hiện;

Xây dựng hướng dẫn riêng rõ ràng, thống nhất về việc kiểm tra, giám sát hàng quá cảnh Việt Nam – Campuchia nhằm phụ hợp với các qui ước, hiệp định quốc tế và tạo thuận lợi cho các DN.

“Khi cơ quan Hải quan quyết định kiểm tra thực tế hàng hóa trong 1 container, giải phóng ngay các container còn lại thuộc tờ khai bị kiểm hóa để tiếp tục vận chuyển. Chỉ kiểm tra thực tế khi thực sự cần thiết, đảm bảo tuân thủ điều khoản của Hiệp định. Không gây cản trở một cách không cần thiết việc tự do giao thông thủy”, DN đề xuất.

Giá xăng dầu đồng loạt giảm mạnh