Căn cứ nào thu phí vào sân bay?

Trạm thu phí ô tô vào sân bay Tân Sơn Nhất - Ảnh: Tạ Tôn

Tính chuyện miễn phí một khoảng thời gian nhất định

Nguồn tin của PV Báo Giao thông cho hay, đến thời điểm này, Chính phủ vẫn chưa có quyết định cuối cùng về việc có nên để TCT Cảng hàng không VN (ACV) tiếp tục thu phí đường dẫn vào sân bay.

Trước đó, hồi tháng 4, Bộ GTVT đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ báo cáo việc thu phí sử dụng dịch vụ đường dẫn vào nhà ga cảng hàng không. Văn bản nêu rõ: Luật Đất đai 2014 và Nghị định 46 có quy định về tiền thuê đất đối với công trình công cộng có mục đích kinh doanh nhưng chỉ với công trình phục vụ kinh doanh tại cảng hàng không, sân bay và công trình phục vụ phi hàng không. Như vậy, đường giao thông nội cảng không thuộc đối tượng điều chỉnh của Luật Đất đai 2014 và Nghị định 46 của Chính phủ. Hay nói cách khác, đất đầu tư xây dựng đường giao thông nội cảng không thuộc đối tượng phải nộp tiền thuê đất. 

Bộ GTVT đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận phương án cho phép tiếp tục thực hiện cơ chế không thu tiền sử dụng đất để xây dựng đường dẫn vào cảng hàng không, đồng thời cho phép ACV tổ chức thu giá dịch vụ đường dẫn để bù đắp một phần chi phí cũng như giao ACV nghiên cứu tìm nguồn thu phù hợp khác để đảm bảo chi phí hoạt động thường xuyên của hệ thống này.

Được biết, Bộ GTVT cũng đã chỉ đạo ACV nghiên cứu đề xuất phương án theo hướng “không thu tiền đối với xe ra vào khu vực đón trả khách trong khoảng thời gian nhất định tuỳ theo từng cảng hàng không, sân bay. Đối với những xe ra vào cảng quá thời gian quy định, thu tiền như dịch vụ sân đậu ô tô”.

Trước mắt, Bộ GTVT chỉ đạo ACV xây dựng phương án, triển khai thu như trên với những cảng hàng không đã có hệ thống kiểm soát ô tô ra vào theo thời gian. Với những cảng còn lại, ACV tạm dừng việc thu tiền dịch vụ đường dẫn vào nhà ga cho đến khi hoàn thiện việc đầu tư hệ thống kiểm soát thời gian.

Thế giới đang làm thế nào?

Cuối giờ chiều qua (16/7), trao đổi với Báo Giao thông, Chủ tịch HĐQT TCT Cảng hàng không VN (ACV) Lại Xuân Thanh cho biết, đã hoàn tất việc xây dựng các phương án thu phí đường dẫn vào nhà ga. 2 phương án được ông Thanh chia sẻ là miễn phí 10-15 phút đầu tiên và phương án giảm 30-50% phí ra vào các cảng (số tiền giảm này sẽ được tính vào phí phục vụ hành khách ở nhà ga mới).

“Chúng tôi vẫn đang chờ quyết định cuối cùng của Chính phủ, Bộ GTVT về vấn đề này”, ông Thanh khẳng định.

Liên quan đến việc thu phí dịch vụ đường dẫn vào sân bay, một chuyên gia kỳ cựu trong lĩnh vực hàng không cho biết, trên thế giới, các quốc gia đều thực hiện nguyên tắc thu tiền đối với dịch vụ sử dụng kết cấu hạ tầng cảng hàng không do doanh nghiệp đầu tư, quản lý khai thác.

Trong đó, nhiều quốc gia thực hiện thu tiền sử dụng kết cấu hạ tầng chung (tính vào khoản thu dừng, đỗ phương tiện hoặc sử dụng nhà ga), không tách riêng khoản thu sử dụng sân đường dẫn vào nhà ga hàng không đối với ô tô đưa đón, trả khách nhằm hạn chế lưu lượng xe ra vào khu vực trước nhà ga mà không có nhu cầu đưa đón khách đi tàu bay.

Một số cảng hàng không lại áp dụng hình thức không thu tiền đối với xe ra vào khu vực đón, trả khách trong một khoảng thời gian nhất định. Cụ thể, Sydney (Úc) miễn phí nếu dưới 15 phút. Tại sân bay Cardiff (Anh) là 10 - 20 phút tuỳ khu vực, trong khi đó tại Auckland (New Zealand) là 1- 30 phút tuỳ từng nhà ga.

Với ACV, vị chuyên gia nói trên cho rằng, các cầu vượt trước nhà ga và đường dẫn vào nhà ga do DN này bỏ tiền đầu tư, duy tu, sửa chữa và làm mới, mở rộng. Do đó, việc ACV được thu tiền để hoàn vốn và bù chi phí khai thác là hoàn toàn hợp lý.

“Đúng là trên thế giới cũng có một số nơi không thu tiền khi đi vào nhà ga nhưng đây đều là những nước mà chính sách của họ (cũng là thông lệ chung của thế giới) rất rõ ràng: Phần tính từ mép nhà ga vào khu bay là do doanh nghiệp đầu tư. Phần từ mép nhà ga đổ ra là Nhà nước đầu tư. Mà Nhà nước đầu tư thì DN không được phép thu tiền là đương nhiên”, vị chuyên gia nói và khẳng định: Chẳng nước nào bảo DN đầu tư cho công trình công cộng (đường vào nhà ga) mà không được thu tiền. Đã là DN thì mục tiêu quan trọng là lợi nhuận.

Bộ GTVT phê duyệt quy hoạch chi tiết sân bay Đồng Hới