Cần tuýt còi "nghề… xả rác"

Hiện nay hình thức quảng cáo bằng việc phát tờ rơi cho người đi dường ngày càng phố biến. Đây là cách quảng cáo có lợi cho cá nhân hoặc đơn vị muốn giới thiệu sản phẩm đến người tiêu dùng một cách nhanh chóng và ít tốn kém. Những hành vi vi phạm này ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị nhưng cơ quan chức năng xử lý.

Nơi nào càng đông, xả rác… càng nhiều

Vừa dừng chân tại ngã tư Thủ Đức, tôi đã được một em sinh viên nam chạy tới dúi vào tay một tờ quảng cáo học đàn piano. Tranh thủ từng giây em này chạy đến hàng chục xe đậu bên cạnh để phát. Dù người đi đường có muốn hay không thì em cũng thoăn thoắt dúi vào tay người đi đường. Có người hiếu kỳ chìa tay xin, nhưng cũng nhiều người vừa mới cầm đã vội thả xuống đường. Cứ thế, phút chốc nơi đây đã ngổn ngang bởi tờ rơi. Xe cộ chạy qua, gió thổi tung những tờ rơi bay như lá rụng.

Rồi chưa kể đến hàng nghìn tờ rơi chứa đựng các thông tin quảng cáo, khuyến mãi, rao vặt như dạy kèm, quán ăn, dịch vụ máy tính, điện thoại... cũng được dán đầy các cột điện, bờ tường. 

Nghề phát tờ rơi không chỉ ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị mà còn gây mất an toàn giao thông

Nhiều bạn sinh viên làm nghề này cho biết: Do hoàn cảnh khó khăn, chọn công việc phát tờ rơi dù thù lao thấp nhưng phù hợp vì được trả tiền ngay lại không yêu cầu phương tiện. Bạn Vũ Minh Tuấn, sinh viên trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TPHCM lựa chọn công việc này, Tuấn cho biết: “Sinh viên đi làm phục vụ ở nhà hàng vừa được lương cao lại có tiền bo nhưng không phải lúc nào cũng có việc để làm. Công việc phát tờ rơi ổn định, không sợ thất nghiệp. Một ngày em tranh thủ đứng đường 3,5 tiếng được công ty thuê họ trả 45.000đ”.

Sau vài tiếng phát tờ rơi thì tại các chốt ngã tư ngập đầy giấy lộn. Chị Hoa, một nhân viên lao công cho biết: “Tổ của chúng tôi phụ trách từ khu vực ngã tư Bình Thái đến Ngã Tư Thủ Đức. Tại đây phải 3 người quét mới dọn hết rác mà toàn là rác tờ rơi. Sài gòn giờ vào mùa mưa,  khi quét giấy cứ bết dính vào vừa dơ bẩn mà vừa khó quét”.  

Giải pháp nào hữu hiệu?

Theo Nghị định số 158/2013/NĐ-CP, những quy định về hành vi cấm trong hoạt động quảng cáo, cụ thể: phạt tiền từ 1 triệu đồng đến 2 triệu đồng đối với hành vi treo, đặt, dán, vẽ các sản phẩm quảng cáo trên cột điện, trụ điện, cột tín hiệu giao thông và cây xanh nơi cộng cộng. Và phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với các hành vi như làm ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị, trật tự an toàn giao thông và quảng cáo có sử dụng các từ ngữ “nhất”, “duy nhất”, “tốt nhất”, “số một” hoặc từ ngữ có ý nghĩa tương tự mà không có tài liệu hợp pháp chứng minh theo quy định.

Nếu theo quy định này thì những người đi phát tờ rơi và những đơn vị thuê người phát tờ rơi cũng bị xử phạt. Vì các sản phẩm mà họ muốn quảng cáo hiện nay luôn đặt mình vào vị trí là “duy nhất” và “tốt nhất”. Thế nhưng những đơn quảng cáo sản phẩm, dịch vụ và các bạn sinh viên phát tờ rơi vẫn duy trì công việc này hàng ngày mà chưa bị nhắc nhở hay bị xử phạt từ bất cứ một cơ quan chức năng nào.

Chia sẻ kinh nghiệm để tránh bị phạt khi dán tờ rơi ở các cột điện, Nguyễn Thiện Việt, sinh viên trường Cao đẳng Công thương TPHCM cho biết: “Phát tờ rơi ở các ngã tư vừa nắng lại bị trả thấp em chuyển sang làm dán tờ rơi, quảng cáo ở các cột điện, mỗi giờ được họ trả 80.000đ. Công việc này nguy hiểm hơn vì nếu bị bắt sẽ bị phạt tiền. Nhưng em đi dán nhiều nơi phần lớn là an toàn. Còn nếu địa phương nào khó thì chuyển sang làm đêm”.

Ông Phạm Văn Dũng, Phó Chánh Thanh tra Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch TPHCM cho biết, Sở cũng đã phối hợp các quận, huyện để giám sát và xử lý. Về vấn đề xử phạt thì cũng đã giao cho các địa phương tự quản lý.

Theo ông Nguyễn Tôn Quyên, Phó Trưởng công an phường Phước Long B, Q.9, người vi phạm về hành vi quảng cáo nếu thuộc địa phận phường nào phường đó sẽ xử lý. Tuy nhiên phường cũng không đủ nhân lực để xử lý những hành vi trên. Chúng tôi cử người theo dõi ban ngày thì những người vi phạm lại hoạt động vào đêm gây khó khăn cho cán bộ xử lý. Ông Quyên cho hay.

Trong khi chờ các cơ quan chức năng ra tay chấn chỉnh tình trạng này thì có lẽ thành phố cần tuyên truyền nâng cao ý thức của mỗi người để góp phần xây dựng hình ảnh mỹ quan đô thị của thành phố ngày một sạch đẹp trong mắt người dân Việt Nam cũng như du khách nước ngoài.  

Đỗ Loan