Cảng 368 hoạt động bất thường, đe dọa môi trường sông Diễn Vọng

Sông Diễn Vọng chảy ra vịnh Cửa Lục đang đứng trước nguy cơ bị ô nhiễm môi trường nếu không có biện pháp kiểm soát chặt chẽ hoạt động của các cảng bến dọc con sông này, nhất là hoạt động “bất thường” tại Cảng tổng hợp bốc xếp hàng hóa 368 (Cảng 368) thuộc Công ty Cổ phần đầu tư phát triển Công nghiệp 368.

Cảng 368 được UBND tỉnh Quảng Ninh cấp Giấy chứng nhận đầu tư năm 2014 nêu rõ 2 “sứ mệnh”: Một là cảng tổng hợp phục vụ hoạt động xuất, nhập nguyên liệu, các sản phẩm vật liệu xây dựng cho huyện Hoành Bồ và nhu cầu xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh; Hai là cảng “tập kết, xuất than thu hồi” từ việc thi công dự án đầu tư xây dựng công viên nghĩa trang An Lạc tại huyện Hoành Bồ của Công ty cổ phần Tập đoàn INDEVCO.

Cảng 368 đăng ký đầu tư lên tới 100 tỷ đồng, công suất 1 triệu tấn/năm với các loại phương tiện điển hình ra vào cảng như: tàu từ 200 tấn đến 500 tấn có dùng cần trục xếp dỡ hàng từ tàu lên xuống bến…Chủ đầu tư cũng cam kết đầu tư hàng loạt các các công trình xử lý môi trường từ giám sát thi công đến vận hành dự án. Tuy nhiên, sau 5 năm Cảng 368 đi vào hoạt động, bóng dáng của một bến cảng thủy nội địa hiện đại, bảo vệ môi trường chưa thấy đâu mà đến nay chỉ là hệ thống cầu cảng, kho bãi, giao thông, hạ tầng kỹ thuật sơ sài trong không khí ngột ngạt vì bụi than và tiếng ồn của máy móc.

Khu vực giáp ranh giữa Cảng 368 với tuyến đường tỉnh lộ 279 (đường tránh phía Bắc Hạ Long) vẫn chỉ là những hàng cây lưa thưa tạm bợ, khiến bụi lơ lửng, các khí độc hại, tiếng ồn không thể giảm thiểu tác động đến môi trường như cam kết mạnh mẽ của Công ty Cổ phần đầu tư phát triển Công nghiệp 368 khi triển khai dự án. Hệ thống thoát nước của Cảng 368 cũng đầu tư theo kiểu “hình thức”. Hầu hết các cửa cống thoát nước thải đều đen ngòm, đặc sệt màu bùn than xả trực tiếp ra mương thoát nước chung dọc tuyến tỉnh lộ 279 và chảy ra sông Diễn Vọng.

Giấy chứng nhận đầu tư, nhất là trong Thông báo số 228/TB-UBND ngày 14 tháng 10 năm 2014 của UBND tỉnh Quảng Ninh nêu rõ: “…đồng ý cho công ty Cổ phần Tập đoàn INDEVCO vận chuyển than thu hồi từ dự án về Cảng tổng hợp của Công ty cổ phần đầu tư phát triển công nghiệp 368 (Cảng 368) để tập kết, tiêu thụ. Việc vận chuyển than thu hồi từ Dự án phải đảm bảo nguyên tắc: Cảng 368 chỉ được phép tập kết, tiêu thụ than thu hồi từ dự án trên...”

Điều bất thường tại khu vực Cảng 368, đó là trên chiều dài gần 1km sát bờ sông Diễn Vọng luôn đầy ắp các bãi tập kết khối lượng than lớn cùng nhiều công trình, thiết bị hoạt động sàng tuyển, trộn, rửa than. Đại diện Cảng vụ Quảng Ninh khu vực Làng Khánh khẳng định, các bến, bãi ở khu vực này theo quy hoạch không được tồn tại các hoạt động, chế biến, rửa, sàng tuyển than. Việc phối trộn, sàng tuyển than phải thực hiện trong các khu vực kín và phải tuân thủ các quy trình bảo vệ môi trường.

Phải chăng những bất thường trong hoạt động đầu tư, vận hành Cảng 368 là tác nhân chính khiến môi trường bị ô nhiễm, nhất là nguồn nước thải luôn đặc quánh với màu đen đặc trưng của than? Câu hỏi này, cần sớm có sự vào cuộc làm rõ của các ngành chức năng tỉnh Quảng Ninh.

Bà Nguyễn Thị Nguyệt, một người dân sống ở khu vực sông Diễn Vọng chia sẻ “Trước kia dòng sông này sạch, giúp nhiều người mưu sinh bằng việc đánh bắt cá. Tuy nhiên, những năm gần đây, các cảng, bến tập kết than, vật liệu xây dựng mọc lên như nấm khiến dòng sông ngày càng ô nhiễm...”.

Sai phạm hàng loạt, công ty "ôm" nhiều “đất vàng” thiếu hợp tác với KTNN