Căng thẳng Pakistan - Ấn Độ, hàng không toàn cầu lao đao

Hàng trăm chuyến bay trên khắp thế giới bị hủy hoặc buộc thay đổi lộ trình trong tuần qua sau khi Pakistan và Ấn Độ đóng cửa không phận liên quan tới các vụ bắn hạ máy bay quân sự giữa hai quốc gia có sở hữu vũ khí hạt nhân ở Nam Á.

Gián đoạn nhiều tuyến bayquan trọng

Cơ quan Hàng không dân dụng Pakistan thông báo trên Twitter cho hay, toàn bộ không phận nước này bị đóng đối với tất cả các máy bay dân dụng cho đến 13h GMT ngày 1/3 (tức 20h cùng ngày theo giờ Việt Nam). Islamabad đã đóng cửa không phận từ ngày 27/2, trong khi Ấn Độ cũng đóng cửa các sân bay và không phận phía Bắc nước này.

Việc điều chỉnh đột ngột này đã gây ảnh hưởng tiêu cực tới nhiều tuyến hàng không thương mại của các hãng hàng không trên toàn cầu. Theo Business Times, hãng hàng không Global Airlines đã buộc phải định tuyến lại một số chuyến bay thương mại trong khi hủy nhiều không vận trong tuần vừa qua.

Các chuyến bay của United Continental Holdings Inc (UCH - sở hữu và điều hành United Airlines) từ sân bay quốc tế Newark Liberty (bang New York, Mỹ) đến Delhi hoặc Mumbai (Ấn Độ) đã bị hủy hoặc định tuyến lại và chuyển đường bay hướng đến Frankfurt (Đức). Trong khi đó, các chuyến bay của Air Canada từ Toronto và Vancouver đến Delhi đã buộc phải quay đầu lại và sau đó bị hủy, làm ảnh hưởng tới lịch trình của nhiều hành khách.

Trong khi đó, hãng hàng không quốc gia Sri Lanka Airlines đã hủy các chuyến bay đến các thành phố Karachi và Lahore của Pakistan ngày 28/2 sau khi nước này đóng cửa không phận. Cơ quan Hàng không Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) cũng đã yêu cầu đình chỉ các chuyến bay đến Pakistan.

Các lệnh đóng không phận đối với một số sân bay Ấn Độ cũng ảnh hưởng đến hoạt động hàng không trong nước này. IndiGo (hãng hàng không lớn nhất Ấn Độ), Vistara (chi nhánh của Singapore Airlines), Jet Airways India Ltd và Go Air cho biết các chuyến bay của các hãng này đã bị đình chỉ tại một số phi trường.

Đặc biệt, gần 5.000 hành khách đã bị mắc kẹt tại Bangkok ngày 28/2 khi Thai Airways hủy tất cả các chuyến bay có lộ trình qua không phận Pakistan, bao gồm gần 30 chuyến bay, phần lớn đến và đi từ châu Âu.

Thiệt hại tài chính khó đong đếm

Rõ ràng, hàng không toàn cầu đang bị ảnh hưởng rất nhiều bởi chính trị và tình trạng bất ổn. Ví dụ như Qatar Airlines không thể bay qua không phận một số quốc gia nhất định hoặc hầu hết các quốc gia phải tránh không phận Triều Tiên hoặc các chuyến bay đến Israel thường không thể bay qua nhiều quốc gia.

Điều này cho thấy có rất nhiều vấn đề chính trị và quan hệ quốc tế cần theo dõi và hệ lụy trực tiếp tới ngành hàng không toàn cầu.

Và tới thời điểm hiện tại, các quốc gia Nam Á đang tham gia vào cuộc đối đầu quân sự nghiêm trọng nhất trong 3 thập kỷ tranh chấp tại bang Kashmir, sau khi xảy ra một vụ đánh bom xe tự sát ở khu vực do New Delhi kiểm soát, khiến ít nhất 40 cảnh sát Ấn Độ thiệt mạng hôm 14/2.

Ấn Độ đã mạnh tay đáp trả nhóm phiến quân Jaish-e-Mohammad (có trụ sở tại Pakistan) và tuyên bố rằng họ đã tiêu diệt hàng trăm chiến binh trong một trại quân sự ở bang Kashmir.

Pakistan trả đũa bằng cách bắn hạ 2 máy bay quân sự Ấn Độ và bắt giữ ít nhất 1 phi công, trong khi Ấn Độ nói rằng họ đã hạ 1 máy bay Pakistan. Islamabad sau đó thông báo đóng cửa không phận, trong khi các sân bay ở Bắc Ấn Độ đã đóng cửa trong nhiều giờ trước khi các hạn chế được dỡ bỏ.

Sự gián đoạn này đã cắt đứt các tuyến đường ngắn nhất cho các chuyến bay như từ Singapore đến London, Kuala Lumpur đến Frankfurt và Hong Kong đến Dubai (theo dữ liệu trên gcm.com).

Nhận định về vấn đề này, nhà phân tích hàng không Geoffrey Thomas nói rằng, tình trạng gián đoạn các tuyến hàng không có khả năng khiến các hãng hàng không tổn thất hàng triệu USD. “Đó là hành lang bay quan trọng và sự gián đoạn hiện nay rất nghiêm trọng vì mọi hoạt động giao thông hàng không đang bị đẩy ra xa hơn về phía Nam trên vịnh Arab”, CNN dẫn lời diễn giải của ông Thomas.

Mỹ chuẩn bị mở đường cho các chuyến bay thẳng từ Việt Nam