Cảnh báo dịch sốt rét trở lại

Dịch bệnh sốt xuất huyết, sốt rét đang có nguy cơ bùng phát. Ảnh: Tạ Tôn

Dịch bệnh nguy hiểm vào mùa

Theo nhận định của ông Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế các dịch bệnh mới nổi như Ebola, Mers, Zika và bệnh do véc-tơ truyền bệnh gây sốt xuất huyết bùng phát tăng mạnh ở nhiều quốc gia trên thế giới. Tại Việt Nam, các bệnh nguy hiểm và mới nổi luôn có nguy cơ xâm nhập cao, bùng phát nếu không triển khai quyết liệt các biện pháp phòng chống dịch. Bệnh dịch Zika lưu hành có thể tăng số trường hợp mắc trong thời gian tới.

Còn theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, cho đến giờ chưa xuất hiện thêm trường hợp virus Zika nào ngoài ba trường hợp nhiễm đã từng phát hiện tại Phú Yên, Khánh Hòa và TP HCM. Tuy nhiên, thực trạng một số nước láng giềng có ca mắc Zika gia tăng cao cũng có nguy cơ cao xâm nhập vào nước ta nếu lơ là công tác kiểm soát tại các cửa ngõ biên giới hay cửa khẩu.

“Ngay như bệnh bạch hầu vốn từ rất lâu không xuất hiện nay lại có mặt và thành dịch ở một số tỉnh phía Bắc miền núi và Bình Phước. Sự trở lại của bạch hầu cũng cho thấy lỗ hổng trong công tác tiêm chủng”, bà Tiến khuyến cáo.

Bên cạnh, nhiều bệnh dịch khác cũng có nguy cơ phát dịch cao như bệnh sốt xuất huyết có thể diễn biến phức tạp từ giờ đến hết mùa mưa, địa phương lưu hành bệnh đáng lưu ý nhất là các tỉnh miền Nam và khu vực Tây Nguyên. Bệnh cúm A H1N1 chuẩn bị vào mùa thu đông, đang tăng một số ca ở một số tỉnh, là cúm thương hàn. Mặc dù đây là cúm mùa nhưng nếu chủ quan vẫn có thể gây tử vong. Bên cạnh đó, bệnh tay chân miệng cũng có nguy cơ gia tăng trong mùa tựu trường. “Các bệnh có vaccine tiêm chủng phòng bệnh cũng ghi nhận rải rác trường hợp mắc tại các tỉnh, thành phố, tuy nhiên, đặc biệt lưu ý các ổ dịch tại “vùng lõm” có tỷ lệ tiêm chủng chưa cao, không quản lý tốt đối tượng tiêm chủng”, ông Phu lưu ý.

Theo ông Phu, dịch bệnh gia tăng là do gia tăng sự giao lưu đi lại, đô thị hóa mạnh mẽ, biến đổi khí hậu toàn cầu hiện tượng Elnino, gia tăng kháng thuốc của vi sinh vật gây bệnh, chu kỳ dịch, vệ sinh môi trường (dụng cụ phế thải, dụng cụ chứa nước), người dân chủ quan trong công tác phòng chống dịch bệnh và khó khăn về kinh phí.

Theo ông Phu, có 3,1 tỷ người có nguy cơ sốt rét, tại Việt Nam ghi nhận 3.360 bệnh nhân có ký sinh trùng sốt rét và ba trường hợp tử vong tại Phú Yên và TP HCM. Nhưng đặc biệt quan tâm gia tăng số mắc lao động ở nước ngoài như châu Phi và Campuchia, sau đó di cư về Việt Nam nên khó phát hiện sớm. 10 tỉnh có số mắc cao như: Bình Phước, Gia Lai, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Nghệ An, Đắk Lắk, Đắk Nông, Quảng Bình, Lâm Đồng, Quảng Nam.

Cảnh báo sốt rét kháng thuốc

Tại hội nghị, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng Trần Đắc Phu cảnh báo: Bệnh sốt rét, ký sinh trùng sốt rét kháng thuốc tại một số tỉnh có nguy cơ lan rộng, có thể tiếp tục ghi nhận các trường hợp sốt rét xâm nhập trong thời gian tới.

Trước tình hình bệnh sốt rét kháng thuốc như hiện nay, theo GS. Nguyễn Văn Kính, BV Bệnh nhiệt đới T.Ư, dù đã xây dựng được phác đồ điều trị sốt rét kháng thuốc, tuy nhiên nguồn thuốc hỗ trợ điều trị sốt rét ác tính hôn mê hiện chưa được đáp ứng, rất thiếu. “Đáng lưu ý, hiện tình trạng kháng thuốc và kháng vi khuẩn, những trường hợp kháng thuốc kháng sinh cần phải cách ly tránh lây nhiễm ra cộng đồng”, ông Kính khuyến cáo.

Trước nguy cơ này, thời gian qua, Cục Quản lý khám chữa bệnh liên tục cập nhật mới phác đồ điều trị sốt rét trong đó lưu ý thuốc bổ sung và có các văn bản chỉ đạo địa phương tăng cường hệ thống báo cáo ca bệnh trên toàn quốc. Ngoài ra, đơn vị này cũng trực tiếp kiểm tra giám sát công tác điều trị, tập huấn phòng chống dịch Zika, sốt xuất huyết tại các điểm nóng như Tây Nguyên, các tỉnh phía Nam. Các bệnh viện tuyến cuối như: Nhi đồng 1, Nhi đồng 2, Bệnh nhiệt đới TP HCM cũng đã được phân tích rút kinh nghiệm trường hợp tử vong để có phương án điều trị tiếp theo.

Bộ Y tế cũng yêu cầu các bệnh viện tuyến cuối duy trì số đường dây nóng để giúp các bệnh viện tuyến dưới trong công tác điều trị trong mùa dịch. Bên cạnh đó, các bệnh viện cần kiện toàn cở sở thu dung, thiết bị vật tư tiêu hao để phục vụ bệnh nhân. Các tỉnh có số lượng bệnh nhân gia tăng đột biến thì khả năng, máy thở, thiết bị hồi sức, nhân lực khó khăn nguy cơ tử vong cao hơn. Vì thế, phải rà soát bổ sung thiết bị như dịch truyền, máy thở chức năng cao, máy lọc máu liên tục để không đổ dồn lên BV tuyến cuối.

“Để phòng chống các dịch bệnh mới nổi, Bộ Y tế tiếp tục phát động chiến dịch diệt loăng quăng, bọ gậy, muỗi. Tăng cường công tác tiêm chủng, tiêm chiến dịch ở vùng tỷ lệ tiêm thấp. Đồng thời, tăng cường hệ thống giám sát các bệnh truyền nhiễm, phát hiện sớm; yêu cầu các viện Pasteur lấy tăng mẫu Zika, tăng mẫu muỗi ở các điểm nguy cơ để khoanh vùng dịch sớm…”, bà Tiến cho biết.

Tìm ra kháng thể chống virus Zika