Cảnh giác virus Zika lây qua đường tình dục, muỗi đốt

Dịch bệnh Zika có liên quan tới hội chứng teo não ở trẻ

Lãnh đạo Bộ Y tế nhận định thời gian tới số ca nhiễm virus Zika không dừng lại ở con số 2, do loại virus này có thể lây qua đường tình dục, muỗi đốt. Các biện pháp giám sát và phòng chống dịch đã được nâng lên mức 2.

Số ca nhiễm virus Zika có thể tiếp tục được ghi nhận

Tại cuộc họp về tình hình dịch bệnh do virus Zika sáng qua (5/4), ông Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) nhận định, thời gian tới có thể tiếp tục ghi nhận trường hợp mắc bệnh do virus Zika vì hiện nay có sự giao lưu đi lại giữa các quốc gia cũng như giữa các địa phương trong cả nước; Đồng thời, Việt Nam cũng có muỗi vằn là véc-tơ truyền bệnh và chưa có miễn dịch trong cộng đồng...

Đến ngày 4/4, Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư và Viện Pasteur TP HCM đã xét nghiệm 1.215 mẫu bệnh phẩm nghi nhiễm virus Zika tại 32 tỉnh, TP trên cả nước; Trong đó, đã phát hiện 2 trường hợp dương tính tại tỉnh Khánh Hòa và TP HCM.

Đó là, bệnh nhân nữ 64 tuổi (cư trú tại P Phước Hòa, TP Nha Trang, Khánh Hòa) với khởi phát sốt nhẹ, đau đầu nổi ban ở hai chân và đau mắt đỏ vào ngày 26/3. Sau 2 ngày tự uống thuốc hạ sốt ở nhà nhưng không đỡ, bệnh nhân đến khám tại BV Nhiệt đới Khánh Hòa với kết quả xét nghiệm dương tính với virus Zika.

Trường hợp thứ 2 là bệnh nhân nữ 33 tuổi (mang thai 8 tuần) trú tại phường Thạnh Mỹ Lợi, quận 2, TP HCM khởi phát ngày 29/3 với triệu chứng phát ban, viêm kết mạc, mệt mỏi, nhập viện do lo ngại bị Rubella. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm tại Viện Pasteur TP HCM cho thấy, bệnh nhân dương tính với virus Zika. Được biết, bệnh nhân này cũng có chồng mới từ Maylaysia về và trước đó con gái nhỏ cũng có biểu hiện sốt nhưng đã được xác định là sốt xuất huyết.

Ông Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết: “Cả hai trường hợp trên đều được xác định lây nhiễm virus Zika từ muỗi truyền bệnh. Ngành Y tế đã giám sát các trường hợp người nhà và các hộ gia đình xung quanh hai trường hợp này nhưng chưa phát hiện trường hợp nào khác nhiễm virus Zika. Như vậy, đây là hai trường hợp nhiễm virus Zika đầu tiên ghi nhận tại cộng đồng ở nước ta, hiện sức khỏe của hai bệnh nhân ổn định”.

Trước diễn biến phức tạp của bệnh dịch do virus Zika, Bộ Y tế đã có văn bản gửi Sở Y tế tại tỉnh Khánh Hòa và TP Hồ Chí Minh tham mưu UBND các tỉnh, TP này công bố dịch theo quy mô xã, phường; nâng mức cảnh báo, đáp ứng dịch lên mức 2 đối với tình huống đã có trường hợp mắc bệnh.

Các Viện Pasteur Nha Trang, Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh tiếp tục phối hợp với các địa phương điều tra mở rộng tại khu vực ổ dịch và triển khai các biện pháp xử lý ổ dịch.

Cũng trong ngày 4/4, hai đoàn kiểm tra do Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến và Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long đã đến chỉ đạo công tác giám sát, phòng chống dịch bệnh tại 2 địa phương này.

Cẩn trọng với phụ nữ mang thai

Theo đại diện của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), việc phát hiện bệnh nhân nhiễm virus Zika ở Việt Nam hoàn toàn không bất ngờ. Bởi cách đây hai tuần khi đánh giá nguy cơ dịch xâm nhập Việt Nam, tình huống này đã được dự đoán có thể xảy ra. Mối lo lắng lớn nhất ở đây khi nhiễm virus Zika là loại virus này có mối liên hệ với chứng đầu nhỏ ở thai nhi. Vì vậy, phụ nữ độ tuổi mang thai và phụ nữ mang thai cần nhận thức rõ về cách phòng chống bệnh.

Ông Trần Đắc Phu cho biết, mặc dù cùng có hình thức truyền nhiễm qua muỗi vằn, nhưng sốt xuất huyết nguy hiểm hơn nhiều so với bệnh virus Zika. Thực tế, có đến 80% trường hợp mắc virus Zika không thể hiện rõ và có khả năng tự khỏi. “Điều lo lắng nhất là đối với phụ nữ mang thai nhiễm virus Zika, nhưng không phải tất cả các bà mẹ mang thai cứ nhiễm virus này là đồng nghĩa với sinh con mắc chứng đầu nhỏ”, ông Phu nhấn mạnh.

Trước những lo lắng của không ít phụ nữ đang mang thai khi “hung tin” phát hiện ra bệnh nhân nhiễm virus Zika tại Việt Nam, ông Trần Danh Cường, Phó Giám đốc BV Phụ sản T.Ư khẳng định: “Hội chứng đầu nhỏ có tỷ lệ rất thấp, trong đó có nhiều nguyên nhân, có thể do nhiễm trùng - CMV, ký sinh trùng và rubella, thêm nguyên nhân mới là virus Zika; di truyền - tổn thương gene, nhiễm sắc thể và nhiễm độc - chiếu xạ, một số hóa chất.

Hiện, việc chẩn đoán não nhỏ ở thai nhi chỉ căn cứ bằng việc theo dõi, giám sát bà mẹ mang thai trong tháng đầu bằng đo chu vi đầu thai nhi qua siêu âm tại tất cả các cơ sở y tế. Với kỹ thuật siêu âm hiện nay hoàn toàn có thể đo được kích thước đầu thai nhi để phát hiện hội chứng đầu nhỏ”.

Ông Cường cũng khuyến cáo, các thai phụ không nên quá lo lắng, chỉ khi có biểu hiện sốt hay dấu hiệu bất thường và đặc biệt với thai phụ sống trong vùng dịch thì nên đến cơ sở y tế để khám và xét nghiệm. Nếu thai phụ được xác định dương tính với virus Zika, sẽ giám sát bằng siêu âm đo vòng đầu thai nhi 2 tuần một lần, theo dõi, đánh giá biểu đồ phát triển của đầu, nếu bất thường sẽ được hội chẩn và quyết định có dừng thai kỳ hay không.

“Hiện phương pháp phòng chống bệnh dịch do virus Zika duy nhất là diệt véc-tơ truyền nhiễm muỗi vằn, loăng quăng. Để làm việc này cần sự vào cuộc của cả cộng đồng”.

Bộ trưởng Y tế họp khẩn với TP HCM Bộ trưởng Bộ Y tế tại buổi làm việc với UBND TP. HCM Bộ trưởng Tiến yêu cầu Sở Y tế cùng các đơn vị liên quan tăng cường các biện pháp phòng chống virus Zika, giám sát các bệnh viện nhi, bệnh viện phụ sản, xét nghiệm chéo các trung tâm xét nghiệm… Đối với thai phụ trong thời gian 3 tháng đầu có biểu hiện sốt, phát ban, đau mình cần đến cơ sở y tế khám để được bác sĩ tư vấn sức khỏe. Bên cạnh đó, Bộ trưởng Tiến cũng nhắc nhở kỹ thuật phun, pha hóa chất phun, xem xét mức độ kháng muỗi. Cửa khẩu hàng không Tân Sơn Nhất tiếp tục kiểm tra thân nhiệt hành khách. Linh Hoàng

Phát hiện ca nhiễm virus Zika đầu tiên tại Lào, Việt Nam lo lắng