Cháy bãi xe tự phát, người gửi có được bồi thường thiệt hại?

Khoảng 13h ngày 6/5, tại ngõ 37 Trần Quốc Hoàn, phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy (Hà Nội) xảy ra vụ cháy lớn tại bãi trông giữ xe ô tô, xe máy tự phát.

Thống kê ban đầu, vụ cháy làm 5 ô tô và nhiều xe máy bị ngọn lửa thiêu rụi.

Sau vụ việc này, nhiều người đặt câu hỏi, trách nhiệm của bên trông giữ xe là như thế nào? Liệu người gửi xe ô tô, xe máy ở đây có được đền bù thiệt hại do vụ cháy gây ra không?

Nhìn nhận sự việc dưới góc độ pháp lý, luật sư Quách Thành Lực (Giám đốc Công ty Luật Pháp trị) cho biết, trong vụ việc này, người bị thiệt hại nếu muốn được đền bù cần xác định 3 điểm mấu chốt.

"Đó là hình thành hợp đồng dân sự về trông giữ tài sản, nguyên nhân vụ việc và các giấy tờ liên quan chứng minh được tài sản của mình", ông Lực nói.

Theo luật sư Quách Thành Lực, Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định, để xác định được hợp đồng dân sự phát sinh trong trường hợp này, đó là thông qua vé gửi xe, hợp đồng gửi xe.

Khi có hợp đồng dân sự, sẽ hình thành nghĩa vụ của các bên liên quan. Trong đó, bên gửi xe có trách nhiệm khi giao tài sản phải báo ngay cho bên giữ biết tình trạng tài sản và biện pháp bảo quản thích hợp đối với tài sản gửi giữ. Nếu không báo mà tài sản gửi giữ bị tiêu hủy hoặc hư hỏng do không được bảo quản thích hợp thì bên gửi phải tự chịu.

Bên giữ tài sản có nghĩa vụ bảo quản tài sản theo đúng thỏa thuận, trả lại tài sản cho bên gửi theo đúng tình trạng như khi nhận giữ; chỉ được thay đổi cách bảo quản tài sản nếu việc thay đổi là cần thiết nhằm bảo quản tốt hơn tài sản đó, nhưng phải báo ngay cho bên gửi biết về việc thay đổi…

Trách nhiệm của bên trông giữ xe phải bồi thường thiệt hại, nếu làm mất, hư hỏng tài sản gửi giữ, trừ trường hợp bất khả kháng (là khi sự việc xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép).

Như vậy, khi vào bãi giữ xe gửi xe, người gửi đã được bên giữ xe đưa thẻ - là thỏa thuận giữ tài sản. Bên giữ xe có trách nhiệm trông giữ tài sản của người gửi. Nếu việc cháy xe do hành vi tắc trách của bên trông giữ xe thì bãi xe có trách nhiệm bồi thường lại tài sản đã hư hỏng.

"Sau khi chờ cơ quan điều tra xác định nguyên nhân vụ việc hỏa hoạn và nếu nhận thấy vụ cháy nằm trong tầm kiểm soát của đơn vị trông giữ nhưng vẫn để xảy ra thì lúc đó bên trông giữ sẽ phải bồi thường thiệt hại", luật sư Quách Thành Lực cho biết.

Về mức bồi thường, theo luật sư Lực, các bên có thể tự thỏa thuận. Người chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường nếu không có lỗi hoặc có lỗi vô ý và thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế của mình.

Khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế thì bên bị thiệt hại hoặc bên gây thiệt hại có quyền yêu cầu tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác thay đổi mức bồi thường. Khi bên bị thiệt hại có lỗi trong việc gây thiệt hại thì không được bồi thường phần thiệt hại do lỗi của mình gây ra.

"Một lưu ý phát sinh đối với người gửi xe trong vụ việc như trên đó là xác định giá trị tài sản, ở đây cụ thể sẽ phải thông qua giấy đăng ký xe. Do vậy, người thiệt hại cần chuẩn bị trước những giấy tờ liên quan để được giải quyết một cách thuận lợi nhất có thể.

Đơn vị trông giữ xe sẽ có nghĩa vụ phải hoàn trả lại giá trị tài sản tương đương với tài sản bị mất, bị hư hỏng nếu 2 bên không thỏa thuận được với nhau thì giá trị bồi thường do tòa án quyết định", luật sư Lực thông tin thêm.

Cháy bãi xe tự phát ở Hà Nội, hàng chục ô tô, xe máy bị thiêu rụi