Chống trốn thuế BĐS, cơ quan thuế muốn được thêm quyền điều tra

Phổ biến tình trạng khai giá chuyển nhượng thấp

Tổng cục Thuế cho biết thời gian qua đã phát hiện nhiều thủ đoạn, chiêu trò trốn thuế, tránh thuế liên quan đến chuyển nhượng bất động sản (BĐS).

Tổng cục Thuế chỉ rõ, hiện có nhiều hợp đồng chuyển nhượng BĐS có công chứng chứng với giá nhà đất khai thấp hơn nhiều so với giá đất thực tế giao dịch, song song với đó là hợp đồng viết tay do hai bên tự ký ghi theo giá thực tế giao dịch để phòng ngừa khi tranh chấp tại toà.

Bên cạnh đó có nhiều trường hợp hồ sơ mới trúng đấu giá đất sau khi có giấy chứng nhận đã làm hợp đồng bán lại giá thấp hơn nhiều giá trúng đấu giá.

Còn đối với hợp đồng chuyển nhượng nhà ở, công trình xây dựng hình thành trong tương lai thì giá trị hợp đồng mua bán nhà ở, công trình xây dựng trong tương lai của bên thứ 2 cho bên thứ 3 cũng chỉ ngang bằng giá đã mua của chủ đầu tư hoặc khi đã được cấp sổ thì người nộp thuế sẵn sàng khai báo thấp hơn giá của chủ đầu tư, nhằm trốn thuế, tránh thuế.

Cũng có trường hợp hai bên mua và bán chuyển nhượng BĐS không ký kết hợp đồng chuyển nhượng mà ký kết hợp đồng ủy quyền (trong đó người được ủy quyền có quyền chiếm hữu, quyền sử dụng, quyền định đoạt đối với BĐS) nhằm tránh thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng BĐS.

Cơ quan Thuế muốn được tự điều tra

Theo Tổng cục Thuế, để quản lý thuế một cách có hiệu quả đối với hoạt động chuyển nhượng BĐS, ngoài quy định về quản lý thuế cần có quy định đồng bộ của Luật Đất đai, Luật Kinh doanh BĐS và công tác phối hợp của các cơ quan ban ngành có liên quan phải được tăng cường.

Liên quan đến đất đai hiện có nhiều cơ quan quản lý như: Bộ Tài nguyên và Môi trường hay Bộ Xây dựng... Tuy nhiên, theo Tổng cục Thuế, văn bản quy phạm pháp luật của các bộ, ngành chưa đồng bộ, mặt khác dữ liệu về đất đai của các cơ quan quản lý nhà nước chưa được xây dựng đồng bộ, liên thông để trao đổi phục vụ quản lý thông tin liên quan đến đất.

“Đặc biệt, đối với hệ thống văn bản quy phạm pháp luật chưa quy định cơ chế kiểm soát dòng tiền đối với các giao dịch chuyển nhượng BĐS”, đại diện Tổng cục Thuế thông tin.

Đối với việc xử lý hành vi vi phạm của người nộp thuế, Tổng cục Thuế cho biết theo quy định pháp luật về thuế, người nộp thuế kê khai, nộp thuế không đúng với giá thực tế chuyển nhượng thì cơ quan thuế có quyền ấn định thuế.

“Tuy nhiên, cơ quan thuế không có chức năng điều tra nên việc thu thập thông tin làm căn cứ ấn định thuế gặp nhiều khó khăn. Việc ấn định thuế được thực hiện có hiệu quả chỉ trong trường hợp cơ quan có liên quan là công an điều tra, thanh tra kiểm tra… thu thập đủ chứng cứ chứng minh giao dịch mua bán thực tế, phát hiện kết luận hành vi gian lận, trốn thuế thì mới đủ căn cứ để cơ quan thuế ấn định thuế”, đại diện Tổng cục Thuế nói.

Tình trạng này đã diễn ra khá phổ biến và Tổng cục Thuế cũng nhận được báo cáo của một số địa phương báo cáo việc đã chuyển hồ sơ qua cơ quan cảnh sát điều tra nhưng cơ quan điều tra chuyển lại cơ quan thuế để xử lý hành chính vì không đủ căn cứ xác định hành vi trốn thuế.

Trước tình hình trên, Tổng cục Thuế cho biết đã nghiên cứu sửa đổi, bổ sung đồng bộ các văn bản quy phạm pháp luật về thuế liên quan đến căn cứ tính thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ và thu nhập doanh nghiệp; Tham mưu cho Bộ Tài chính bổ sung quy định thanh toán qua ngân hàng đối với hoạt động chuyển nhượng BĐS tại Điều 16 Luật kinh doanh BĐS số 66/2014/QH13 ngày 25/11/2014; Kiến nghị bổ sung chức năng điều tra cho cơ quan thuế.

Đặc biệt, Tổng cục Thuế cho biết phối hợp với cơ quan Công an các địa phương để phối hợp điều tra, xử lý những trường hợp sai phạm về trốn thuế, tránh thuế BĐS làm thất thu ngân sách nhà nước và đẩy mạnh thanh, kiểm tra ngành; Tham mưu, báo cáo UBND tỉnh, thành xây dựng Bảng giá đất sát với giá đất phổ biến trên thị trường.

Hoà Bình: 6/9 dự án nhà ở thương mại chậm tiến độ