Chủ tịch Hạ viện Mỹ có bị bãi nhiệm lần đầu trong lịch sử?

Đề nghị bãi nhiệm Chủ tịch Hạ viện Mỹ

Theo hãng tin Reuters, nghị sĩ đảng Cộng hòa theo đường lối cứng rắn Matt Gaetz cho biết đã đệ trình đề nghị bãi nhiệm Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy.

Tuy vậy, ông Gaetz chưa đề cử ứng viên thay thế ông McCarthy. Hạ viện Mỹ sẽ phải tổ chức bỏ phiếu về đề xuất của ông Gaetz trong vòng hai ngày.

Ông McCarthy cần giành được ít nhất 218 phiếu ủng hộ trong số 435 hạ nghị sĩ để tiếp tục giữ chức.

Theo Reuters, hiện chưa rõ liệu các thành viên đảng Dân chủ tại Hạ viện Mỹ sẽ bỏ phiếu chống đối với ông McCarthy hoặc đưa ra thỏa thuận nhượng bộ để ông McCarthy tiếp tục giữ chức.

Chẳng hạn như, phe Dân chủ tại Hạ viện có thể đề nghị ông McCarthy hủy bỏ cuộc điều tra luận tội Tổng thống Joe Biden hoặc tổ chức bỏ phiếu đối với các luật về nhập cư, súng đạn.

Hiện đảng Cộng hòa kiểm soát 221 ghế tại Hạ viện trong khi đảng Dân chủ kiểm soát 212 ghế.

Trước thông tin nghị sĩ Gaetz đệ trình đề nghị bãi nhiệm chức vụ Chủ tịch Hạ viện Mỹ của bản thân, ông McCarthy đăng trên mạng xã hội X (Twitter) rằng: “Hãy cứ làm như vậy đi. Mời ông tiếp tục đệ trình đề xuất”.

Đâu là nguyên nhân? 

Ông Gaetz đệ trình đề nghị bãi nhiệm ông McCarthy sau khi Hạ viện Mỹ bỏ phiếu thông qua dự luật phân bổ ngân sách tạm thời cho hoạt động của Chính phủ Mỹ vào ngày 30/9, giúp Chính phủ Mỹ thoát nguy cơ đóng cửa một phần từ ngày 1/10.

Thượng viện Mỹ cũng thông qua và dự luật đã được Tổng thống Biden ký.

Theo Reuters, ông Gaetz và một số nghị sĩ đảng Cộng hòa cực hữu vô cùng bất bình bởi luật phân bổ ngân sách mới không bao gồm những khoản cắt giảm chi tiêu sâu mà họ yêu cầu. 

Dù dự luật do Hạ viện Mỹ thông qua không bao gồm khoản hỗ trợ 6 tỷ USD cho Ukraine nhưng ông Gaetz cáo buộc ông McCarthy có "thỏa thuận bí mật” với phe Dân chủ về việc sẽ tổ chức bỏ phiếu thông qua dự luật riêng về vấn đề viện trợ cho Ukraine.

Vấn đề khoản hỗ trợ bổ sung cho Ukraine được nhiều nghị sĩ đảng Dân chủ và thành viên đảng Cộng hòa tại Thượng viện ủng hộ nhưng bị một số thành viên đảng Cộng hòa theo đường lối cực hữu tại Hạ viện, như ông Gaetz kiên quyết phản đối.

Về phần mình, ông McCarthy kiên quyết bác bỏ cáo buộc trên, khẳng định ông không thực hiện cất cứ thỏa thuận bí mật nào với phe Dân chủ.

Ông Gaetz là một trong số hơn mười thành viên đảng Cộng hòa theo đường lối cực hữu liên tiếp bỏ phiếu chống đối với ông McCarthy trong cuộc bầu Chủ tịch Hạ viện Mỹ vào tháng 1. Cuối cùng, ông McCarthy đắc cử Chủ tịch Hạ viện Mỹ sau 15 vòng bỏ phiếu.

Một trong những điều kiện để giành chiến thắng trong cuộc bầu Chủ tịch Hạ viện Mỹ là ông McCarthy chấp thuận thay đổi quy định cho phép bất cứ hạ nghị sĩ nào cũng được quyền kêu gọi bỏ phiếu phế truất Chủ tịch Hạ viện.

Hiện chưa từng xảy ra trường hợp Chủ tịch Hạ viện bị bãi nhiệm trong lịch sử nước Mỹ.

Chủ tịch Hạ viện là người đứng thứ hai trong danh sách kế nhiệm chức vụ Tổng thống Mỹ, sau Phó tổng thống.