Công chức mới tuyển dụng dù xuất sắc thì lương cũng chỉ đủ tiêu tằn tiện

Lương khởi điểm thấp nên khó thu hút nhân tài

Thảo luận về kinh tế - xã hội chiều 4/11, đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng (đoàn Quảng Trị) nêu thực trạng nhiều nhân lực khu vực công chuyển sang khu vực tư, trong đó phần lớn là nhân lực chất lượng cao.

Bên cạnh đó, việc thu hút nhân tài vào khu vực công vẫn còn gặp khó khăn nhất định. Mức lương khởi điểm của công chức không đủ thuê nhà ở các thành phố lớn.

Ông Hà Sỹ Đồng nhắc lại tại thảo luận tổ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng khẳng định các luật về đầu tư có nhiều điểm mới rất đột phá, giải phóng được sức sản xuất, khơi thông được các nguồn lực, nhất là những lĩnh vực mới.

"Nhưng theo tôi, để gỡ được điểm nghẽn thể chế thì rất cần tháo gỡ về nhân lực. Bởi, nhân lực thực sự cũng đang bị nghẽn", đại biểu cho hay.

Đại biểu Đồng cho biết thời gian qua, việc sắp xếp bộ máy, tinh giản biên chế, cải cách tiền lương được nhắc đến rất nhiều. Báo cáo của Bộ Nội vụ cho biết việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy hành chính nhà nước về cơ bản đã hoàn thành mục tiêu đề ra.

Tuy nhiên, ở kỳ họp này có nhiều đại biểu phát biểu, những tranh luận kéo dài về việc chữa bệnh cán bộ công chức sợ sai, sợ trách nhiệm. Kết quả xếp loại chất lượng công chức trong năm 2023 chỉ có 6,57% là không hoàn thành nhiệm vụ, còn lại đều hoàn thành và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Từ thực tế trên, đại biểu đặt câu hỏi đã đánh giá đúng tình hình chưa?

"Không thể phủ nhận nỗ lực tăng lương cơ sở 30% của năm nay. Nhưng dù như vậy, một cán bộ, công chức mới được tuyển dụng dù xuất sắc thì lương cũng mới chỉ đủ tiền thuê nhà ở mức bình dân và chi tiêu hết sức tằn tiện", đại biểu Đồng cho hay.

Vì vậy, nhiều địa phương đã xin cơ chế riêng để thu hút nhân tài. Đại biểu đề xuất từ Chính phủ có những đột phá về nhân lực mới gỡ được những điểm nghẽn đang cản trở sự phát triển của đất nước.

Phát biểu tranh luận về nguồn nhân lực, đại biểu Vũ Trọng Kim (đoàn Nam Định) đề nghị cần nhanh chóng nghiên cứu chính sách dân số, trước thách thức già hóa dân số.

Ông Kim cho rằng, có nguồn nhân lực tốt mới giữ được đà tăng trưởng 6-7% cho những năm tới, đồng thời chuẩn bị kỹ để làm chủ nền công nghiệp hiện đại, thu nhập cao sẽ đến trong tương lai gần.

Về vấn đề tinh giản biên chế bộ máy hành chính cấp huyện, xã, đại biểu đề nghị cần "cách mạng hóa" về biên chế, bộ máy từ Trung ương đến địa phương.

Nếu giảm biên chế, đại biểu nêu 2 ưu điểm là giảm người sách nhiễu và tăng lương cho cán bộ mẫn cán. Như vậy, cán bộ sẽ chuyên nghiệp và hiệu quả hơn.

Thúc đẩy hợp tác công - tư để nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực

Đại biểu Quốc hội Trịnh Thị Tú Anh (đoàn Lâm Đồng) cho biết, trong bối cảnh hội nhập và phát triển nhanh chóng của nền kinh tế số, ngành công nghiệp bán dẫn nổi lên như một trong những trụ cột chiến lược của thế kỷ 21. Công nghiệp bán dẫn không chỉ là nền tảng cho các thiết bị công nghệ mà còn giữ vai trò cốt lõi trong nền kinh tế kỹ thuật số của mỗi quốc gia.

Bà Trịnh Tú Anh cho rằng, Việt Nam đứng trước cơ hội lớn nhưng cũng phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc phát triển công nghiệp bán dẫn. Nếu tận dụng tốt cơ hội và đầu tư mạnh mẽ vào nhân lực, hệ sinh thái và năng lượng, Việt Nam có thể trở thành điểm đến lý tưởng của ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu.

Tuy nhiên, hiện Việt Nam cũng đang đối mặt với nhiều thách thức như thiếu hụt về công nghệ và nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là kỹ sư thiết kế chip và nhà khoa học vật liệu. Chương trình đào tạo chưa được cập nhật và chất lượng chưa đáp ứng được tiêu chuẩn quốc tế.

Bên cạnh đó, hợp tác giữa trường đại học và doanh nghiệp còn hạn chế, dẫn đến khoảng cách giữa lý thuyết và thực tiễn. Nguồn cung cấp điện ổn định và năng lượng sạch chưa đáp ứng được nhu cầu của ngành công nghiệp bán dẫn.

Đại biểu Trịnh Tú Anh đề nghị cần sớm xây dựng và triển khai các chương trình đào tạo chuyên sâu về công nghiệp bán dẫn. Thúc đẩy hợp tác công - tư để nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực.

Đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho khu vực tư nhân tham gia vào quá trình đào tạo. Bổ sung các quy định cụ thể trong các luật liên quan để tạo hành lang pháp lý cho các hoạt động hợp tác. Đầu tư mạnh mẽ vào phát triển năng lượng tái tạo và đảm bảo nguồn điện ổn định cho ngành công nghiệp bán dẫn.