Cục Đăng kiểm lên tiếng vụ doanh nghiệp khởi kiện đòi bồi thường 13 tỷ

Nhập khẩu xe không đúng quy định

Liên quan đến vướng mắc trong việc thực hiện thủ tục kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (ATKT & BVMT) xe cơ giới nhập khẩu của lô hàng 10 ô tô sát xi có buồng lái Scania có tiêu chuẩn khí thải Euro 3 do Công ty cổ phần Đầu tư Thương mại và Dịch vụ Vinacomin (gọi tắt là Công ty Vinacomin) nhập khẩu, Cục Đăng kiểm VN cho biết, nguyên nhân là do Công ty cổ phần Đầu tư Thương mại và Dịch vụ Vinacomin nhập khẩu xe không đúng quy định.

Trước đó, ngày 4/4/2019, Công ty Vinacomin gửi văn bản xin ý kiến Bộ GTVT về việc kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (ATKT & BVMT) đối với xe Scania lắp ráp, hoạt động trong công trường.

Ngày 17/4/2019, Bộ GTVT có văn bản số 3535 trả lời nêu rõ: Căn cứ vào Nghị định số 116/2017/NĐ-CP, ô tô tự đổ Scania của Công ty lắp ráp, hoạt động trong nội bộ công trường khai thác mỏ mà không tham gia giao thông đường bộ thì không thuộc đối tượng điều chỉnh của Nghị định 116. Đồng thời cũng không áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 căn cứ theo Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg.

Sẽ không có gì đáng nói nếu như sau đó, Công ty Vinacomin thực hiện đúng như nội dung trong văn bản số 3535 của Bộ GTVT là làm thủ tục đăng kiểm cho xe sản xuất, lắp ráp trong nước mà lại nhập khẩu 10 xe ô tô sát xi có buồng lái chưa qua sử dụng nhập khẩu nhãn hiệu SCANIA có tiêu chuẩn khí thải Euro 3.

Ngày 31/3/2020, DN này mở hồ sơ điện tử đăng ký kiểm tra chất lượng ATKT & BVMT xe cơ giới nhập khẩu trên Cổng thông tin một cửa quốc gia cho các xe này. Theo quy định tại Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg ngày 01/09/2011 của Thủ tướng Chính phủ, tại thời điểm này các loại xe ô tô nhập khẩu phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 (Euro 4).

Đến ngày 3/4/2020, Cục Đăng kiểm VN đã trả lại hồ sơ, không tiếp nhận do các xe này là xe ô tô sát xi có buồng lái bình thường (không phải loại xe ô tô được thiết kế, chế tạo để chạy trên các loại địa hình và đường không thuộc hệ thống giao thông đường bộ).

Hồ sơ đăng ký kiểm tra cũng thiếu các tài liệu quy định tại Thông tư số 03/2018 về kiểm tra chất lượng ATKT & BVMT đối với ô tô nhập khẩu thuộc đối tượng của Nghị định số 116/2017 và cũng không thuộc đối tượng nêu trong văn bản số 3535 của Bộ GTVT.

Hồ sơ hiện vẫn được lưu giữ trên hệ thống trực tuyến ở trạng thái đã trả lại cho doanh nghiệp. Từ thời điểm ngày 3/4/2020 đến nay, Công ty Vinacomin không tiếp tục thực hiện thủ tục đối với hồ sơ này.

Ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm VN cho biết, đến ngày 13/5/2020, Cục Đăng kiểm VN đã có văn bản số 1380/ĐKVN-VAQ báo cáo Bộ GTVT các vấn đề có liên quan đến trường hợp này.

Bộ GTVT cũng đã tổ chức nhiều cuộc họp để xem xét và đều xác định lô hàng 10 xe ô tô sát xi có buồng lái nêu trên không đáp ứng được yêu cầu theo quy định tại Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với xe ôtô, xe mô tô hai bánh có lắp động cơ nhiệt sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới, cụ thể là: Các loại ô tô nhập khẩu tại thời điểm năm 2020 phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 (Euro 4).

Thừa nhận hiểu chưa đúng văn bản của Bộ, vẫn khởi kiện (?!)

TAND TP Hà Nội hiện đang tiếp nhận vụ án khởi kiện hành chính của Công ty Vinacomin đối với hành vi không tiếp nhận, giải quyết hồ sơ đăng ký kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu của Cục Đăng kiểm VN.

Đáng chú ý, ngày 25/10/2021, Công ty Vinacomin đã có văn bản số 505/V-ITASCO ngày 25/10/2021 gửi Bộ GTVT và Cục Đăng kiểm VN trong đó thừa nhận: “Do nhận thức chưa đúng về ý kiến của Bộ GTVT tại công văn số 3535, ngày 29/11/2019 công ty đã tiến hành ký hợp đồng mua 10 xe ô tô sát xi tiêu chuẩn khí thải EURO 3 của hãng Scania để sản xuất xe ô tô tự đổ chạy trong phạm vi hẹp công trường mỏ”. Cục Đăng kiểm VN đã từ chối cấp đăng ký kiểm tra trên cổng thông tin một cửa quốc gia do xe không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải EURO 4.

DN này cũng đề nghị được tiếp nhận hồ sơ đăng ký kiểm tra để tạm đưa hàng về bảo quản tại kho của doanh nghiệp để thực hiện nâng cấp động cơ từ tiêu chuẩn khí thải EURO 3 lên EURO 4. Ngoài ra, Công ty Vinacomin đề nghị Cục Đăng kiểm VN hỗ trợ doanh nghiệp gửi thư tới nhà sản xuất.

Ngày 6/12/2021, Cục Đăng kiểm VN đã gửi thư tới nhà sản xuất Scania CV AB để hỗ trợ doanh nghiệp, tuy nhiên, cho tới thời điểm này, Cục vẫn chưa nhận được phản hồi.

Trong các ngày 25 - 27/7/2022, Công ty Vinacomin đã liên tiếp gửi các tài liệu, hồ sơ giấy, hồ sơ trực tuyến khác nhau tới Cục Đăng kiểm VN để làm thủ tục cho lô hàng này.

Tuy nhiên, Cục Đăng kiểm VN đã trả lại các hồ sơ, tài liệu này do nguyên tắc 1 đối tượng không được mở 2 hồ sơ khác nhau để tránh việc cấp giấy chứng nhận 2 lần.

Hơn nữa, theo quy định tại Thông tư số 42/2018/TT-BGTVT, tổ chức, cá nhân nhập khẩu lập 01 bộ hồ sơ đăng ký kiểm tra và nộp cho Cơ quan kiểm tra bằng hình thức trực tiếp hoặc qua hệ thống bưu chính hoặc qua Cổng Thông tin một cửa quốc gia.

Mặt khác, đây không phải “Trường hợp sự cố kỹ thuật hoặc trường hợp bất khả kháng không thể thực hiện thủ tục hành chính thông qua Cổng thông tin một cửa quốc gia” để phải thực hiện thủ tục hành chính bằng hồ sơ giấy (quy định tại khoản 4 Điều 13 của Nghị định số 85/2019/NĐ-CP).

Theo ông Nguyễn Tô An, Cục Đăng kiểm VN đã trực tiếp làm việc, giải thích và giải đáp cho doanh nghiệp này không dưới 10 lần, doanh nghiệp cũng đã thừa nhận hiểu chưa đúng ý kiến của Bộ nên “lỡ” nhập khẩu lô xe tiêu chuẩn EURO 3 và không được đăng kiểm.

Khi doanh nghiệp đề nghị được hỗ trợ đăng kiểm sau khi thực hiện nâng cấp động cơ từ tiêu chuẩn khí thải EURO 3 lên EURO 4 trong khi khi do dịch bệnh Covid nên chuyên gia của hãng Scania không sang hỗ trợ về việc thử nghiệm tại Việt Nam, Cục Đăng kiểm VN đã hỗ trợ tối đa.

Tuy nhiên, công ty Vinacomin vẫn không thực hiện được việc nâng cấp động cơ EURO 4 do nhà sản xuất Scania CV AB đã không đồng ý hỗ trợ. Cũng vì thế, lô xe hiện không được đăng kiểm theo quy định pháp luật để được đưa vào sử dụng.

Cần phải nói rằng, để nâng cấp động cơ EURO 4, đối với trường hợp kiểu loại xe ô tô sản xuất lắp ráp, nhập khẩu thuộc loại xe hạng nặng có sử dụng kiểu loại động cơ chưa được kiểm tra thử nghiệm khí thải theo quy định do cần có sự hỗ trợ của nhà sản xuất nước ngoài; được căn cứ báo cáo kết quả thử nghiệm khí thải EURO 4 do cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nước ngoài đã cấp (thể hiện kết quả thử nghiệm các phép thử tương ứng quy định tại quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, đã thoả mãn yêu cầu về khí thải theo quy định hiện hành hoặc cao hơn).

Ông Nguyễn Tô An cũng cho biết, sau lô 10 xe sát xi trên, thực hiện chỉ đạo của Bộ GTVT tại văn bản số 11464, trong năm 2021, Cục Đăng kiểm VN đã thực hiện việc tiếp nhận hồ sơ và giải quyết thủ tục cấp Giấy chứng nhận cho 3 lô hàng xe ô tô sát xi có buồng lái Scania gồm 31 xe có tiêu chuẩn khí thải Euro 4 cũng do Công ty cổ phần Đầu tư Thương mại và Dịch vụ Vinacomin nhập khẩu.

Không hiểu vì sao Công ty này gần đây lại nộp đơn khởi kiện Cục Đăng kiểm VN. Nếu cho rằng Cục Đăng kiểm từ chối kiểm tra lô 10 xe sát xi có buồng lái nhập khẩu của Công ty là sai quy định pháp luật, DN này hoàn toàn có thể khởi kiện vào 2 năm trước chứ không cần đợi đến bây giờ (?!).

TT đăng kiểm xe cơ giới Yên Bái 2101S siết kiểm tra tải trọng cách nào?