Cục Hàng không VN: Không phải cảng hàng không nào cũng có khả năng sinh lời

Sân bay không hiệu quả bị đưa ra khỏi quy hoạch

Ngày 14/7, Bộ GTVT tổ chức hội nghị công bố Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021 - 2030 và tầm nhìn đến năm 2050.

Trao đổi bên lề hội nghị, liên quan tới Quy hoạch lần này, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Thắng khẳng định trong quy hoạch lần này, Bộ GTVT không khống chế cố định số lượng cảng hàng không.

Cũng theo lãnh đạo Cục Hàng không Việt Nam, giao thông hàng không có vai trò quan trọng trong tổng thể giao thông quốc gia, đặc biệt là phương thức giao thông có tầm quan trọng rất lớn trong phát triển kinh tế - xã hội các vùng miền và cả nước nói chung.

Với vai trò đó, trong lần quy hoạch này đã đưa ra những định hướng mới như huy động tối đa cơ sở hạ tầng các sân bay gồm sân bay dân dụng để kết hợp khai thác lưỡng dụng. Quy hoạch được thông qua có tính mở cao, đưa ra các nguyên tắc bổ sung cảng hàng không mới và đưa cảng hàng không khai thác không hiệu quả ra khỏi quy hoạch.

Đặc biệt, trước thực trạng các địa phương ồ ạt xin quy hoạch và đầu tư các sân bay, ông Thắng khẳng định, mong muốn của các địa phương khi có sân bay là chính đáng. Tuy nhiên, cảng hàng không chỉ là điều kiện cần, không phải điều kiện đủ để địa phương phát triển kinh tế - xã hội.

Mặt khác, cơ cấu các cảng hàng không phụ thuộc các yếu tố như nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội vùng miền cả nước, quan hệ giữa phương tiện hàng không với các loại hình giao thông khác và hiệu quả khai thác.

Trong đó, hiệu quả là yếu tố quan trọng khi đặt vấn đề các địa phương nên có sân bay hay không và nên có vào thời gian nào.

“Sân bay có nguồn lực đầu tư và chi phí lớn để duy trì phát triển. Do đó, ngoài việc mang lại lợi ích chung, vẫn phải bảo đảm hiệu quả nhất định để duy trì và phát triển, tránh tình trạng sân bay định ra rồi dừng khai thác”, lãnh đạo Cục Hàng không VN nói và cho biết thêm, trong quy hoạch này, Thủ tướng Chính phủ có quan điểm vừa đóng vừa mở. Cảng hàng không nào không phát huy được vai trò sẽ đưa ra khỏi quy hoạch. Cảng hàng không nào có nhu cầu, bảo đảm hiệu quả, thu xếp được nguồn lực đầu tư, sẵn sàng đưa vào quy hoạch.

Hiệu quả cảng hàng không là hiệu quả tổng thể lợi ích quốc gia

Đánh giá về việc huy động các nguồn vốn “rót” cho hạ tầng sân bay khi tổng số tiền dự kiến cần để đầu tư phát triển hệ thống cảng hàng không đến năm 2030 lên tới 420 nghìn tỷ đồng, theo ông Thắng, trong quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch đã có các định hướng quan trọng để các bộ, ngành có đề xuất, kiến nghị với Thủ tướng, Quốc hội để ban hành những quy định, đặc biệt là hệ thống quy định pháp luật, tạo điều kiện phát triển hệ thống cảng hàng không, giữa hàng không và quốc phòng khi dùng chung cả tài sản, đất đai…

Bởi lẽ, các cảng hàng không là kết cấu hạ tầng giao thông quốc gia, mục tiêu chính là để phục vụ cho đi lại của người dân. Do đó, hiệu quả cảng hàng không là hiệu quả tổng thể lợi ích quốc gia, xã hội, doanh nghiệp và người dân.

“Không phải cảng hàng không nào cũng có khả năng sinh lời. Nhưng có những địa điểm cảng hàng không bắt buộc phải có để phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Vấn đề là tổ chức mạng cảng hàng không làm sao để hạch toán toàn mạng mà vẫn có khả năng sinh lời và bảo đảm phát triển”, lãnh đạo Cục Hàng không nói và khẳng định với cảng hàng không, không nên tiếp cận riêng lẻ.

Người đứng đầu Cục Hàng không cho biết thêm, phải phân cấp cảng hàng không trọng yếu, cửa ngõ hay địa phương có tính chất gom tụ. Ví như Mỹ, chỉ có hơn 10 cảng hàng không mang tính gom tụ. Quốc gia này tổ chức theo hình thức trục nan, tức là các đường bay đều qua các trung tâm này. Từ đó, bảo đảm hiệu quả khai thác cũng như giá rẻ cho hành khách

Theo Quy hoạch hiện nay, vùng Thủ đô Hà Nội và TP.HCM là hai đầu mối hàng không trong mô hình trục nan. Trong đó, Cảng hàng không quốc tế Long Thành sẽ có vai trò trọng yếu nhất ở khu vực phía Nam.

Quy hoạch 33 sân bay trong cả nước theo mô hình trục nan