Đã đến lúc nên kết thúc phiên tòa Vinasun kiện Grab?

Toàn cảnh phiên xét xử vụ Vinasun kiện Grab diễn ra hôm 26/12

Sau nhiều tháng ròng, TAND TP.HCM đã 6 lần mở phiên xét xử vụ Vinasun kiện Grab đòi bồi thường thiệt hại 41,2 tỉ đồng với cáo buộc những thiệt hại kinh tế của Vinasun là do Grab gây ra…

Theo Vinasun, Grab hoạt động tại thị trường VN thông qua "Quyết định 24" của Bộ GTVT về việc thí điểm triển khai ứng dụng KH-CN hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng, tức cung cấp phần mềm cho đơn vị kinh doanh vận tải. Nhưng thực tế Grab là doanh nghiệp (DN) kinh doanh vận tải taxi - một lĩnh vực cùng ngành nghề với Vinasun. Do Grab thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật đã gây thiệt hại nghiêm trọng về doanh thu, lợi nhuận cho Vinasun nên DN này khởi kiện, yêu cầu bồi thường thiệt hại 41,2 tỉ đồng và yêu cầu Grab bồi thường một lần.

Vinasun đưa ra thống kê, đến hết quý 2/2017, hơn 8.000 người lao động phải nghỉ việc, hàng trăm đầu xe phải nằm bãi. Thiệt hại mà Grab gây ra cho Vinasun từ tháng 1/2016 đến tháng 6/2017 là 52,52%, tương ứng số tiền 39,9 tỉ đồng. Tính đến tháng 6/2017, số xe đăng ký chạy Grab là 12.913 xe thì tổng số thiệt hại Grab gây ra cho Vinasun đến hết quý 2/2017 là 41,2 tỉ đồng…

Ngay từ phiên xét xử đầu tiên, tòa đã phải hoãn lại. Phản đối yêu cầu đòi bồi thường của nguyên đơn, phía bị đơn đề nghị HĐXX bác đơn khởi kiện hoặc đình chỉ vụ án vì các “đòi hỏi” của Vinasun là vô lý.

“Chúng tôi đưa ứng dụng dịch vụ công nghệ thông tin này vào VN đã tạo điều kiện cho khách đi lại dễ dàng, tạo cạnh tranh lành mạnh với các hãng taxi truyền thống. Vinasun, giả sử có giảm sút về doanh thu hoặc lợi nhuận, thì nên tập trung nghiên cứu, đổi mới cách thức kinh doanh và nâng cao chất lượng dịch vụ, quản lý doanh nghiệp... Việc đổ lỗi cho khách quan, có các thông tin sai lệch, bôi xấu các đơn vị khác, về bản chất là không hợp lý trong cơ chế thị trường và sự phát triển của nền kinh tế hiện đại, hướng đến công nghiệp 4.0…”, đại diện phía Grab trình bày.

Để xác định những thiệt hại (nếu có) của Vinasun trong vụ kiện này, tòa đã chỉ định Công ty CP Thẩm định - Giám định Cửu Long (Công ty Cửu Long), với vai trò là đơn vị giám định độc lập.  Tuy nhiên, Cửu Long chỉ đơn thuần tìm kiếm thông tin và bản phân tích của các đơn vị nghiên cứu và phân tích thứ ba (những đơn vị không được tòa ủy quyền để trở thành một phần của quá trình thẩm định). Trong tất cả các phiên tòa xử vụ kiện này từ trước đến nay, Cửu Long liên tục vắng mặt tại tòa, không cho phía Grab cơ hội đối chất. 

Cửu Long lẽ ra phải có đủ năng lực cần thiết để tự bảo vệ các kết quả nghiên cứu và đưa ra kết luận độc lập của họ về việc có bất cứ quan hệ nhân quả nào giữa những thiệt hại (nếu có) của Vinasun và những cáo buộc của Vinasun đối với Grab.

Tại phiên xét xử ngày 30/11, tòa một lần nữa phải tạm hoãn vì không đủ cơ sở luận tội, kết tội Grab, nguyên đơn và bị đơn có yêu cầu giải hòa.

Đến phiên xét xử lần thứ 6, diễn ra vào ngày 26/12, vụ kiện được tiếp tục đưa ra xét xử. Công ty Cửu Long lại tiếp tục vắng mặt, Grab cho rằng, họ không muốn giải thích về các cáo buộc vô căn cứ và những kết luận giám định sai sót của mình. Thay vì tập trung làm rõ những vấn đề có liên quan trực tiếp đến kiện án, tòa lại khai thác thêm nhiều nội dung mới không hề liên quan đến cáo buộc của Vinasun đối với Grab. Tòa yêu cầu Grab trình bày về các phúc lợi với đối tác tài xế, trách nhiệm thế nào… Điều này khiến cho Grab bức xúc trong phản hồi của mình rằng, toà án có đang mở rộng phạm vi xét hỏi ra ngoài các vấn đề của vụ kiện mà không thuộc thẩm quyền phán quyết của mình khi giải quyết một vụ việc cụ thể hay không?

Cũng tại phiên tòa này, Vinasun tiếp tục kêu về những điều kiện kinh doanh mà họ cho rằng “không công bằng”. Trong khi đó, Grab cho rằng Vinasun cũng đã chuyển từ mô hình kinh doanh truyền thống sang mô hình nhượng quyền, trong đó, tài xế không còn là người lao động của công ty, mà trở thành đối tác của công ty.

Vụ kiện chưa có dấu hiệu cho thấy hồi kết, đã 6 lần tòa xử rồi hoãn... Những tình tiết mới cũng chưa thể chứng minh phía Grab sai và phải có trách nhiệm bồi thường 41,2 tỉ đồng cho Vinasun.

Ngay cả khi tòa hỏi, nếu bị đơn đồng ý bồi thường 41,2 tỷ đồng thì Vinasun có đồng ý hay không thì phía Vinasun lại trả lời rằng, kiện vụ kiện này không phải vì tiền (?!)

Nhiều vấn đề đã và đang vượt ra khỏi phạm vi vụ kiện, mất thời gian của các cá nhân tổ chức liên quan. Và thực tế, nhiều đối tượng cũng đã vắng mặt tại các phiên xét xử.

Liệu đã đến lúc, tòa nên đình chỉ vụ án này?