Đại diện UBND tỉnh dẫn luật bất nhất

Đại diện UBND tỉnh Bắc Giang (trái) và luật sư của nguyên đơn tranh luận tại tòa

Không thuộc thẩm quyền vẫn giải quyết

Ngày 23/9, TAND tỉnh Bắc Giang đã đưa ra xét xử vụ án khởi kiện quyết định hành chính của Chủ tịch UBND tỉnh. Như Báo Giao thông đã phản ánh, nguyên đơn của vụ án này là ông Nguyễn Văn Giới (thôn Ngọc Thành 1, xã Ngọc Sơn, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang). 

Vụ án được tóm tắt như sau: Năm 1979, gia đình ông Giới cho gia đình bà Ngô Thị Dung (ở cùng thôn) mượn hơn 216 m2 đất. Tuy nhiên, đến khi có nhu cầu sử dụng và đòi lại thì gia đình bà Dung không trả. Các cấp chính quyền từ thôn, xã và huyện Hiệp Hòa đều khẳng định việc đòi đất của ông Giới là có cơ sở và buộc gia đình bà Dung phải trả lại phần diện tích đó. 

Không đồng ý với giải quyết của huyện, bà Dung có đơn gửi UBND tỉnh. Sau đó, Chủ tịch UBND tỉnh có một quyết định hoàn toàn trái ngược với cấp cơ sở, bác yêu cầu của gia đình ông Giới. Cực chẳng đã, ông Giới đã đâm đơn khởi kiện quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh vì cho rằng quyết định này sai và thiếu khách quan. 

Đưa ra các luận cứ tại phiên xử ngày 23/9, luật sư Hoàng Văn Sản (Công ty Luật TNHH số 1 Bắc Ninh) cho rằng, sở dĩ có tranh chấp là do các bên có thực hiện giao dịch dân sự vì vậy tranh chấp này chính là tranh chấp về giao dịch dân sự. Và theo Luật Đất đai, không có bất kỳ một quy định nào cho phép cơ quan hành chính giải quyết tranh chấp giao dịch dân sự. Do vậy, thẩm quyền giải quyết trong trường hợp này không thuộc Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang.

“Đáng lẽ trong trường hợp này, Chủ tịch UBND tỉnh phải hướng dẫn các bên gửi đơn ra Tòa án theo quy định pháp luật tại Điều 136, Luật Đất đai và Điều 25, Bộ Luật tố tụng dân sự”, luật sư Sản nói.

Thêm vào đó, trên diện tích đất tranh chấp hiện có rất nhiều tài sản như bụi tre, bờ tường rào... và đặc biệt là công trình ao và khi giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất, cũng phải giải quyết cả tranh chấp về tài sản trên đất. Tuy nhiên, Sở TN&MT Bắc Giang đã không xác minh về tài sản trên đất. Căn cứ Điều 136, Luật Đất đai, trường hợp tranh chấp tài sản gắn liền với đất thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án. Như vậy, thẩm quyền giải quyết trong trường hợp này cũng không thuộc Chủ tịch UBND tỉnh.

Căn cứ thiếu thuyết phục!

Trong phần tranh luận tại tòa, ông Giới đề nghị ông Xuyên (đại diện ủy quyền của UBND tỉnh Bắc Giang) đưa ra bằng chứng để chứng minh một loạt các căn cứ để UBND tỉnh ban hành Quyết định 1781 (kết luận việc đòi đất của ông Giới là không có cơ sở). Trong số này có nội dung ông Giới rút lại đơn kiện, rồi việc bà Dung sử dụng ổn định trên 30 năm mà gia đình ông Giới không có ý kiến gì; Hay như việc vì là cho mượn nên gia đình ông Giới hàng năm vẫn thực hiện nghĩa vụ nộp thuế đối với diện tích đất hiện đang tranh chấp... 

Trước tòa, ông Phó Giám đốc Sở TN&MT Bắc Giang đã không chứng minh được những điều này mà loanh quanh cho rằng, với tranh chấp đất đai không có giấy tờ thì thẩm quyền giải quyết của cơ quan hành chính, tức UBND tỉnh. Nhưng ông Xuyên lại quên rằng, nghịch lý ở chỗ, khi căn cứ Điều 113, Nghị định 181/2004/NĐ-CP về trường hợp cho mượn, cho thuê đất để giải quyết, có nghĩa là Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang đã thừa nhận hợp đồng dân sự cho mượn quyền sử dụng đất giữa hai hộ gia đình. Tức là thừa nhận cả giao dịch trái pháp luật (giao dịch miệng, không công chứng, chứng thực, không được đăng ký tại cơ quan Nhà nước).

Ông Xuyên cũng cho rằng, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với diện tích đất tranh chấp cho gia đình bà Dung là do gia đình bà này đã sử dụng ổn định trong thời gian dài. Nhưng thực tế, đất này không phải là sử dụng ổn định mà có tranh chấp; Cũng không phải là gia đình ông Giới “không có ý kiến gì” mà việc đòi đất đã phát sinh từ những năm 2000 và năm 2005, gia đình ông Giới đã có đơn đề nghị xã giải quyết. Tất cả những điều này ông Giới có giấy tờ và người làm chứng để chứng minh.

Ngạc nhiên ở chỗ, vị đại diện UBND tỉnh Bắc Giang cho rằng, bản đồ giải thửa và sổ mục kê năm 1978 chỉnh sửa năm 1986 (nói rõ chủ sử dụng 216 m2 đất ao xảy ra tranh chấp hiện nay mang tên ông Nguyễn Văn Giới) không phải là căn cứ pháp lý và rằng, việc gia đình ông Giới vẫn đóng thuế cho phần diện tích này không thể khẳng định quyền sử dụng đất thuộc nhà ông Giới(!?). Khi được luật sư chất vấn: Vậy Sở TN&MT dựa vào đâu để thực hiện chức năng được giao là quản lý Nhà nước trong lĩnh vực đất đai thì ông Xuyên nói rằng: Tôi không có nghĩa vụ phải trả lời việc quản lý được thực hiện như thế nào. 

Theo lịch, hôm nay (24/9), TAND tỉnh Bắc Giang sẽ tuyên án. 

Minh Thành - Văn Huế