Đắk Nông: Làm dự án nạo vét, khai thác cát gây sạt lở

Doanh nghiệp làm dự án nạo vét, nắn dòng chảy suối Đắk Rí (tại xã Đức Xuyên, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông), tuy nhiên cuối cùng lại tiến hành khai thác cát gây sạt lở, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của người dân trên địa bàn.

Đất sạt lở, dân bức xúc

Trên QL28 thuộc địa phận thôn Xuyên Hà, xã Đức Xuyên, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông có dựng một biển báo ghi “Công trình nạo vét, nắn dòng suối Đắk Rí” do Doanh nghiệp tư nhân Xây dựng và Dịch vụ Phát Hải Nam (DN Phát Hải Nam) làm chủ đầu tư và thi công, thời gian thi công 36 tháng.

Cạnh đó, một con đường cấp phối đấu nối trái phép vào QL28, dẫn thẳng ra cánh đồng Đắk Rí. Hàng ngày, nhiều xe ben vô tư chở cát có ngọn từ bãi tập kết ra QL28 để về xã Quảng Phú.

Men theo con đường in dấu xe ben ra vào chở cát, PV bắt gặp một bè cát với tiếng máy nổ inh ỏi. Trên bè, hai thanh niên đang bơm cát lên bãi tập kết, thấy người lạ họ nhanh chóng ra hiệu cho nhau tắt máy, lội suối bỏ trốn.

Tại hiện trường, một bè khai thác cát đóng bằng thùng phuy, gắn máy nổ và bơm hút cắm thẳng xuống lòng suối, một ống dẫn để bơm cát lên lưới sàn phía trên bãi tập kết.

Cách bãi khai thác này không xa về hướng cửa sông Krông Nô, một công trường khai thác cát rộng lớn, tiếng máy nổ rền vang cả một vùng. Tại đây có hai bãi tập kết cát với khối hàng trăm khối cát, hai chiếc máy múc đợi sẵn để đưa cát lên xe chở đi. Bên cạnh là một lán trại vừa được dựng lên để công nhân nghỉ ngơi.

Phía dưới suối, một sà lan hút cát do 3 thanh niên điều khiển, thả vòi đục khoét lòng suối để lấy cát, cát được đưa lên khoang, còn bùn đất được trả lại xuống lòng suối. Sau khi “no” cát, sà lan từ từ cập bờ, hai thanh niên nhanh chóng lắp ống để bơm cát lên bãi tập kết. Cạnh đó, một sà lan khác hút cát bơm lên lưới sàn trên bờ, toàn bộ bùn, đất được chảy trả lại xuống suối.

Một tài xế xe múc cho hay: “Xe múc này được chủ bãi cát thuê của doanh nghiệp khác để múc cát lên xe ben. Hàng ngày, sà lan đi dọc suối để hút cát, khi đầy thì bơm lên bãi”.

Ông P.D.T. (thôn Xuyên Hà, xã Đức Xuyên) bức xúc: “Nạo vét kiểu gì mà bùn hút lên thì đổ lại xuống suối, chỉ sàng lấy cát. Dòng suối này xưa nay làm gì có sạt lở nhưng từ ngày hút cát đã xảy ra sạt lở. Chúng tôi đã kiến nghị xã rồi”.

Đang nạo vét thì phát hiện... cát

Theo tìm hiểu, ngày 17/10/2018, ông Ngô Xuân Đông, Chủ tịch UBND huyện Krông Nô kí quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư công trình nạo vét, nắn dòng suối Đắk Rí.

Dự án có tổng mức đầu tư 2,2 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách huyện, thực hiện từ năm 2019, mục tiêu để tiêu thoát nước khu vực cánh đồng Đắk Rí. Dự án được UBND huyện giao cho DN Phát Hải Nam thi công với thời hạn 9 tháng trên chiều dài gần 3km tại suối Đắk Rí.

Đến tháng 1/2021, DN Phát Hải Nam có văn bản báo cáo về việc đang tiến hành nạo vét thì phát hiện khối lượng cát pha. Sau đó, UBND huyện có văn bản gửi Sở TN&MT tỉnh Đắk Nông xin ý kiến và ra văn bản thống nhất gia hạn thời gian thi công dự án đến ngày 15/4/2021 với lý do doanh nghiệp thi công chậm, không hoàn thành theo tiến độ đề ra.

Văn bản cũng yêu cầu chỉ được khai thác ở độ sâu 0,64 - 1,52m, thời gian khai thác từ 7 - 17h, không khai thác ban đêm. Trong quá tình khai thác, DN Phát Hải Nam tuyệt đối không lợi dụng việc nạo vét để khai thác cát trái phép.

Trao đổi với PV, ông Lê Phước Hải, chủ DN Phát Hải Nam thừa nhận, sà lan hút nạo vét được ông hợp đồng với hai người khác, tàu này chưa đăng kí, đăng kiểm và những người sử dụng sà lan cũng không có bằng lái. Ngoài ra, đường vận chuyển cát chưa thực hiện đấu nối ra quốc lộ, chưa có phép.

Tuy nhiên, dù PV đã có các hình ảnh chụp về sạt lở bên bờ, cũng như các hình ảnh dự án đang tấp nập khai thác cát, ông Hải vẫn khẳng định doanh nghiệp đã thi công đúng thiết kế, riêng cát không phải là khai thác lậu bởi đến ngày 21/12/2020, UBND tỉnh kí quyết định cho thu gom khoáng sản, đóng tiền thuế cấp quyền khai thác gần 258 triệu đồng/23.000m3. Ông Hải cũng phủ nhận việc hút cát làm sạt lở đất ven bờ của dân, cũng như phủ nhận việc bùn đất hút lên trả lại lòng suối.

Đắk Nông: Mưa lớn gây sạt lở trên QL28, giao thông bị ách tắc cục bộ