Đánh thuế căn nhà thứ hai không khả thi?

Các chuyên gia cho rằng đã đánh thuế thì phải đánh thuế đồng đều tất cả các căn nhà không kể một hay hai - Ảnh: K.Linh

“Đã đánh thuế nhà thì đánh tất”

Đây là đề xuất của ông Lê Viết Hải, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình tại toạ đàm “Hai kịch bản từ việc đánh thuế sở hữu nhà ở thứ hai” ngày 7/9. Với kinh nghiệm nhiều năm kinh doanh bất động sản (BĐS), ông Hải nêu quan điểm: “Theo tôi việc đánh thuế nhà ở thứ hai không thực hiện được tại Việt Nam. Nếu thực hiện sẽ giết chết thị trường nhà cho thuê, vì người mua nhà thứ hai bị đánh thuế thì người ở nhà thuê sẽ phải chịu phần tăng giá, sẽ rất khó khăn vì người thuê nhà thường là người có thu nhập thấp”.

Chính vì thế, ông Hải cho rằng: “Theo tôi, nên đánh thuế cho tất cả BĐS chứ không phải chỉ có căn nhà thứ hai. Như vậy mới đảm bảo sự phát triển ổn định của thị trường”. Ông Hải phân tích thêm: Người có một ngôi nhà diện tích 1.000m2 không bị đánh thuế trong khi người có hai căn nhà mỗi căn 50m2 lại bị đánh thuế là vô lý. Nên nếu đánh thuế thì đánh hết”, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình nói.

Việc đánh thuế có tác động tới cầu thị trường hay không? Trái ngược với một vài ý kiến cho rằng thị trường giảm vì cầu nhà giảm mạnh, ông Trần Như Trung, Phó TGĐ Tập đoàn Nam Cường cho biết, tại Tập đoàn Nam Cường, ngoài các ngày trong tuần, gần như thứ bảy nào Tập đoàn này cũng cũng mở bán. “Thậm chí đến 20h, nhân viên của chúng tôi đã về hết rồi nhưng khách hàng vẫn có nhu cầu tham quan, hỏi mua nhà. Việt Nam đang đối mặt với nhu cầu nhà ở khổng lồ. Nếu hỏi chính sách này có giảm nhu cầu nhà ở không? Tôi cho rằng không bởi mọi người mua nhà không quan tâm”, ông Trung nói.

GS. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT cũng cho rằng, trong mọi sách giáo khoa về thuế, không có sách nào viết về đánh thuế nhà ở thứ hai, chỉ có đánh thuế nhà hay không đánh thuế nhà. Nếu đánh thuế nhà thứ nhất hay thứ hai thì phải có đơn vị nhà giống nhau, bởi sẽ là bất hợp lý nếu một cái villa là nhà thứ nhất không bị đánh thuế nhưng nhà thứ hai là nhà tạm cấp 4 thì lại bị đánh thuế. Do đó, vị chuyên gia này đề xuất nếu đánh thuế thì phải có đơn vị diện tích đánh thuế cụ thể.

Ông Nguyễn Văn Phụng, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp lớn (Tổng cục Thuế) cho biết, đánh thuế tài sản hay đánh thuế căn nhà thứ hai hiện mới chỉ là câu chuyện và đề xuất của thị trường, phải mất nhiều thời gian để nghiên cứu mới có thể ban hành. Theo ông Phụng, về lâu dài cần có một đạo luật thực hiện việc đánh thuế tài sản BĐS, bởi đây là tài sản ai cũng có thể nhìn thấy được. 

Đề xuất tăng mạnh thuế đất phi nông nghiệp

Ông Vũ Văn Phấn, Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, hiện Nhà nước mới đánh thuế sử dụng đất phi nông nghiệp chứ chưa đánh thuế nhà. Đáng chú ý là thuế đất phi nông nghiệp đang ở mức quá thấp: 0,03% trong khi một số nước như Hàn Quốc mức thu cao gấp 3 lần Việt Nam vì thuế BĐS là một nguồn thu ngân sách quan trọng.

GS. Đặng Hùng Võ góp ý, hiện chúng ta không khuyến khích buôn bán đất thô mà khuyến khích đầu tư vào đất. Đánh thuế vào đất sẽ nâng cao hiệu quả sử dụng đất, nếu thuế cao thì sở hữu hiệu quả hơn. Hiện nay, nhiều nước đang dùng đất để tạo vốn rất hiệu quả do nhận thức được đất đai và tài nguyên thiên nhiên là nguồn gốc hưng thịnh của quốc gia, tạo ra sự thịnh vượng của quốc gia. “Trên cơ sở đó, họ tính thuế đánh vào đất rất cao. Họ biết sử dụng thuế đất đai, thu ngân sách từ đất đai”, ông Đặng Hùng Võ nói. Do đó, ông Võ cho rằng, điều chúng ta cần bàn là phải cải cách thêm về thuế sử dụng đất phi nông nghiệp. Hiện mức thuế này là 0,03%, trong khi các nước khác là 1%.

“Quan điểm của tôi là rất ủng hộ sắc thuế này (thuế tài sản - PV) nhưng về thời gian thì cần xem xét kỹ, chỉnh sửa để giải quyết vấn đề bỏ hoang đất đai. Trước mắt, tôi đề xuất cần chỉnh sửa thuế đất phi nông nghiệp. Tuy chính sách này đã có nêu đánh thuế lô đất thứ hai, thứ ba như thế nào nhưng chưa có cơ sở đánh giá những lô chưa sử dụng”, ông Vũ Văn Phấn nói.

Đánh thuế căn nhà thứ hai có khả thi?