ĐBQH sốt ruột chuyện công nghệ nhập thành “đống thép lạnh lùng”

ĐB Lưu Bình Nhưỡng góp ý vào dự án Luật chuyển giao công nghệ (sửa đổi).

Sáng 11/11, Quốc hội thảo luận tại tổ về Dự án Luật Chuyển giao công nghệ.

Cho ý kiến vào dự thảo, ĐB Phan Xuân Dũng - Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học, công nghệ & môi trường nhấn mạnh, Luật phải quy định để làm sao Bộ Khoa học-công nghệ, những người quản lý khoa học công nghệ can thiệp được vào quá trình chuyển giao công nghệ, đặc biệt là công nghệ từ nước ngoài vào. Bởi với luật hiện tại, trong các dự án hầu như cơ quan quản lý Nhà nước tiếp cận với công nghệ của họ là rất khó.

Dẫn chứng trường hợp về công nghệ của Formosa, ông Dũng nhận định: "Dù đây là tập đoàn công nghệ cao, nhưng nếu quản lý Nhà nước và các quy định pháp luật không chặt chẽ thì có thể họ lách, đưa công nghệ không phù hợp vào. Ngay cả khi chúng ta kiểm tra không kỹ thì họ vẫn có thể đưa công nghệ khác vào".

Ông Dũng đơn cử, qua kiểm tra rà soát đã phát hiện Formosa tự ý thay đổi công nghệ nghệ xử lý cốc, từ công nghệ xử lý cốc khô (có nghĩa là công nghệ thân thiện) sang công nghệ xử lý cốc ướt (là công nghệ phát tán rất nhiều chất thải, đặc biệt là khí thải); hoặc yêu cầu họ phải có hồ điều hoà xử lý nước trước khi đưa ra khỏi khu vực nhà máy..., nhưng do chúng ta kiểm soat không kỹ, giao cho họ cả một diện tích đất rộng, nên khó kiểm tra, rà soát hết.

“Hay như boxit Tây Nguyên cũng vậy, tập đoàn lớn họ cũng nói đưa công nghệ cao vào, nhưng thực tế họ đã đánh tráo công nghệ và trình độ công nghệ”, ông Dũng nói và nhấn mạnh,luật phải đưa ra quy định chặt chẽ về chuyển giao công nghệ để có thể kiểm tra được, làm sao nước ngoài không lợi dụng kẽ hở để đưa công nghệ lạc hậu vào.

Đồng tình, ĐB Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) cũng lưu ý việc nhập khẩu công nghệ và nêu thực tế, nhiều công nghệ nhập khẩu về nhưng khi kiểm nghiệm thì "chúng ta bó tay hết", do sự lệch pha về công nghệ, chỉ nhập phần cứng trong khi phần mềm vận hành trong nước lại chưa theo kịp. Khi đó lại phải tiếp tục nhập phần mềm nếu muốn vận hành công nghệ, máy móc. Nên lẽ ra giá công nghệ chỉ một đồng thì cuối cùng lại phải bỏ ra rất nhiều.

Chưa kể, có những công nghệ phải phụ thuộc hoàn toàn vào chuyên gia nước ngoài dẫn đến nhiều cỗ máy nhập về chỉ là những “đống thép lạnh lùng” nằm đấy. Do đó, luật cần khắc phục điểm này và nên khuyến khích chuyển giao để làm sao phát triển thị trường công nghệ.

Ông Nhưỡng cũng đề nghị quy định chặt chẽ về thẩm định, trách nhiệm thẩm định công nghệ vì vấn đề này hiện vẫn rất sơ hở.

"Chúng ta phải quy định rất rõ trách nhiệm của hội đồng thẩm định, cơ quan thẩm định nếu phát hiện thẩm định sai thì phải liên đới trách nhiệm, kể cả tính chuyện xử lý trách nhiệm hình sự, tránh tình trạng nhập thiết bị tỷ đô, gây lãng phí thất thoát cho Nhà nước", ông Nhưỡng nói. 

Xem thêm Video: