Đề nghị bảo tồn một phần cầu đường sắt gần 120 tuổi ở Sài Gòn

UBND TP.HCM vừa có văn bản gửi Bộ GTVT về việc bảo tồn cầu đường sắt Bình Lợi cũ - dự án cải tạo, nâng cấp luồng sông Sài Gòn từ cầu đường sắt Bình Lợi tới cảng Bến Súc theo hình thức BOT.

Trong văn bản, UBND TP.HCM đề nghị Bộ GTVT chấp thuận phương án bảo tồn nguyên trạng một phần cầu đường sắt Bình Lợi.

Cụ thể, bảo tồn nguyên trạng hai nhịp cầu, trong đó có một nhịp cầu quay và một tháp canh phía quận Thủ Đức. Điều này nhằm lưu giữ lại dấu tích của cầu đường sắt Bình Lợi gắn với không gian nước để phục vụ cho việc tìm hiểu, nghiên cứu khoa học về ngành đường sắt và phát triển ngành du lịch.

Đối với kết cấu cầu Bình Lợi đề nghị bảo tồn, UBND TP.HCM sẽ bố trí kinh phí thực hiện công tác bảo tồn và phân cấp cho cơ quan, đơn vị có chức năng thực hiện quản lý, duy tu, bảo dưỡng và vận hành khai thác theo quy định.

Đồng thời, UBND TP.HCM đề nghị Bộ GTVT bàn giao lại cho TP quản lý phạm vi khu vực cầu đường sắt Bình Lợi cũ (phía quận Bình Thạnh) sau khi hoàn thành tháo dỡ công trình để nghiên cứu, xây dựng bến đường thủy nội địa phục vụ giao thông vận tải bằng đường thủy.

Trước đó, Sở GTVT TP.HCM có văn bản trình UBND TP liên quan đến vấn đề bảo tồn cầu đường sắt Bình Lợi. Tại cuộc họp do Sở GTVT chủ trì, Sở VH&TT, Bảo tàng TP.HCM cho biết hai đơn vị này không có điều kiện mặt bằng để lưu giữ, bảo tồn thanh ray, dầm, hệ vòm của nhịp ba và các cấu kiện khác. Mặt khác, kinh phí để lưu giữ, bảo tồn, duy tu lớn.

Đối với công tác quản lý, khai thác các hạng mục bảo tồn cầu đường sắt Bình Lợi, Sở GTVT kiến nghị UBND TP giao Sở VH&TT sớm chủ trì, xem xét, xếp hạng di tích đối với các hạng mục bảo tồn. Đồng thời, sở này có báo cáo đề xuất UBND TP về việc bố trí nguồn kinh phí thực hiện công tác bảo tồn và phân cấp cho cơ quan, đơn vị có chức năng thực hiện việc quản lý, duy tu, bảo dưỡng, vận hành và khai thác.

Cầu Bình Lợi được hoàn thành xây dựng tháng 2 năm 1902, thuộc tuyến đường sắt Sài Gòn - Nha Trang thời Pháp thuộc, là cây cầu đầu tiên vượt sông Sài Gòn. Cầu được kết cấu vòm thép, mặt cầu bằng gỗ, và có đường ray xe lửa nối Sài Gòn và Biên Hòa, cầu có một nhịp quay (do hãng thầu Levalllois Perret thi công), dài 276m gồm 6 nhịp.

Sau gần 120 năm khai thác, cầu đã xuống cấp nghiêm trọng, chiều cao thông thuyền hiện tại của cầu chỉ 1,8 m nên khi thủy triều lên nhiều tàu thuyền bị mắc kẹt dưới gầm cầu.

Tháng 4/2015, Bộ GTVT, UBND TP HCM và tỉnh Bình Dương động thổ dự án xây dựng cầu đường sắt Bình Lợi và cải tạo nâng cấp luồng sông Sài Gòn từ cầu Bình Lợi đến cảng Bến Súc (Bình Dương).

Cầu mới được xây cách cầu cũ 12m về phía hạ lưu với độ thông thuyền 7m để không ảnh hưởng đến giao thông thủy. Sau khi hoàn thành sẽ giúp vận tốc chạy tàu qua cầu Bình Lợi đạt 100 km/h.

Cùng với việc xây dựng cầu Bình Lợi, Bộ Giao thông Vận tải cũng cải tạo, nâng cấp luồng sông Sài Gòn dài 71 km từ cầu Bình Lợi đến cảng Bến Súc, tỉnh Bình Dương nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải thủy trong khu vực Đông Nam Bộ.

Toàn bộ dự án nâng cấp luồng sông Sài Gòn từ Bình Lợi đến cảng Bến Súc và xây dựng cầu đường sắt Bình Lợi có tổng mức đầu tư 1.302 tỷ đồng, được đầu tư theo hình thức BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) và vốn ngân sách.

TP.HCM bảo tồn cầu Bình Lợi gần 120 năm tuổi cách nào?