Điều gì đang chờ đợi ông Trump khi đến thăm Trung Quốc?

Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ có nhiều cuộc gặp không chính thức với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình

Trung Quốc - điểm dừng thứ ba của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong chuyến công du châu Á hứa hẹn sẽ có nhiều bất ngờ, mang đến luồng sinh khí mới cho quan hệ giữa hai cường quốc, hướng đến giải quyết nhiều vấn đề nóng bỏng trên thế giới qua các cuộc đối thoại “sâu rộng, mang tính xây dựng, hữu nghị và hiệu quả” giữa lãnh đạo của hai nước.

Hứa hẹn nhiều trải nghiệm

Rời Hàn Quốc, Tổng Thống Mỹ Donald Trump tới Trung Quốc vào ngày 8/11, bắt đầu chuyến thăm cấp Nhà nước kéo dài đến ngày 10/11. Chuyến thăm được thực hiện vào thời điểm quan trọng khi Bắc Kinh vừa kết thúc sự kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 19 và ông Tập Cận Bình một lần nữa được bầu làm nhà lãnh đạo quyền lực nhất.

Thời báo Hoàn Cầu dẫn lời Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc Trịnh Trạch Quang cho biết, chuyến thăm sẽ là cơ hội để Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump có những cuộc đối thoại chiến lược về các vấn đề lớn mà hai bên cùng quan tâm để xây dựng một sự đồng thuận mới, tăng cường tình hữu nghị, hiểu biết lẫn nhau và thúc đẩy mối quan hệ song phương trên tất cả các lĩnh vực.

Theo ông Trịnh Trạch Quang, Trung Quốc sẽ tạo một trải nghiệm “hơn cả một chuyến thăm cấp Nhà nước” với Tổng thống Trump cùng phu nhân. “Ngoài lễ tiếp đón được trải thảm đỏ, những cuộc đàm phán chính thức và yến tiệc như tiêu chuẩn tiếp đón nguyên thủ, Tổng thống Mỹ và người đồng cấp Trung Quốc sẽ có nhiều cuộc gặp riêng”, Thứ trưởng Trịnh Trạch Quang nhận định.

Những sắp xếp này thể hiện mối quan hệ cá nhân giữa hai nhà lãnh đạo của Washington và Bắc Kinh. Ngoài ra, những địa danh đặc thù được lựa chọn làm điểm đến trong lịch trình chuyến thăm có thể giúp Tổng thống Trump hiểu rõ hơn về lịch sử và văn hóa Trung Quốc, ông Vũ Hình, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Mỹ tại Đại học Phúc Đán, Thượng Hải chia sẻ.

Dù chưa có thông báo chính thức về nơi hai lãnh đạo sẽ gặp gỡ nhưng có thông tin cho rằng, khả năng cao Tổng thống Mỹ sẽ tới thăm Tử Cấm Thành, theo Thời báo Hoàn Cầu. Trên trang web chính thức, Ban quản lý Cố Cung đã thông báo việc Tử Cấm Thành sẽ đóng cửa trong ngày 8/11 để phục vụ “một sự kiện trọng đại”.

“Chuyến thăm này sẽ khác so với cách sắp xếp chuyến thăm thường lệ và có thể chứa đựng nhiều điều bất ngờ”, ông Nhi Phong, Phó giám đốc Viện Nghiên cứu Mỹ thuộc Học viện Khoa học xã hội Trung Quốc nhận định.

Lãnh đạo Mỹ - Trung sẽ bàn vấn đề gì?

Ông Trump và ông Tập khi ở Mỹ (ảnh tư liệu)

Bên cạnh những bất ngờ và độc đáo trong chuyến thăm lần này, dư luận thế giới còn theo dõi sát sao hai nguyên thủ đứng đầu các cường quốc lớn nhất thế giới bàn luận về một số vấn đề nghị sự quan trọng.

Trước hết là vấn đề Triều Tiên. Trong khi Chính phủ Mỹ muốn Bắc Kinh - đối tác thương mại quan trọng nhất của Triều Tiên gây áp lực hơn nữa để kiềm chế Bình Nhưỡng và phương pháp khả quan nhất lúc này chính là trừng phạt.

Trung Quốc lại cho rằng, nếu chỉ trừng phạt thì không đủ giải quyết vấn đề và yêu cầu Washington hạn chế ngôn từ khiêu khích, mở cửa đàm phán với Triều Tiên. Trung Quốc đồng ý gia tăng các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc nhắm tới cắt giảm đáng kể lợi nhuận nước ngoài của Triều Tiên.

Trung Quốc cũng yêu cầu các doanh nghiệp thuộc chủ sở hữu Triều Tiên và doanh nghiệp liên doanh với đối tác Trung Quốc tại cường quốc này đóng cửa từ đầu tháng 1... Nhưng Trung Quốc không hề đề cập tới vấn đề dầu thô - chiếm phần lớn nguồn cung năng lượng từ Bắc Kinh sang Bình Nhưỡng.

Bên cạnh đó, Trung Quốc và Mỹ cũng “chạm mặt” việc Bắc Kinh đang gia tăng củng cố quân sự, xây đảo nhân tạo phi pháp, làm thay đổi hiện trạng các đảo tranh chấp trên biển Đông. Washington đã chỉ trích những động thái của Bắc Kinh và khẳng định Mỹ có lợi ích quốc gia trong vấn đề tự do hàng hải trên tuyến đường biển quan trọng đối với thương mại quốc tế.

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson cho biết, “những hành động” của Trung Quốc trong vùng biển này đã thách thức luật pháp và quy định quốc tế. Tuy nhiên, Trung Quốc khẳng định, Mỹ không có tuyên bố chủ quyền trong khu vực này và đây là vấn đề giữa các nước có cùng tuyên bố chủ quyền chồng lấn.

Vấn đề nghị sự quan trọng khác có thể xuất hiện trong các cuộc đối thoại cấp cao của hai nhà lãnh đạo là thương mại. Tổng thống Trump muốn thu hẹp thặng dư thương mại của Trung Quốc với Mỹ hiện ở mức 347 tỉ USD trong năm 2016. Mới đây, Washington đã nâng thuế với một số mặt hàng Trung Quốc, điều tra khả năng Bắc Kinh gây áp lực bất thường với các công ty nước ngoài để chuyển giao công nghệ.

Một số công ty Mỹ lo lắng, việc Tổng thống Trump tập trung vào thương mại hàng hóa đồng nghĩa ông sẽ bị mất tập trung vào các quy định của Trung Quốc - những chính sách đang góp phần hạn chế sự hiện diện của các công ty Mỹ trong vấn đề tài chính, chăm sóc sức khỏe và các ngành công nghiệp dịch vụ khác ở Trung Quốc. Về phần mình, Trung Quốc luôn cực lực bác bỏ mọi cáo buộc từ Chính phủ Mỹ.

Ông Trump đến Hàn Quốc, nhiều vấn đề gai góc đang chờ sẵn