“Độ” cụm đèn chiếu sáng, chứng minh đèn hợp quy thế nào để được đăng kiểm?

Cách nào chứng minh đèn "độ" là đèn hợp quy?

Theo các trung tâm đăng kiểm, hiện nay, lỗi hư hỏng, khiếm khuyết về đèn đang là một trong những nguyên nhân khiến ô tô trượt đăng kiểm nhiều nhất.

Trong đó, có nhiều phương tiện thực hiện thay thế cụm đèn chiếu sáng phía trước nhưng chủ xe không xuất trình được giấy tờ chứng minh cụm đèn đã được chứng nhận hoặc công bố hợp quy theo quy định, dẫn đến không đạt hạng mục kiểm tra về đèn.

Thực tế, khảo sát của Pv Báo Giao thông cho thấy, nhiều chủ xe cũng đang hoang mang khi không biết làm cách nào để chứng minh điều này.

Về vấn đề này, Cục Đăng kiểm VN cho biết, Thông tư 12/2022/TT-BGTVT quy định, đèn chiếu sáng phía trước của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ là sản phẩm, hàng hóa phải được chứng nhận hoặc công bố hợp quy. Phương thức chứng nhận theo lô sản phẩm.

Sau khi được cấp giấy chứng nhận hợp quy, doanh nghiệp phải tiến hành công bố hợp quy phù hợp quy định kỹ thuật. Các thủ tục công bố hợp quy thực hiện theo thông tư của Bộ KH&CN về công bố hợp quy. 

Nhà nhập khẩu hoặc sản xuất, lắp ráp phải thực hiện chứng nhận hoặc công bố hợp quy, gắn tem hợp quy và bắt buộc phải ghi nhãn hàng hóa trên bao bì sản phẩm trước khi lưu thông trên thị trường. Sản phẩm nào chưa được được chứng nhận hoặc công bố hợp quy mà bán ra thị trường là sai quy định, có thể bị lực lượng quản lý thị trường kiểm tra, xử lý.

Hiện nay, các doanh nghiệp nhập khẩu hoặc sản xuất có thể thực hiện nộp hồ sơ thủ tục chứng nhận hoặc công bố hợp quy đèn thông qua cổng dịch vụ công trực tuyến. Sau khi được thử nghiệm, đạt Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đặc tính quang học đèn chiếu sáng phía trước của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, QCVN 35:2017/BGTVT, doanh nghiệp sẽ được cấp giấy chứng nhận hợp quy của đèn bằng bản điện tử.

Tại giấy chứng nhận hợp quy này ghi rõ các nội dung như: tên sản phẩm, nhãn hiệu, nơi sản xuất, đơn vị nhập khẩu hoặc sản xuất, số giấy chứng nhận, thời hạn có giá trị của giấy chứng nhận. Cùng với đó là mẫu tem (dấu) hợp quy, trên tem ghi rõ số giấy chứng nhận.

Khi đơn vị nhập khẩu hoặc nhà sản xuất bán ra thị trường, dù trên sản phẩm có tem hợp quy, song vẫn phải cung cấp cho nhà phân phối (đại lý) bản điện tử của giấy chứng nhận hợp quy (vì là bản điện tử nên có thể gửi dễ dàng qua mail).

Nhà phân phối (đại lý) bán cụm đèn chiếu sáng ô tô cho khách hàng là các chủ xe phải đưa cho chủ xe một bản photo giấy chứng nhận hợp quy để chủ xe làm căn cứ chứng minh đèn hợp quy khi đưa xe đi đăng kiểm.

Chủ xe lưu ý, khi thay thế cụm đèn chiếu sáng, trường hợp đại lý không đưa giấy chứng nhận hợp quy (bản photo), cần chủ động đề nghị họ cung cấp để phục vụ cho việc kiểm định xe khi đến hạn đăng kiểm.

Theo Thông tư 43/2023/TT-BGTVT sửa đổi, bổ sung Thông tư 85/2014 quy định về cải tạo xe cơ giới, việc thay thế cụm đèn chiếu sáng phía trước bằng cụm đèn đã được chứng nhận hoặc công bố hợp quy theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 35:2017/BGTVT mà không cần phải gia công thay đổi kết cấu của xe để đảm bảo việc lắp đặt được xếp vào trường hợp ô tô có sự thay đổi nhưng không coi là cải tạo.

Do đó, khi đưa xe đi đăng kiểm, chủ xe xuất trình thêm giấy chứng nhận hợp quy (bản photo do đại lý hoặc gara sửa chữa cung cấp) cho đơn vị đăng kiểm để được đăng kiểm bình thường.

"Mặc dù trên cụm đèn có tem hợp quy song rất khó để xác nhận tem thật hay tem giả, do đó, bắt buộc phải có bản photo giấy chứng nhận hợp quy đính kèm khi đơn vị đăng kiểm yêu cầu chứng minh đèn thay thế là đèn hợp quy", một thành viên trong ban soạn thảo Thông tư 43/2023 lý giải.

Thuê đèn "zin" coi chừng bị xử phạt

Theo tìm hiểu của PV, hiện nay nhiều chủ xe "độ" đèn không rõ nguồn gốc xuất xứ, không chứng minh được đèn hợp quy, khi đến hạn kiểm định phương tiện đã tìm thuê đèn "zin" để lắp tạm khi đăng kiểm. Sau khi đạt kiểm định, lại thay đèn "độ" sử dụng.

Có "cầu" ắt có "cung" dẫn đến hàng loạt các gara ô tô công khai quảng cáo cho thuê phụ kiện ô tô, như: Đèn pha, đèn hậu, mâm, lốp, cản, vô lăng; Để đưa xe về "zin" phục vụ việc đăng kiểm.

Luật sư Diệp Năng Bình, Trưởng văn phòng luật sư Tinh Thông Luật cho biết, Nghị định 100/2019 quy định hành vi thuê, mượn linh kiện, phụ kiện của xe ô tô khi kiểm định sẽ bị phạt vi phạm hành chính từ 4-6 triệu đồng đối với cá nhân và từ 8-12 triệu đồng đối với tổ chức là chủ xe vi phạm.

Ngoài ra, tại dự thảo Luật Trật tự an toàn giao thông dự kiến sẽ được thông qua tại Kỳ họp Quốc hội tới, đã đề xuất đưa hành vi thay đổi phụ tùng xe cơ giới để tạm thời đạt tiêu chuẩn kỹ thuật của xe khi đi đăng kiểm vào hành vi bị nghiêm cấm, nhằm phù hợp với tình hình thực tế và góp phần ngăn chặn tình trạng trên.

Lãnh đạo Phòng Kiểm định xe cơ giới, Cục Đăng kiểm VN cho biết, việc luật hoá quy định nghiêm cấm hành vi này là cần thiết giúp nâng cao nhận thức của người dân, các cơ sở bảo dưỡng, sửa chữa ô tô.

Hiện nay, nhiều gara mọc lên nhưng không được quản lý chặt chẽ, nhất là về loại hình kinh doanh dịch vụ, nguồn gốc, chất lượng phụ tùng, sản phẩm.

Các gara vì lợi nhuận, bất chấp quy định pháp luật, sử dụng linh kiện, phụ tùng kém chất lượng, không được chứng nhận, kiểm định chất lượng để lắp đặt cho các phương tiện có nhu cầu, dẫn đến tiềm ẩn nhiều rủi ro mất an toàn giao thông khi các phương tiện sau lắp đặt linh kiện không đủ điều kiện về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới.