Doanh nghiệp ô tô tải lao đao, lương chủ tịch 3 triệu/tháng

Nhiều doanh nghiệp kinh doanh ô tô tải đang gặp khó khăn do tồn kho lớn, chi phí tăng

Tồn kho lớn, chi phí tăng

Công ty Cổ phần Kỹ thuật và Ô tô Trường Long (HTL) là doanh nghiệp lớn trong số 5 đơn vị kinh doanh ô tô đang niêm yết trên sàn chứng khoán với vốn chủ sở hữu tính đến ngày 31/3 là 226,5 tỷ đồng, tổng tài sản 369,2 tỷ đồng. Theo báo cáo của công ty, doanh thu bán xe quý I năm nay chỉ đạt 108,3 tỷ đồng, giảm mạnh so với 374,8 tỷ đồng cùng kỳ năm ngoái, giảm tới 346%. Điều này khiến lợi nhuận quý I/2017 của công ty chỉ đạt 1,9 tỷ đồng, giảm mạnh so với mức 26,6 tỷ đồng cùng kỳ năm ngoái.

Đại diện công ty cho hay, từ cuối năm 2016 đến đầu năm 2017, lượng tiêu thụ sụt giảm mạnh, đặc biệt đối với dòng xe có trọng tải lớn khiến doanh thu và lợi nhuận lao dốc. Do đó, công ty buộc phải tăng khuyến mãi, hậu mãi, khiến chi phí bán hàng trong quý này của công ty tăng khá mạnh. Lợi nhuận sụt giảm sâu, trong ba tháng đầu năm nay công ty đã giảm từ 401 nhân viên xuống còn 356 nhân viên (giảm 11,2%).

Theo phân tích của lãnh đạo Công ty Cổ phần Đầu tư dịch vụ Hoàng Huy (HHS), năm 2014 - 2015, khi thực hiện chính sách siết tải trọng xe, nhu cầu mua xe tăng mạnh. Thời điểm đó, không chỉ HHS mà nhiều công ty đã đầu tư mua xe để kinh doanh. Song, từ đó thị trường xe tải đã dư cung. Dù xác định đây chỉ là diễn biến mang tính chu kỳ song công ty cũng phải giải quyết hàng tồn kho lớn. Lợi nhuận của công ty giảm tới 80,5%, còn 10,5 tỷ đồng so với 54 tỷ đồng cùng kỳ năm ngoái. Cả năm nay, công ty chỉ đặt doanh thu và lợi nhuận trước thuế tăng nhẹ so với năm 2016, ở mức 1.700 tỷ đồng và 163 tỷ đồng. Đáng chú ý, thù lao năm 2017 của lãnh đạo đã được đại hội cổ đông thông qua ở mức thấp nhất trong số các doanh nghiệp ô tô niêm yết: Chủ tịch HĐQT nhận... 3 triệu đồng/tháng, thành viên HĐQT nhận... 2 triệu đồng/người/tháng, trưởng ban kiểm soát... 2 triệu đồng và thành viên ban kiểm soát chỉ... 1 triệu đồng/người/tháng…

Quý III và IV sẽ rất khó khăn

Công ty Cổ phần Ô tô TMT quý I/2017 đã báo lỗ. Theo đó, doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ quý này của TMT chỉ đạt 551,73 tỷ đồng (giảm mạnh 179,6% so với cùng kỳ năm ngoái) dẫn tới công ty mẹ lỗ 12,72 tỷ đồng và hợp nhất công ty lỗ 11,78 tỷ đồng. Cũng giống như HHS và HTL, TMT phải đối mặt với hàng tồn kho lớn từ giữa năm 2016 do xe nguyên chiếc nhập khẩu về có mức giá bán thấp khiến doanh số bán ra của TMT giảm, kéo theo chi phí ngân hàng tăng theo.

Để giải quyết tồn kho và lấy lại tăng trưởng, năm nay, TMT đặc mục tiêu bán được 10.640 xe tải hạng nhẹ (tăng 176% so với 2016) và 1.638 xe tải nặng và các loại khác (tăng 273%). TMT hiện đang độc quyền lắp ráp xe tải hạng nặng và tải nhẹ Sinotruk. Công ty cũng đã cơ bản độc quyền toàn bộ xe của hãng ô tô giá rẻ của Ấn Độ là Tata. Tuy nhiên, để hướng tới xuất khẩu ra các nước trong ASEAN và hưởng thuế suất 0%, công ty phải nâng tỷ lệ nội địa hóa lên gấp đôi so với tỷ lệ 20% hiện nay.

Doanh nghiệp thứ hai báo lỗ mảng kinh doanh chính là Công ty Cổ phần Dịch vụ ô tô Hàng Xanh. Quý I năm nay, doanh thu thuần tăng mạnh nhưng do giá vốn cũng tăng, chi phí bán hàng tăng, chi phí tài chính (chủ yếu là chi phí lãi vay) tăng gấp ba lần quý I/2016 nên công ty lỗ thuần 11,7 tỷ đồng trong khi cùng năm ngoái vẫn lãi gần 5 tỷ đồng.

Dù lỗ kinh doanh nhưng Công ty Cổ phần Dịch vụ ô tô Hàng Xanh nhận được hơn 47 tỷ đồng “thu nhập khác”, trong đó có 45 tỷ đồng tiền thưởng đạt chỉ tiêu bán hàng và hỗ trợ từ Mercedes - Benz Việt Nam (tiền thưởng cùng kỳ năm ngoái là 21 tỷ đồng). Nhờ khoản tiền này, công ty may mắn thoát lỗ chung và lật ngược tình thế thành lãi 27,9 tỷ đồng (tăng 24%). Năm 2017, công ty đặt kế hoạch doanh thu thuần 4.300 tỷ đồng (tăng 50%) và lợi nhuận 96 tỷ đồng (tăng 30%) tuy nhiên, đến ngày 31/3, công ty vẫn còn tồn kho lượng xe trị giá 600 tỷ đồng.

Dù đặt mục tiêu tăng trưởng 10% cùng với kiểm soát chi phí và tồn kho trong năm nay, song lãnh đạo Công ty Cổ phần Dịch vụ tổng hợp Sài Gòn (Savico - SVC) cho biết, năm nay là năm khá phức tạp, do đó tính đến thời điểm hiện nay vẫn chưa có câu trả lời chính xác thị trường sẽ tăng trưởng theo xu hướng nào.

Quý 1/2017, công ty đạt sản lượng 600 xe, doanh thu ước tính 3.300 tỷ đồng, lợi nhuận ước đạt 42,3 tỷ đồng. Tháng 2/2017 khai trương đại lý Volvo Hà Nội và dự kiến khai trương tại TP.HCM vào tháng 6 tới. Dù vậy, lãnh đạo công ty thừa nhận mục tiêu 10% ở trên là một thách thức, bởi đây là thời điểm giao thời khi thuế nhập khẩu giảm nên công ty dự kiến quý III và IV năm nay sẽ khó khăn. Do đó, HĐQT và Ban điều hành đã đặt mục tiêu tăng trưởng chỉ 10% nhưng từng quý sẽ theo dõi, đánh giá và điều chỉnh.

Khi nào doanh nghiệp ô tô-xe máy phải triệu hồi xe?