Doanh nghiệp xuất khẩu đá vôi phản ứng, Tổng cục Hải quan kết luận gì?

Tổng cục Hải quan: Sẽ vào cuộc chống gian lận

Kết luận này được đưa ra sau khi Tổng cục Hải quan đã lấy mẫu phân tích, phân loại đối với 2 lô hàng xuất khẩu đá vôi của 2 công ty nói trên.

Lô thứ nhất thuộc tờ khai số 303659537921, số vận đơn 122000013145632 của Công ty TNHH XK Quốc tế GIMEXCO ngày 17/12/2020 khai báo là Đá xây dựng có nguồn gốc từ đá vôi, dùng làm vật liệu xây dựng, đã được gia công đập nghiền, sàng, dùng làm vật liệu xây dựng khối lượng dung sai 10% (2 dòng hàng), mã số 2517.49.00.30 (thuế suất thuế xuất khẩu 15%).

Lô thứ hai thuộc tờ khai số 303658143520 ngày 17/12/2020, số vận đơn 122000013130121 của Công ty TNHH SX và TM Toàn Cầu Thành Đạt, khai báo là Đá xây dựng có nguồn gốc từ đá vôi dạng viên có kích thước 40-90 mm thu được từ quá trình đập, nghiền, sàng, tuyển dùng làm vật liệu xây dựng, mã số 2517.49.00.30 (thuế suất thuế xuất khẩu 15%) được mở tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Cẩm Phả.

Tuy nhiên, trên cơ sở kết quả giám định ngày 25/12/2020 của Chi nhánh công ty cổ phần giám định và khử trùng FCC tại Hải Phòng, thông báo kết quả phân tích các mẫu hàng thuộc 2 tờ khai trên là Đá có nguồn gốc từ đá vôi có thành phần Canxi Cacbonat (CaC03) trên 85% và Magie cacbonat (MgC03) dưới 7%, mã số 2521.00.00 và thuế suất thuế xuất khẩu áp dụng phải là 17%.

Tổng cục Hải quan cũng cho biết, cơ quan này cũng đã có công văn hướng dẫn phân loại mặt hàng đá, nhằm tăng cường quản lý nhà nước đối với các hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng và xuất khẩu khoáng sản theo Chỉ thị số 38/CT-TTg ngày 29/9/2020 của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp đã phản ứng và cho rằng, mặt hàng đá xuất khẩu đủ tiêu chuẩn làm nguyên liệu sản xuất xi măng pooc lăng theo tiêu chuẩn Việt Nam nhưng không đủ tiêu chuẩn làm nguyên liệu sản xuất đá ốp lát, đá mỹ nghệ theo tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam thì thuộc Danh mục khoáng sản làm vật liệu thông thường (và được áp mức thuế suất thấp).

"Tuy nhiên, căn cứ theo nội dung đã được trao đổi thống nhất giữa Tổng cục Hải quan, đại diện Vụ Vật liệu xây dựng, Bộ Xây dựng và đại diện Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam (Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng), Bộ Khoa học và Công nghệ và kết quả công tác kiểm soát cho thấy kiến nghị của các doanh nghiệp trên là không có căn cứ", Tổng cục Hải quan thông tin.

Tổng cục Hải quan cho biết đã ra soát các lô hàng xuất khẩu; Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ (Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục Kiểm định Hải quan, một số Cục Hải quan địa phương) vào cuộc chống gian lận.

Doanh nghiệp phản ứng bị thiệt hại hàng triệu USD?

Trước đó, đại diện hàng chục doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu đá vật liệu xây dựng đã phản ứng, cho rằng bị thiệt hại nghiêm trọng bởi công văn hỏa tốc của Tổng cục Hải quan.

Cụ thể, ngày 22/12, hàng chục doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu đá vật liệu xây dựng bất ngờ nhận được thông báo của các đơn vị hải quan tạm dừng hoạt động xuất khẩu đá xây dựng có nguồn gốc từ đá vôi theo chỉ đạo của Tổng cục Hải quan. Cụ thể, công văn hỏa tốc số 8019 ban hành ngày 22/12 quy định: "Mặt hàng xuất khẩu đá vôi, đá chứa canxi (trừ nhũ đá vôi, đá vôi trắng và đá hoa trắng), đáp ứng Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 6072:2013 thì thuộc nhóm 25.21".

Tại Chi cục Hải quan Cẩm Phả (Cục Hải quan Quảng Ninh), 14 tàu biển của nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước bị ùn tắc gồm những tàu đang làm hàng bị dừng lại, đã làm xong hàng nhưng không được thông quan, đã và đang vào cảng theo hợp đồng ký kết từ trước nhưng không thể nhập, xuất hàng.

14 tàu này có tổng trọng tải trên 567 nghìn tấn, theo tính toán mỗi ngày với tổng trọng tải này các doanh nghiệp thiệt hại khoảng 150.000 USD phí phát sinh do không thể thông quan. Như vậy, riêng đối với những tàu đang neo đậu tại Cẩm Phả (Quảng Ninh) trong 9 ngày (từ 22/12 tới nay), các doanh nghiệp đã thiệt hại hơn 1 triệu USD và tiếp tục phát sinh nếu hàng hóa vẫn tiếp tục bị ách lại. Con số này tại các cửa khẩu hải quan trong toàn quốc vẫn chưa thể thống kê hết được.

Là một trong những doanh nghiệp bị ảnh hưởng lớn từ công văn 8019, đại diện Công ty Cổ phần sản xuất vật liệu xây dựng Hữu Nghị cho biết: “Các doanh nghiệp xuất khẩu đá vật liệu xây dựng chúng tôi vẫn hoạt động bình thường theo đúng quy định pháp luật từ năm 2012 tới nay, trung bình đóng góp khoảng 250 tỷ đồng thuế xuất khẩu. Việc áp thuế đối với mặt hàng này như thế nào, các cơ quan Nhà nước khi có quy định thống nhất, chúng tôi sẵn sàng nghiêm túc thực hiện. Tuy vậy, việc này phải có lộ trình thông báo để các doanh nghiệp thực hiện chứ không thể đột ngột ra một công văn hỏa tốc để rồi từ đó mọi hoạt động xuất khẩu ngừng trệ, ảnh hưởng quá lớn tới các doanh nghiệp. Nhiều đối tác nước ngoài khi biết thông tin này đã ngừng giao dịch với doanh nghiệp Việt Nam vì cho rằng tiềm ẩn nhiều rủi ro, họ đã chuyển hướng sang ký hợp đồng với các đối tác ở nước khác”.

Ông Harish Taparia (từng nhiều năm giữ chức Chủ tịch Hiệp hội Thương mại tự do Ấn Độ - Việt Nam, hiện đang tham gia hoạt động xuất khẩu đá xây dựng) cho biết: “Công văn đường đột của Tổng cục Hải quan khiến doanh nghiệp của chúng tôi bị ảnh hưởng rất lớn. Chúng tôi hoạt động tuân thủ theo quy định của pháp luật của Việt Nam và mong muốn các cơ quan chức năng sớm vào cuộc xử lý vướng mắc”.

Đại diện 1 doanh nghiệp xuất khẩu đá vật liệu xây dựng than: “Chỉ tính riêng 14 con tàu đang không thể thông quan tại Hải quan cửa khẩu Cẩm Phả, trong 9 ngày qua chúng tôi đã thiệt hại hơn 1 triệu USD. Hôm nay (31/12) là ngày là việc cuối cùng của năm 2020. Trước tình hình nghỉ lễ kéo dài đến hét ngày 3/1/2021, doanh nghiệp đối mặt với việc tiếp tục thiệt hại thêm nhiều tỷ đồng. Chúng tôi khẩn thiết kêu gọi sự quan tâm giúp đỡ của các bộ ngành liên quan, của Chính phủ để tháo gỡ ngay tình trạng khó khăn này. Thiết nghĩ khi chưa biết ai đúng ai sai để quy trách nhiệm, thì việc khẩn cấp tháo gỡ sự việc cấp bách, là việc nên và phải làm ngay tránh tình trạng doanh nghiệp đối mặt với thiệt hại lớn, nguy cơ phá sản”.

Trao đổi với PV Báo Giao thông, ông Hoàng Tú Hoàn – Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả xác nhận tình trạng nhiều tàu đã về tới cảng Cẩm Phả, đang làm thủ tục hoặc chuẩn bị làm thủ tục thông quan. Hải quan Chi cục Cẩm Phả đã báo cáo Cục Hải quan Quảng Ninh, Tổng cục Hải quan.

“Đặc thù của xuất khẩu mặt hàng này là lượng hàng rất lớn, các doanh nghiệp phải ký hợp đồng với đối tác, thuê tàu…Khi nhận được văn bản của Tổng cục, chúng tôi bắt buộc phải dừng hoạt động thông quan. Tuy nhiên, công văn 8019 khá đường đột, chưa có lộ trình cho các doanh nghiệp chuẩn bị, gây khó khăn, thiệt hại lớn cho các doanh nghiệp. Chúng tôi đang tham mưu với Tổng cục gỡ khó, không để tình trạng ùn ứ tại cảng kéo dài", ông Hoàn nói.

Giá vàng hôm nay 31/12: Tăng liên tiếp hai phiên, vàng tái lập mốc 56 triệu