“Doctor Lương” và chuyện “xuất khẩu” mổ u tuyến giáp

Bác sỹ Trần Ngọc Lương khám bệnh cho bệnh nhân tại Malaysia

Nghiên cứu tìm tòi và thực hiện thành công, Tiến sỹ, bác sỹ Trần Ngọc Lương đã cho ra đời kỹ thuật phẫu thuật mới chưa từng có trên thế giới. Kỹ thuật phẫu thuật nội soi tuyến giáp mới này đã cứu được nhiều người, tăng khả năng chữa bệnh và giảm giá thành điều trị cho bệnh nhân, trở thành kỹ thuật sáng tạo mang tên ông.

Thế giới chưa từng làm

Vốn xuất thân từ một bác sỹ chuyên phẫu thuật ổ bụng, Tiến sỹ, bác sỹ Trần Ngọc Lương, Giám đốc Bệnh viện nội tiết Trung ương đã kết hợp kỹ thuật phẫu thuật nội soi ổ bụng và kinh nghiệm mổ mở tuyến giáp để sáng tạo ra kỹ thuật mổ nội soi tuyến giáp với hiệu quả bất ngờ và thời gian ngắn mang lại độ an toàn cao, chi phí thấp cho người bệnh. Điều lạ lùng là kỹ thuật mới này thế giới chưa từng có và chính nó đã đưa tên tuổi bác sỹ Lương ra thế giới.

“Cơ duyên” đến với bác sỹ Lương khi anh được Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cử sang Trường Đại học Lille (Pháp) để học về phẫu thuật nội soi ổ bụng. Trong kỳ nghỉ hè, anh đã xin các giáo sư để được học thêm về kỹ thuật phẫu thuật tuyến giáp.

Đây là kỹ thuật mới, tiên tiến hơn so với kỹ thuật phẫu thuật tuyến giáp của Việt Nam lúc đó, nhưng vẫn là phẫu thuật mở, để lại những vết sẹo dài trên cổ bệnh nhân và bệnh nhân vẫn phải nằm viện lâu vì sợ nhiễm trùng. Về nước, anh đã cải tiến kỹ thuật này trở thành mổ mở không khâu nhưng những vết sẹo dài trên cổ bệnh nhân phẫu thuật tuyến giáp vẫn ám ảnh anh.

Lật giở từng trang sách giải phẫu, bác sỹ Trần Ngọc Lương kiên trì giải thích cho tôi nghe về sự khác biệt trong kỹ thuật phẫu thuật nội soi tuyến giáp do anh sáng tạo nên vào tháng 5/2003.

Ở thời điểm đó, một số nước trên thế giới như Italia và Hàn Quốc đã áp dụng kỹ thuật nội soi tuyến giáp nhưng họ làm khác bác sỹ Lương từ đường nội soi vào, cách bộc lộ tuyến giáp và kỹ thuật bóc tách bên trong.

Tại Hàn Quốc và Italia, các bác sỹ phẫu thuật nội soi nhưng đường vào nội soi từ cổ, còn bác sỹ Lương lại thực hiện đường vào nội soi từ nách của bệnh nhân. “Tôi tìm đường vào từ nách bởi hầu hết bệnh nhân bị bướu cổ là nữ, nếu mổ mở thì ai cũng bị một vết sẹo dài từ 8 - 12cm ở cổ và không ai thích có vết sẹo này cả. Ngay cả khi mổ nội soi đường vào từ cổ thì cũng vẫn để lại vết sẹo không mong muốn này”, bác sỹ Lương chia sẻ.

Bác sỹ Lương phân tích, với đường vào từ cổ như cách làm của Hàn Quốc hay Italia, tuyến giáp của bệnh nhân không được bộc lộ hoàn toàn. Với những bệnh nhân có nhiều hạch hoặc khối u ở tuyến giáp thì việc tiếp cận các khối u khó khăn và dễ làm ảnh hưởng tới tuyến cận giáp (điều hòa canxi trong cơ thể) và dây thần kinh quặt ngược (để nói).

Với cách “đi từ đường bên” như vậy, bác sỹ Lương đã bóc tách cơ ức đòn trũng, tách cơ vai móng, tách dọc cơ ức giáp để bộc lộ hoàn toàn thùy tuyến giáp của bệnh nhân. Ưu điểm của cách tiếp cận này là không làm tổn thương tuyến cận giáp và dây thần kinh quặt ngược và có thể tiếp cận được hoàn toàn tuyến giáp, giúp nạo vét được tất cả các hạch triệt để đối với những bệnh nhân ung thư tuyến giáp.

Kỹ thuật mới của bác sỹ Lương đã mở ra cơ hội phẫu thuật an toàn, thẩm mỹ và chi phí rẻ cho các bệnh nhân bị bướu cổ (basedow) và bệnh nhân ung thư tuyến giáp. Cùng một ca như vậy, tại Hàn Quốc bệnh nhân phải phẫu thuật trong vòng hai giờ với chi phí khoảng gần 10 ngàn USD (tương đương với khoảng 210 triệu đồng) nhưng với kỹ thuật mới của bác sỹ Lương, người bệnh chỉ phải phẫu thuật trong thời gian từ 20- 30 phút, chi phí khoảng 6 triệu đồng và nằm viện ba ngày.

Bác sỹ Trần Ngọc Lương (hàng thứ nhất, bên trái) đang phẫu thuật nội soi tuyến giáp

“Xuất khẩu” kỹ thuật phẫu thuật

Khi gặp tôi, bác sỹ Trần Ngọc Lương, đã hào hứng kể về bức thư điện tử anh vừa nhận được từ ông Chủ tịch Hiệp hội phẫu thuật Bồ Đào Nha. Trong bức thư, ông Chủ tịch Hiệp hội phẫu thuật có kể về việc ông sẽ đi dự Hội nghị phẫu thuật thuật toàn châu Âu trong tháng tới và sẽ báo cáo về kỹ thuật mổ nội soi tuyến giáp học được từ bác sỹ Lương. “Ông ấy có sang Việt Nam một tháng và học tôi kỹ thuật mổ này và đã mổ thành công một ca ở Bồ Đào Nha”, bác sỹ Lương kể.

Nhiều đồng nghiệp trên thế giới khi nghe đến kỹ thuật phẫu thuật mới này đã mời bác sỹ Lương tới nước họ để báo cáo, phẫu thuật trình diễn. Với kỹ thuật phẫu thuật đặc biệt này, bác sỹ Trần Ngọc Lương đã đi “chuyển giao công nghệ” cho các đồng nghiệp ở nhiều nước như: Singapore, Thái Lan, Malaysia, Ấn Độ, Australia…

Nhiều đồng nghiệp từ các nước cũng sang tận Việt Nam để học kỹ thuật này giống như ông Chủ tịch Hiệp hội phẫu thuật Bồ Đào Nha. Đến nay đã có hơn 220 đồng nghiệp từ khắp nơi trên thế giới tới học công nghệ phẫu thuật nội soi tuyến giáp của bác sỹ Lương.

Không nói nhiều về mình khi tôi hỏi điều gì đã thôi thúc anh sáng tạo ra một kỹ thuật phẫu thuật mới chưa từng có như vậy, anh chỉ cười. Bởi qua thực tế, anh nhận thấy có rất nhiều bệnh nhân nữ vì sợ để lại vết sẹo dài trên cổ nên đã chần chừ không phẫu thuật sớm, để đến khi bệnh nặng rồi mới phẫu thuật.

Nhiều bệnh nhân đã để bệnh của mình phát triển từ bướu nhân lên bướu đa nhân, thậm chí thành ung thư tuyến giáp. Với kỹ thuật mới này, họ sẽ thấy việc phẫu thuật nội soi rất bình thường và vì thế, quyết định phẫu thuật sớm sẽ giúp bệnh không phát triển thêm. Anh nói, đó mới là thành công của anh.

Bác sỹ hướng dẫn sơ cứu nạn nhân TNGT đúng cách