Đừng quy hoạch nửa vời

Taxi bắt khách trước cổng bệnh viện Bạch Mai, đường Giải Phóng, Hà Nội - Ảnh: Khánh Linh

Luật GTĐB cũng quy định rõ UBND cấp tỉnh phải có xây dựng quy hoạch giao thông. Còn tại sao địa phương phải xây dựng quy hoạch này, đơn giản là để phù hợp với hạ tầng giao thông hiện có của địa phương cũng như những cơ sở hạ tầng sẽ đầu tư xây dựng trong thời gian tới. Cụ thể hơn, một thành phố 2 triệu dân, ước tính đến năm 2030 sẽ có 3 triệu dân. Tương ứng với số dân này, địa phương  sẽ tính được phải có bao nhiêu xe công cộng, bao nhiêu xe cá nhân là đủ phục vụ nhu cầu, phù hợp với hạ tầng.

Việc xây dựng quy hoạch có ý nghĩa riêng của nó chứ không phải thích thì quy hoạch, muốn cho bao nhiêu thì quy hoạch bấy nhiêu, quan trọng là phải công khai, minh bạch. Nói đến việc quy hoạch ở đây phải là quy hoạch tổng thể phương tiện, bao gồm cả xe cá nhân và xe công cộng.

Nếu chỉ xây dựng mỗi quy hoạch xe taxi không cũng đồng nghĩa “trói” một loại phương tiện kinh doanh dịch vụ còn loại khác thì không. Và điều đó sẽ không có ý nghĩa gì trong việc hạn chế xe, giảm ùn tắc. Hay nói cách khác, làm quy hoạch phải đồng đều, tính tất cả yếu tố. Đã quy hoạch taxi thì phải quy hoạch cả Uber, Grab, cả phương tiện cá nhân... Nếu chỉ quy hoạch taxi không thì là quy hoạch nửa vời, dễ gây bức xúc cho doanh nghiệp. Việc đề xuất bỏ quy hoạch taxi gần đây cũng phần nào xuất phát từ thực tế đó.  Tất nhiên, cần thời gian để địa phương làm những việc này.

Thực tế, trước đây, khi ứng dụng hợp đồng giấy, năng suất hiệu quả sử dụng của xe hợp đồng rất thấp, mỗi ngày chỉ đi 1-2 chuyến nên việc các địa phương chưa quan tâm quy hoạch xe hợp đồng cũng là điều dễ hiểu. Hiện tại, khi đã ứng dụng công nghệ, áp dụng hợp đồng điện tử, số lượng xe công nghệ tăng nhanh, tần suất cao, nên chăng các địa phương cũng phải nghĩ đến chuyện quy hoạch.

Cũng như vậy, số lượng mỗi loại phương tiện là bao nhiêu phải do địa phương quyết định bởi chỉ có địa phương mới nắm được quy hoạch chung, tổng thể phát triển địa phương, nhu cầu phát triển giao thông, đô thị, du lịch. Hơn nữa, việc quy hoạch cũng cần được tính toán và nghiên cứu kỹ lưỡng trên cơ sở khoa học, khách quan, tuyệt đối tránh quy hoạch theo kiểu “bốc thuốc” tùy tiện, áp đặt. Chỉ có như vậy, quy hoạch vận tải nói chung và taxi nói riêng mới thực sự phát huy hiệu quả thực tế phục vụ người dân và hạn chế ùn tắc giao thông.

Có nên bỏ “hạn ngạch” taxi?