Gian nan chống “cát tặc” trên sông Đáy

Thời gian qua, trên tuyến sông Đáy qua địa bàn tỉnh Ninh Bình thường xuyên xuất hiện tình trạng khai thác cát trái phép. Khi lực lượng chức năng tiến hành xử lý đã gặp không ít khó khăn, thậm chí có những đối tượng manh động có hành vi chống trả.

Phương tiện nhiều “không”

Tuyến sông Đáy chạy qua địa phận tỉnh Ninh Bình có chiều dài 94,5km, mật độ phương tiện thủy lớn. Nhiều năm qua, tình trạng khai thác cát trái phép trên tuyến sông này diễn ra khá phức tạp làm thay đổi luồng, dòng chảy gây mất ATGT.

Tìm hiểu thực tế cho thấy, tình trạng khai thác cát trái phép chủ yếu diễn ra ở khu vực giáp ranh giữa các xã của huyện Kim Sơn, Yên Khánh (thuộc tỉnh Ninh Bình) và các xã ở huyện Nghĩa Hưng (thuộc tỉnh Nam Định). Hầu hết là những chiếc tàu sắt tự chế (rộng chừng 2m, dài 4 - 5, có những tàu dài trên 10m) không có đăng ký, đăng kiểm, không đảm bảo an toàn kỹ thuật, người điều khiển phương tiện không có chứng chỉ hành nghề… ban ngày ẩn nấp kỹ trong kênh, rạch, đến đêm lợi dụng sơ hở của lực lượng chức năng mới tiến hành chạy ra sông Đáy hút cát. Do là phương tiện nhỏ nên việc khai thác cát trộm cũng khó phát hiện.

“Bình thường những chiếc tàu hút cát này hoạt động ban đêm chứ ban ngày không có. Công suất tàu nhỏ và cách bãi bồi xa nên không nghe thấy tiếng máy hút. Thường những chiếc tàu này hút về đổ cho các khu vực xây dựng hay san lấp nhỏ lẻ quanh vùng. Tàu ở Ninh Bình cũng có, tàu bên phía Nam Định cũng có”, một người dân ở xã Khánh Thành, huyện Yên Khánh cho hay.

Trung tá Đinh Đức Minh, Đội trưởng Đội CSGT Đường thủy (Phòng CSGT Công an tỉnh Ninh Bình) cho biết: “Ở các tỉnh khác phổ biến là phương tiện khai thác lớn nhưng ở địa bàn chúng tôi chủ yếu là những chiếc tàu nhỏ loại 12 - 15 khối. Tàu tự chế không theo một quy chuẩn nào, không có bất cứ loại giấy tờ gì. Tình trạng khai thác cát trái phép này diễn ra ở khu vực các huyện Yên Khánh và Kim Sơn”.

Bắt tàu cát đánh đổi cả tính mạng

Ngày 20/6, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ TTKS trên tuyến Sông Đáy thuộc địa bàn xã Khánh Thành, huyện Yên Khánh, lực lượng CSGT đường thủy phát hiện thuyền vỏ sắt do Vũ Văn Kha (SN 1977, trú xã Xuân Chính, huyện Kim Sơn) làm thuê cho Nguyễn Văn Khâm (SN 1954, ở xã Khánh Thủy, huyện Yên Khánh) khai thác cát trái phép. Khi tổ công tác đang tiến hành làm việc thì Hoàng Văn Hậu (SN 1978, trú xã Khánh Thành, huyện Yên Khánh) là người có quan hệ với ông Khâm lên thuyền và dùng dao chém Thượng úy Phan Quang Ngọc, cán bộ CSGT đường thủy khiến anh Ngọc phải đi viện cấp cứu.

Trung tá Đinh Đức Minh cho biết, thông thường những phương tiện khai thác cát hoạt động trong khoảng từ 30 phút đến 1 tiếng. Đến khi nhận tin báo, xuống thì họ đã hút xong nên gặp không ít khó khăn. “Tàu, thuyền tự chế không đảm bảo an toàn kỹ thuật nên khi bắt và di chuyển về là cả một vấn đề, nếu mưa gió lớn sẽ bị chìm ngay”, Trung tá Minh cho hay.

Trước đó, tối 23/6/2016, tại khu vực giáp ranh giữa huyện Kim Sơn và huyện Nghĩa Hưng, tổ công tác phát hiện và bắt giữ 4 phương tiện đang khai thác cát trái phép. Trong lúc đang di lý phương tiện của ông Nguyễn Văn Kiên (43 tuổi, quê xã Nghĩa Phú, huyện Nghĩa Hưng) về trụ sở thì Trung tá Đặng Tuấn Anh, Đội phó Đội CSGT đường thủy và Đại úy Vũ Mạnh Hùng, cán bộ đi theo bất ngờ gặp mưa to gió lớn, thuyền bị chìm. Trung tá Đặng Tuấn Anh bị mất tích, còn Đại úy Vũ Mạnh Hùng may mắn thoát chết nhưng bị thương. Đến khoảng 9h30 ngày 24/6, lực lượng chức năng mới tìm thấy thi thể Trung tá Đặng Tuấn Anh tại khu vực tàu bị đắm.

Trung tá Đỗ Văn Bình, Phó trưởng phòng CSGT Công an tỉnh Ninh Bình cho biết, thời gian qua Công an tỉnh Ninh Bình đã ban hành nhiều kế hoạch đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật trên tuyến đường thủy nội địa, tăng cường xử lý truy bắt những tàu hút cát trái phép trên sông Đáy, qua đó phát hiện và xử lý hàng chục vụ vi phạm. Trong 6 tháng đầu năm 2020, Công an tỉnh Ninh Bình đã phát hiện, lập biên bản xử lý 281 trường hợp vi phạm, phạt tiền trên 200 triệu đồng.

Thượng úy CSGT Ninh Bình bị chém khi xử lý cát tặc